W ubiegły czwartek, 439 głosami za, przy 3 głosach przeciwnych i 5 wstrzymujących się, Sejm Rzeczypospolitej Polskiej przyjął rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach PROW na lata 2014–2020 oraz niektórych innych ustaw, przedłożony przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Rzecz dotyczy przede wszystkim środków na realizację zadań w ramach działania pod nazwą „Dobrostan zwierząt”.
Prace nad ustawą
Podczas pierwszego czytania, na posiedzeniu sejmowej Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi, do rządowego projektu wpłynęły 3 poprawki. Wniósł je poseł Ryszard Bartosik z Prawa i Sprawiedliwości. Najważniejsza z nich dotyczy możliwości składania, także w tym roku, oświadczeń przez rolników w których gospodarstwach nie zaszły zmiany w stosunku do poprzedniego roku, zamiast e-wniosku o dopłaty bezpośrednie. Podczas gdy obecnie obowiązujące przepisy stanowią, że w 2020 r. e-wnioski będzie składało 100 proc. beneficjentów.
Ponadto, jak wyjaśniono w trakcie II czytania projektu, celem ustawy jest rekompensowanie rolnikom kosztów związanych z utrzymywaniem zwierząt w podwyższonych standardach tj. poprawy ich dobrostanu, co wiąże się np. z koniecznością dostosowania polskiego rolnictwa do europejskich i światowych wymogów ekologicznych oraz zrównoważonego gospodarowania.
Przyjęta przez Sejm ustawa trafiła do Senatu i jeśli zostanie ona ostatecznie zaakceptowana, to zacznie obowiązywać od 15 marca 2020 roku, z wyjątkiem przepisu dotyczącego składania oświadczeń, który miałby obowiązywać od 1 marca 2020 r.
Na realizację działania pod nazwą „Dobrostan zwierząt” w PROW na lata 2014–2020, zarezerwowano kwotę w wysokości 50 mln euro, która ma trafić do ok. 65 tys. rolników.
Zakładane stawki pomocy (na rok) wyniosą:
-
- 595 zł na krowę mleczną (zwiększenie powierzchni w budynkach),
- 329 zł na krowę „mamkę” (dostęp do wybiegów),
- 185 zł na krowę mleczną (wypas),
- 301 zł na lochę,
- 24 zł na tucznika.
Dodatkowe pieniądze do bydła są powiązane z większą powierzchnią i dostępem do pastwiska. Krowy powinny spędzić min. 6 godzin dziennie przez 120 dni w roku na łące.
- W ramach wariantu 2.1 Za wypas krów mlecznych – Wypasanie krów mlecznych przez minimum 120 dni w okresie wegetacyjnym, przez minimum 6 godzin dziennie
- W ramach wariantu 2.2.– za zapewnienie krowom mlecznym utrzymywanym grupowo zwiększonej powierzchni bytowej w budynkach inwentarskich, o co najmniej 20% w stosunku do minimalnej powierzchni, wymaganej na podstawie obowiązujących standardów w tym zakresie
- W ramach wariantu 2.3. – za zapewnienie krowom mamkom, cielętom, jałówkom oraz opasom do 300 kg bydła użytkowanego w kierunku mięsnym (które w sezonie wegetacyjnym są wypasane przez minimum 140 dni w roku) poza okresem wypasu – dostępu do środowiska zewnętrznego; powierzchnia udostępniona dla krów mamek, cieląt i jałówek jest zwiększona, o co najmniej 20% w stosunku do minimalnej powierzchni, wymaganej na podstawie obowiązujących przepisów dotyczących utrzymania bydła w systemie otwartym
Jaka powierzchnia dla loch i tuczników w ramach podwyższonego dobrostanu?
Dobrostan świń jest określany, jako pakiet 1. Będą w nim realizowane cztery warianty:
- wariant 1.1. Dobrostan loch – zwiększona powierzchnia w budynkach – roczna stawka dopłaty: 301 zł/szt
- wariant 1.2. Dobrostan tuczników – zwiększona powierzchnia w budynkach – roczna stawka dopłaty: 24 zł/szt
- wariant 1.3. Dobrostan loch – dostęp do wybiegu (dodatkowa opcja dla rolników realizujących wariant 1.1.)
- wariant 1.4. Dobrostan tuczników – dostęp do wybiegu (dodatkowa opcja dla rolników realizujących wariant 1.2.)
Powierzchnia bytowa loch i tuczników powinna wrosnąć o 20% w porównaniu do obecnych prawnych wymagań, aby płatność przysługiwała rolnikowi. Tak samo w przypadku krów mlecznych. Ministerstwo uprzedza, że warianty dotyczące dostępu do wybiegu dla loch i tuczników nie będą realizowane do czasu występowania ASF w Polsce.
Ministerstwo, przygotowując taką formę pomocy dla hodowców, wyliczyło, jakie koszty poniesie rolnik, realizując poszczególne warianty. Coroczna płatność będzie rekompensatą „utraconych korzyści i dodatkowych kosztów związanych z realizacją wymogów działania w zakresie stosowania w produkcji zwierzęcej (w sektorze świń i bydła) – praktyk wykraczających ponad obowiązujące lub powszechnie stosowane standardy”.
Co uwzględniono w kalkulacjach płatności?
Pakietu 1. Dobrostan świń uwzględniono koszty bezpośrednie produkcji, do których zaliczono m.in.: koszt pasz, koszt remontu stada (wariant 1.1 i 1.3), koszt leków i usług weterynaryjnych oraz inseminacji (wariant 1.1 i 1.3), koszt zakupu prosiąt (wariant 1.2 i 1.4). Do pozostałych kosztów bezpośrednich produkcji wliczono: ubezpieczenie zwierząt, koszt zużytej wody do produkcji, koszty specjalistyczne (np. znakowanie zwierząt, koszt środków do konserwacji i magazynowania pasz, koszt dokumentacji hodowlanej). W przypadku dostępu zwierząt do wybiegów dodatkowo wkalkulowane zostało czyszczenie (sprzątanie) wybiegów oraz opróżnianie studzienek gromadzących odchody.
W kalkulacjach płatności dla Pakietu 2. Dobrostan krów uwzględniono koszty bezpośrednie produkcji, do których zaliczono m.in.: koszt pasz, koszt remontu stada, koszt leków i usług weterynaryjnych oraz inseminacji, koszt oceny użytkowości mlecznej i pracy hodowlanej. Do pozostałych kosztów bezpośrednich produkcji wliczono także m. in.: ubezpieczenie zwierząt, środki czystości i dezynfekcyjne.
Tekst przygotował: Robert Gorczyński
Źródło: Sejm RP, MRiRW
Fot.: Pixabay
Rząd przyjął projekt ustawy odnośnie dopłat dla krów i świń
