Z początkiem października rozpoczyna się jesienna kampania ubezpieczeń upraw ozimin. Ubezpieczenia upraw z dotacjami z budżetu państwa pozwalają rolnikom na zakup polis ubezpieczeniowych w stosunkowo przystępnych cenach. Bez takiego wsparcia wiele gospodarstw nie byłoby stać na ubezpieczenie swoich upraw. | Dariusz Śmigielski

Obowiązkowe ubezpieczenia upraw i zwierząt gospodarskich funkcjonują od 2006 r. i są regulowane ustawą z dnia 7 lipca 2005 r. o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich. Do 2016 r. właściciele gospodarstw mogli liczyć na dopłaty z budżetu państwa do ubezpieczeń upraw na poziomie 50% wysokości składki, mimo to wielu rolników wskazywało ceny ubezpieczeń jako główny powód niezawierania umów ubezpieczenia upraw. Obecnie dopłata do zawieranych polis obowiązkowego ubezpieczenia upraw wynosi 65% składki za ubezpieczenie. Taka wysokość wsparcia jest atrakcyjna dla wielu rolników, co było choćby widać w jesiennej kampanii ubezpieczenia upraw w 2016 r. Wtedy zakłady wykorzystały przyznane limity zaledwie w ciągu dwóch dni i część gospodarzy nie mogła skorzystać z ubezpieczeń z dopłatami. Obecnie nie powinno być takiego problemu, ponieważ pula środków w budżecie państwa w 2017 r. przeznaczona na dopłaty do ubezpieczeń upraw to około 900 mln zł. Zgodnie z obowiązującą ustawą dopłaty z budżetu państwa do składek ubezpieczenia będą przysługiwały rolnikom w wysokości do 65% składki w wypadku zawarcia przez producenta rolnego umowy ubezpieczenia zawierającej pakiet rodzajów ryzyka i określenia przez zakład ubezpieczeń stawki taryfowej nieprzekraczającej 9% sumy ubezpieczenia. Na słabszych glebach limit dla stawki taryfowej wynosi do 12% na glebach klasy V oraz do 15% na glebach klasy VI. W wypadku umowy ubezpieczenia od jednego rodzaju ryzyka lub łącznie od kilku wybranych rodzajów ryzyka przy przekroczenia powyższych stawek taryfowych dopłaty nie będą przysługiwały. W wypadku ustalenia w umowie ubezpieczenia zawierającej pakiet rodzajów ryzyka stawki taryfowej przekraczającej odpowiednio 9, 12, 15% sumy ubezpieczenia, dopłaty do składek producentów rolnych będą przysługiwały do powyższych wysokości stawek ubezpieczenia, natomiast pozostałą część składki w całości zapłaci producent rolny.

Co można ubezpieczyć i w jakim zakresie? 

W ramach systemu ubezpieczeń dotowanych można ubezpieczyć uprawy zbóż, kukurydzy, rzepaku, rzepiku, chmielu, tytoniu, warzyw gruntowych, drzew i krzewów owocowych, truskawek, ziemniaków, buraków cukrowych oraz roślin strączkowych od następujących ryzyk: huraganu, powodzi, deszczu nawalnego, gradu, pioruna, obsunięcia się ziemi, lawiny, suszy, ujemnych skutków przezimowania oraz przymrozków wiosennych. Zarówno lista upraw oraz ryzyk objętych ochroną pozostaje bez zmian w stosunku do poprzedniego roku. Można zawrzeć umowę ubezpieczenia upraw zarówno od pojedynczego ryzyka, pakietu kilku ryzyk oraz od wszystkich dziesięciu ryzyk. Zawierając umowę ubezpieczenia, warto zapoznać się nie tylko z zapisami określającymi zakres ochrony i wyłączenia. Bardzo istotne są definicje zawarte w ogólnych warunkach ubezpieczenia (owu), to one często kształtują faktyczny zakres ochrony. Zakłady ubezpieczeń mogą stosować w owu definicje zawarte w ustawie (np. PZU S.A.) lub swoje definicje (np. Concordia TUW) pod warunkiem, że nie ograniczają swojej odpowiedzialności względem zapisów ww. ustawy. Z tego powodu zestawiamy dla Państwa definicje zawarte w ustawie (tab. 1.) O tym, jak ważne są zapisy w umowach ogólnych warunkach ubezpieczenia, świadczą choćby problemy rolników, którzy mimo wykupionych polis od deszczu nawalnego nie otrzymają odszkodowania za zalane uprawy. Duże i intensywne opady nie zniszczyły roślin, lub zrobiły to w nieznacznym stopniu, a woda zalegała na polach przez tygodnie uniemożliwiała rolnikom skoszenie zbóż. W tym czasie zboże stało w wodzie i gniło, a ziarno porastało i traciło parametry, w skrajnych wypadkach zamiast kombajnu musiał wjechać ciągnik z broną talerzową. Niestety, zakłady ubezpieczeń wyłączają szkody spowodowane zastoiskami wodnymi i do odpowiedniej klauzuli trzeba dopłacić.

Sumy ubezpieczenia

W 2017 r. wprowadzono nowe limity sum ubezpieczenia dla poszczególnych upraw rolnych. Wspomniane limity można uznać za zdecydowanie wystarczające nawet dla intensywnie prowadzonej produkcji.

W jakim zakładzie kupić polisę? 

Ubezpieczenia upraw z dotacjami z budżetu Państwa można zawrzeć obecnie z pięcioma zakładami ubezpieczeń, tj.:

– PZU S.A.,
– Towarzystwem Ubezpieczeń Wzajemnych „TUW”,
– Concordia Polska Towarzystwo Ubezpieczeń Wzajemnych,
– Pocztowym Towarzystwem Ubezpieczeń Wzajemnych,
– InterRisk Towarzystwem Ubezpieczeń S.A. Vienna Insurance Group.