Czy dzieci mogą pomagać rolnikom?
Wiele już razy informowaliśmy o tragicznych wypadkach podczas żniw. Policja i Państwowa Inspekcja Pracy za każdym razem apeluje o zachowanie szczególnej ostrożności. Trzeba jednak pamiętać, że każdego roku podczas letnich wakacji notowany jest też okresowy wzrost liczby wypadków w gospodarstwach rolnych, z udziałem dzieci. Jest tak, ponieważ lato i jesień to pory, w których dzieci poświęcają dużo czasu na pomoc rodzicom przy pracach w rolnictwie.
Wolno, czy nie – co mówi prawo?
Rodzice mają prawo angażować dzieci do pracy, jednak pod warunkiem że wykonywane czynności nie stwarzają zagrożenia dla zdrowia i rozwoju dziecka. Zgodnie z zapisami prawa m.in. z art. 65.3 Konstytucji RP, Międzynarodową Konwencją Organizacji Pracy, a także przepisami dotyczącymi oświaty, w ogólnym ujęciu praca dziecka jest zabroniona, natomiast kodeks rodzinny i opiekuńczy stwierdza, że dziecko, które pozostaje na utrzymaniu rodziców i u nich mieszka, jest zobowiązane pomagać w gospodarstwie, w domyśle domowym.
Ważny jest rozwój dziecka
Uczulamy jednak, że pomoc dziecka jest wskazana, ale pod warunkiem, że jest dostosowana do możliwości fizycznych i psychicznych nastolatka. Ma ona bowiem wzmacniać i rozwijać jego cechy i umiejętności, przygotowując do dorosłego życia. Bardzo ważne jest też zachowanie szczególnej ostrożności i dbanie o zachowanie zasad bezpieczeństwa.
Kiedy nie wolno angażować dziecka?
Poniżej Przedstawiamy wykaz czynności szczególnie niebezpiecznych, których nie wolno powierzać dzieciom poniżej 16 roku życia. A zatem zabroniony jest udział dzieci w:
Obsługa sprzętu rolniczego
- Zabroniony jest udział dzieci przy obsłudze ciągników i maszyn rolniczych oraz ich sprzęganiu
- zabronione jest dzieciom kierowanie ciągnikami rolniczymi,
- nie wolno powierzać dzieciom obsługi maszyn rolniczych,
- niedozwolone jest przebywanie dzieci w strefach pracy maszyn i pojazdów rolniczych,
- nie wolno angażować dzieci do sprzęgania maszyn z ciągnikiem,
- niedopuszczalne jest przebywanie dzieci na pomostach załadunkowych w trakcie pracy.
Cięcie i obróbka drewna
- Wzbroniony jest udział dzieci w pracach związanych z pozyskaniem i obróbka drewna,
- nie wolno dzieciom rąbać drewna i ciąć drewna pilarką tarczową,
- nie wolno dzieciom pracować przy pilarkach łańcuchowych,
- dzieci nie mogą pracować przy ścinaniu drzew oraz załadunku i rozładunku drewna.
Obsługa zwierząt gospodarskich
- Zabroniona jest obsługa zwierząt gospodarskich przez dzieci.
- Nie angażujmy też dzieci do obsługi zwierząt o dużej masie ciała, szczególnie samców rozpłodowych i samic karmiących,
- dzieci nie mogą pomagać przy załadunku i rozładunku zwierząt.
Spawanie, chemia, pożar
- Zabronione jest spawanie elektryczne i gazowe,
- spawanie należy do prac wzbronionych dla dzieci,
- Wzbroniony jest udział w pracach przy substancjach chemicznych i nawozach,
- należy chronić dzieci przed dostępem do substancji chemicznych, paliw i nawozów,
- nie wolno dzieciom pracować przy rozpuszczalnikach organicznych,
- natomiast przy środkach ochrony roślin mogą pracować wyłącznie osoby, które ukończyły 18 lat.
- Zabronione są prace zagrożone pożarem i poparzeniem,
- nie wolno angażować dzieci do rozpalania i obsługi pieców centralnego ogrzewania.
Zbiorniki, silosy, szkodliwe warunki
- Zabroniony jest udział dzieci przy pracach w zamkniętych zbiornikach,
- dzieci nie mogą też mieć kontaktu z pracą przy silosach, zamkniętych zbiornikach, szambach, gnojówkach i gnojowicy.
- Zakazana jest praca na wysokości i w wykopach ziemnych
- wszelkie prace na wysokości np. na drabinach, dachach itp. są wzbronione przez dzieci,
- nie powierzamy też dzieciom kopania rowów i dołów.
- Dzieci nie mogą również przebywać w środowisku o dużym natężeniu hałasu oraz w pomieszczeniach zapylonych.
- nie wolno dzieciom wykonywać pracy w długotrwałej nienaturalnej pozycji ciała,
- dzieci nie mogą dźwigać i przenosić ciężkich przedmiotów.
Jaka jest świadomość?
Na szczęście zarówno Państwowa Inspekcja Pracy, jak i organa ścigania, dostrzegają powiększającą się świadomość rolników w zakresie bezpieczeństwa pracy i życia na wsi. W widoczny sposób wpływa to też na zmniejszenie ilości wypadków w gospodarstwach rolnych. Nie mniej jednak, należy zawsze dokładać starań by tragedii i nieprawidłowości było jak najmniej. Ważna jest profilaktyka i edukacja.
A jeśli mamy wątpliwości co do konkretnych sytuacji, to zawsze lepiej zapytać specjalistów, niż popełnić błąd. Państwowa Inspekcja Pracy, policja, służby ratowniczo-medyczne, czy np. Izby Rolnicze albo ODR, z pewnością nie odmówią dostępu do właściwej informacji.
Stawką jest życie i zdrowie naszych dzieci.
Tekst przygotował: Robert Gorczyński
Źródło: PIP, Wielkopolska Izba Rolnicza
Foto: Jumpstory, WIR & PIP