W związku z obowiązującym na terenie kraju stanem epidemii, Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych w Słupi Wielkiej informuje, że zmieniona zostaje formuła dotychczasowych imprez polowych w podległych Stacjach i Zakładach Doświadczalnych Oceny Odmian tj. „Dni Pola – Inicjatywa Białkowa COBORU – Międzynarodowy Rok Zdrowia Roślin 2020”, których harmonogram znajduje się w naszej zakładce ”Kalendarz imprez rolniczych”.
Zapoznanie się z planowaną tematyką imprez oraz z działalnością SDOO/ZDOO będzie możliwe w trakcie indywidualnych wizyt osób zainteresowanych, wyłącznie na polu. Wizyty takie są możliwe w dniu zaplanowanych „Dni Pola …” lub w innych dniach w tym samym tygodniu. Wizyty należy wcześniej uzgodnić telefonicznie lub e-mailowo z kierownictwem SDOO/ZDOO. Liczebność grupy nie powinna przekraczać 25 osób.
Nawożenie użytków zielonych oraz przewidziane nawozy do zastosowania po pierwszym pokosie łąk lub po pierwszym wypasie można rozpatrywać na wiele sposobów. Poziomy nawożenia i terminy stosowania nawozów są uzależnione od składu gatunkowego użytku, rodzaju stanowiska, zasobności w składniki mineralne i pH gleby. | dr inż. Waldemar Zielewicz, UPP
O końcowym efekcie zastosowanego nawożenia, czy roślina zdąży pobrać składniki pokarmowe z nawozów w fazach krytycznych wzrostu i tak zadecyduje suma i rozkład opadów oraz temperatury w okresie wegetacji. Nawożenie łąk po zbiorze I pokosu ogranicza się najczęściej do podania roślinom kolejnej dawki azotu i potasu.
Nawożenie łąk – druga dawka azotu
Azot jest pierwiastkiem najbardziej plonotwórczym, bardzo ruchliwym i jest szybko wykorzystywany przez rośliny. Jego działanie może trwać nawet 8 tygodni, ale zależy to od właściwości gleby oraz jej uwilgotnienia. Składnik ten ma największy wpływ na wielkość plonu, ponieważ przyspiesza wzrost runi i jej tempo odrastania. Odpowiednia dawka azotu poprawia strawność i jakość paszy, zwiększając zawartość białka ogólnego w roślinach, a zmniejsza zawartość włókna. W przypadku użytkowania kośnego wraz z plonem wynosi się znaczne ilości tego składnika. Na łąki zlokalizowane na glebach mineralnych dobrze uwilgotnionych dawkę azotu przy planowanym zbiorze 3 pokosów dzielimy w proporcjach 50:30:20% całej dawki. Na użytkach 2 kośnych azot dzielimy w układzie 60% pod pierwszy i 40% pod drugi odrost. Zapobiega to nadmiernemu gromadzeniu się azotu w roślinach, a także wypłukiwaniu go w głąb profilu glebowego poza zasięg systemu korzeniowego traw.
Należy podkreślić, że nawet na bardzo dobrych stanowiskach wystąpienie suszy może doprowadzić do zahamowania rozwoju traw i roślin motylkowatych na skutek stresu niedoboru wody. Nawożenie azotem pod drugi odrost nie powinno być już tak wysokie jak w przypadku pierwszego. Zaleca się przy dobrych warunkach wilgotnościowych gleby aplikację 50–70 kg N/ha. Pod trzeci odrost stosuje się najczęściej tylko 50 kg N/ha. Jeśli można uzyskać czwarty pokos, wówczas dawka azotu, o ile jest konieczna, nie powinna przekraczać 20–40 kg N/ha. Gdy zależy nam na utrzymaniu dużego udziału roślin motylkowatych w runi, nie powinno się stosować więcej niż 60 kg N/ha na rok. Jeżeli w mieszance znajduje się duży udział koniczyn, azot w dawce 30–40 kg N/ha zaleca się stosować dopiero pod drugi odrost.
Formę azotu dostosuj do stanowiska i fazy
Obok dawek azotu i jego podziału na porcje pod kolejne odrosty, niezwykle ważna jest forma stosowanych nawozów azotowych. Na łąkach wczesnowiosenna dawka azotu powinna być zastosowana w formie szybko działającej, czyli saletrzanej (saletra amonowa). Pod kolejne pokosy na łąkach ekonomiczne jest stosowanie mocznika, jednak możliwość wystąpienia suszy i konieczność szybszego pobrania większej dawki azotu w takich warunkach przemawiają za ponownym stosowaniem szybciej działającej saletry amonowej. Poza nawozami w formie stałej, na użytki zielone pod drugi odrost można stosować roztwór saletrzano-mocznikowy, który zawiera 3 formy azotu: amonową, amidową i azotanową. Taka mieszanina różnych form azotu w jednym nawozie pozwala zabezpieczyć rośliny w ten składnik niezależnie od warunków pogodowych i jest to bardzo ważny argument za jego powszechniejszym stosowaniem. Nawóz ten jest bardziej uniwersalny, ponieważ w okresie zbliżającej się suszy rośliny wykorzystają formę szybciej przyswajalną, natomiast w warunkach dostatecznego zaopatrzenia w wodę rośliny mogą korzystać z formy amidowej o długotrwałym działaniu.
Jakie nawozy na łąki? RSM na łąki
Bardzo dobrą propozycją jest RSM®S zawierający 26% N. Ten rodzaj nawozu zawiera azot podobnie jak klasyczny RSM w 3 formach: amonowej (6,6%), amidowej (15,4%) i azotanowej (4%) oraz siarkę w formie siarczanowej (3%). Na podkreślenie zasługuje fakt, że jego działanie również nie jest uzależnione od opadów i wilgotności gleby. Roztwór saletrzano-mocznikowy wykazuje zadowalającą skuteczność przyswajania przez rośliny także w okresach deficytu wody w glebie. W zależności od zasobności siedliska, wydajności użytku zielonego oraz rodzaju stosowanego nawozu RSM zalecana roczna dawka waha się od 150 do 550 l/ha. Pod drugi i trzeci odrost stosuje się od 50 do160 l/ha.
Potas nie jest traktowany jako pierwiastek plonotwórczy. Stosuje się go w celu lepszego wykorzystania przez rośliny azotu i fosforu. Bezpośrednio wpływa na procesy fizjologiczne i gromadzenie przez trawy cukrów rozpuszczalnych, które podnoszą ich wartość energetyczną dla zwierząt i ułatwiają zakiszanie zbieranej masy roślinnej. Pierwiastek ten aktywizuje liczne enzymy i odgrywa ważną rolę w gospodarce wodnej roślin. Optymalna jego ilość pozwala intensywnie pobierać wodę z gleby i silniej wiązać ją w organach asymilacyjnych, co chroni rośliny przed nadmierną transpiracją i skutkami okresowej suszy. Warto o tym pamiętać w obliczu deficytów wody w okresie wegetacji. Potas jest pierwiastkiem dość szybko przemieszczanym, co wynika z jego łatwego wymywania w głąb profilu glebowego.
Nawożenie łąk – potas chętnie pobierany
Drugą rzeczą, o której należy pamiętać, to skłonność niektórych gatunków traw do nadmiernego jego pobierania. Z roślinności łąkowej szczególnie kupkówka pospolita bardzo chętnie pobiera ten składnik w ilościach przekraczających jej potrzeby, co może powodować u zwierząt tężyczkę pastwiskową. Wskaźnikiem zbyt dużej ilości potasu w glebie jest pojawienie się w runi takich chwastów, jak rożne gatunki szczawiu i pokrzywa pospolita. Pierwiastek ten wpływa również na wzrost udziału roślin motylkowatych na łąkach.
Dawka powinna wynikać z rzeczywistej zasobności gleby, stąd istnieje potrzeba opierania się na wynikach analizy chemicznej gleby zlecanej Okręgowym Stacjom Chemiczno-Rolniczym. Posiadając wyniki zasobności gleby w ten składnik, możliwe jest zachowanie optymalnej dla zwierząt zawartości K w suchej masie paszy na poziomie 1,7–2,0%.
Potas bardzo ważny dla roślin motylkowych
Większe potrzeby nawożenia potasem występują na glebach organicznych i w przypadku runi z dużym udziałem roślin motylkowatych. Według zaleceń, na łąki należy stosować potas w 2 dawkach: wiosennej i po pierwszym lub drugim pokosie, w ilości po 50–60 K2O kg/ha. Przy większych dawkach potasu w warunkach słabszej zasobności gleb lub intensywniejszego zbioru łąk, całoroczną dawkę należy podzielić na 3 części, nie przekraczając jednorazowo dawki 50 kg K2O/ha. Stosowanie potasu w 3 równych porcjach umożliwia zastosowanie ostatniej dawki razem z jesienną aplikacją fosforu, która będzie hartowała nasze rośliny przed trudnymi warunkami w okresie zimowym.
Nawóz na łąki – jaki wybrać?
Rynek jest bogaty w ofertę nawozów zarówno jednoskładnikowych, jak również wieloskładnikowych. Spośród nawozów potasowych dobrym wyborem stosowanym na użytkach zielonych jest Magnesia-Kainit. Jest to surowa sól potasowa zawierająca wartościowy naturalny kizeryt. W swoim składzie zawiera 9% K2O rozpuszczalnego w wodzie, 4% MgO, 35% Na2O, 9% SO3, 47% chlorku. Dzięki odpowiednim proporcjom składników: magnezu i siarki oraz ważnego dla zwierząt sodu jest bardzo skuteczny.
Dla kontraktów amerykańskich miniony tydzień przyniósł ponad 2% odbicie notowań kukurydzy i pszenicy i blisko 1% wzrost w przypadku soi. W Chicago notowania wymienionych kontraktów rosły w pierwszej połowie tygodnia, a przyczyniły się do tego amerykańskie raporty pokazujące spowolnienie tempa zasiewów kukurydzy i soi oraz utrzymujące się opóźnienia w siewach pszenicy jarej. Wyższym cenom sprzyjało też kilka chińskich zakupów amerykańskiej soi, wzrost produkcji etanolu (z kukurydzy) i wreszcie cięcie prognoz zbiorów pszenicy w UE. Końcówka tygodnia przyniosła pogorszenie nastrojów wraz z zaognieniem sytuacji na linii USA-Chiny i publikacją tygodniowego raportu USDA o zamówieniach eksportowych. Chiny mogą ograniczyć import towarów z USA, jeśli Waszyngton będzie nadmiernie ingerował w stosunki między Pekinem, a Hongkongiem. Gorsze od oczekiwań były też tygodniowe zamówienia na amerykańską kukurydzę i soję. W konsekwencji obydwa kontrakty oddały część wcześniejszych zysków. Do końca tygodnia drożała jedynie pszenica wspierana piątkowymi danymi o zamówieniach eksportowych i słabnącym dolarem.
Za nami neutralny tydzień dla unijnej pszenicy, ale spadkowy dla kukurydzy i rzepaku
W Paryżu pszenica zamknęła piątkową sesję na poziomie sprzed tygodnia opierając się presji wzrostowej płynącej z giełdy w Chicago. Kukurydza (stary zbiór) potaniała w minionym tygodniu o nieco ponad 2 euro/t (-1,3%), a rzepak stracił w tym czasie prawie 6 euro/t (-1,5%). Ostatnie tygodnie pokazywały spowolnienie eksportu unijnej pszenicy, a skokowe umocnienie euro względem dolara (+2,2% w skali tygodnia) jeszcze bardziej obniża konkurencyjność. W końcówce maja KE skorygowała w dół prognozy tegorocznych zbiorów pszenicy w UE za sprawą cięć głównie we Francji. Francuskie, ale też niemiecki uprawy nadal cierpią na deficyt opadów. Jednocześnie obfite deszcze poprawiają potencjał plonowania zbóż w basenie Morza Czarnego i w Polsce. Warto pamiętać, że pierwsze prognozy na nowy sezon zakładają rekordowe zbiory pszenicy i kukurydzy na świecie, a duży udział w tym będzie mieć ponownie Rosja i Ukraina.
Rzepak taniał w minionym tygodniu naśladując zachowanie kanadyjskiej canoli. Wraca temat konfliktu między Kanadą i Chinami, co w dowolnym momencie może przełożyć się na ponowne zamknięcie się Państwa Środka na import kanadyjskiej canoli. Tani rzepak może zatem zacząć płynąć do Europy.
KE prognozuje słabe zbiory pszenicy i pszenżyta, ale bardzo dobre w przypadku pozostałych unijnych zbóż
W swojej majowej prognozie KE obniżyła o 2,67 mln ton oczekiwane zbiory wszystkich zbóż w UE-27 do 289,49 mln ton w tym roku, w porównaniu do 296,57 mln ton w 2019 roku. Oznacza to ciągle wynik o 1,9% powyżej średniej pięcioletniej (dane z 28-maja 2020).
Zbiory pszenicy miękkiej powinny spaść 3,5% poniżej średniej
Najnowsze dane zakładają niższe o 4,3 mln ton (niż w kwietniu) zbiory pszenicy miękkiej na poziomie 122,46 mln ton (-3,5% w stosunku do średniej), w porównaniu z 131,79 mln ton w 2019 roku. Obecna prognoza zakłada zbiory durum na poziomie 7,37 mln t (-14,8% w stosunku do średniej pięcioletniej).
Największy spadek (-7,3 mln ton) produkcji pszenicy miękkiej ma dotyczyć Francji, gdzie ubiegłoroczne zbiory były zbliżone do rekordu.
KE zapowiada bardzo dobre zbiory kukurydzy w UE-27
W stosunku do kwietnia tegoroczna produkcja kukurydzy w UE została podniesiona o 1,9 mln ton, do 71,74 mln ton. Jeśli prognoza się sprawdzi oznaczać to będzie wzrost o 1,4 mln ton r/r i aż 9,0% powyżej średniej pięcioletniej.
Zbiory jęczmienia powinny być największe od 2008 roku
KE podniosła symbolicznie swoje kwietniowe prognozy dla jęczmienia. Tegoroczne zbiory tego zboża oczekiwane są na bardzo wysokim poziomie 56,67 mln ton (+1,1 mln ton r/r) i będą 6,6% lepsze od średniej.
Produkcja zbóż w UE:
Komisja Europejska prognozuje lepsze niż rok temu zbiory zbóż w Polsce
W prognozie z 28-go maja 2020 Komisja Europejska obniżyła o skromne 0,4 mln ton, do 29,65 mln ton tegoroczne zbiory zbóż w Polsce. Kolejne prognozy pokazują, że produkcja ziarna w naszym kraju powinna przewyższyć o blisko 3% średnią wielkość z ostatnich pięciu lat. Jeśli prognoza się sprawdzi, to tegoroczne zbiory będą o prawie 1 mln ton wyższe niż w 2019 roku. KE oczekuje, że lepszy niż rok temu średni plon będzie dotyczył wszystkich gatunków zbóż.
W stosunku do prognozy z 30-kwietnia 2020 zmiany dotyczą tylko pszenicy (-0,49 mln ton) i żyta (+0,1 mln ton).
Prognozy zbiorów zbóż w Polsce:
zmiana rok do roku / zmiana w stosunku do średniej 5-letniej
Pszenica miękka: 11,20 mln ton / +2,6% / +2,8%;
Żyto: 2,86 mln ton / +17,0% / +25,9%;
Jęczmień: 3,61 mln ton / +7,6% / +9,9%;
Owies: 1,29 mln ton / +5,8% / +2,0%;
Kukurydza na ziarno: 3,89 mln ton / +5,1% / +0,8%;
W tym roku zboża powinny zajmować w Polsce 7,688 mln hektarów, czyli 1,8% mniej niż przed rokiem, ale minimalnie powyżej średniej (+0,6%). Uprawy zbóż w Polsce stanowią ok. 14,6% areału UE. Nasz udział w unijnej produkcji zbóż w tym roku oceniany jest na nieco ponad 10%.
Produkcja zbóż w Polsce:
Średni plon zbóż razem powinien sięgnąć 3,86 t/ha, w porównaniu do 3,67 t/ha w 2019 i 3,81 t/ha – średnia 5-letnia.
Lepsze niż rok temu plony średnie mają dotyczyć wszystkich zbóż.
Średnia wydajność zbóż w Polsce (t/ha):
Rynek paliw i ropy
Ceny paliw rosły drugi tydzień z rzędu
W połowie 22-tygodnia 2020 za benzynę 95-oktanów trzeba było zapłacić na krajowych stacjach paliw średnio 3,99 zł/l, a za ON 4,05 zł/l. Dla popularnej benzyny oznacza to wzrost aż o 2 grosze, a dla ON o 6 groszy na litrze. W I połowie maja ropa odbiła zdecydowanie w górę, a za nią rosły ceny paliw w hurcie. Jednak ostatni tydzień przyniósł stabilizację na rynku surowca.
Maleją różnice w cenie między najtańszymi i najdroższymi stacjami paliw, ponieważ te tanie bazują na minimalnych marżach i już wcześniej zmuszone były do podniesienia cen.
Średnie marże modelowe stacji paliw spadły w ostatnim tygodniu do tylko 0-3 grosze na litrze.
Warto jednak pamiętać, że marże stacji paliw były w pierwszym kwartale kilka razy wyższe niż średnie z poprzednich trzech lat.
W latach 2017-2019 średnia roczna modelowa marża stacji paliw ze sprzedaży Pb95 wahała się w przedziale 17-20 gr/l. W pierwszych 22 tygodniach 2020 roku jest to 38 gr/l.
W przypadku ON w 2017-2019 średnia roczna marża stacji paliw mieściła się między 9-13 groszy/l. W tym roku jest to 34 gr/l.
Ceny średnie paliw w detalu: 27-05-2020 / zmiana tygodniowa (według portalu e-petrol.pl):
Pb98: 4,34 zł/l (+3 gr/l);
Pb95: 3,99 zł/l (+2 gr/l);
ON: 4,05 zł/l (+6 gr/l);
LPG: 1,73 zł/l (+4 gr/l).
Rynek ropy
Początek maja przyniósł odbicie (bardzo silne w ujęciu procentowym zwłaszcza) notowań ropy. Ropa WTI podrożała w ciągu 2 tygodni z 12,5 do 32,5 usd/b, a odmiana Brent umocniła się z ok. 23 do ok. 36 usd/b. Na szczęście dla konsumentów podobne poziomy wycen utrzymują się już od ponad tygodnia.
W maju kapitał spekulacyjny zaczął kupować kontrakty na ropę w nadziei, że luzowanie restrykcji wynikających ze spowalniającej pandemii koronawirusa wzmocni popyt na paliwa. Globalny popyt na paliwa rośnie, ale i tak w maju utrzymuje się jeszcze nadprodukcja surowca. Zmniejszenie wydobycia ropy przez głównych producentów o ok. 15 mln baryłek dziennie (-15%) nadal nie rekompensuje spadku popytu. Stąd zapasy prawdopodobnie jeszcze rosną, ale coraz wolniej.
Z notowaniami ropy skorelowane są ceny olejów roślinnych (też nasion oleistych), zbóż (zwłaszcza kukurydzy), cukru. Spadek konsumpcji paliw oznacza mniejszy popyt na biopaliwa, czyli bioetanol i bioestry.
Ceny paliw w hurcie
Zdecydowane odbicie notowań ropy w maju przełożyło się na wyższe ceny paliw w hurcie (3 tydzień z rzędu).
W PKN Orlen w ciągu tygodnia (20-27.05.2020) olej napędowy i Pb95 podrożały o tylko 1,1 i 1,6 gr/l. podczas gdy tydzień wcześniej oba paliwa podrożały po ok. 19 groszy na litrze.
W połowie 22-tygodnia marża modelowa ze sprzedaży Pb95 wynosiła 0 groszy (-3 gr/l w tygodniu), a w przypadku ON 3 grosze na litrze (+1 gr/l w tygodniu). Do tego należy doliczyć 20-30 groszowe upusty od oficjalnych cen hurtowych dla poszczególnych odbiorców detalicznych.
Średnia modelowa marża stacji paliw w ujęciu tygodniowym (na podstawie PKN Orlen):
Średnia modelowa marża stacji paliw na 1 litrze Pb95 wyniosła:
2017 r: 17 groszy,
2018 r: 20 groszy,
2019 r: 18 groszy,
2020 r: 38 groszy, a w tygodniu 21 marża spadła do 3 groszy (-9 groszy w tygodniu).
Średnia modelowa marża na 1 litrze ON wyniosła:
2017 r: 13 groszy,
2018 r: 9 groszy,
2019 r: 10 groszy,
2020 r: 34 grosze, a w tygodniu 21 marża spadła do 2 groszy (-17 groszy w tygodniu).
Obliczono na podstawie cen publikowanych przez PKN Orlen (ceny hurtowe+VAT) i e-Petrol (ceny średnie na stacjach paliw)
Marża stacji paliw obliczana jest na podstawie cen hurtowych publikowanej przez PKN Orlen. W praktyce handlowej funkcjonują jednak upusty dla poszczególnych klientów, stąd od ceny hurtowej (referencyjnej) należy odliczyć ok. 15-20 groszy w przypadku benzyny oraz dwadzieścia kilka do 30 groszy w przypadku oleju napędowego.
Zmiany cen w skali roku:
Cena hurtowa i detaliczna (średnia) diesla jest w połowie 22-tygodnia 2020 o 0,98-1,14 zł/l niższa niż rok temu.
Hurtowe i detaliczne (średnia) ceny Pb95 są w połowie 22-tygodnia 2020 o 1,23-1,26 zł/l niższe niż rok temu.
ZMIANY CEN ŚREDNICH PALIW W HURCIE (PKN-Orlen) i DETALU:
Ceny hurtowe diesla przewyższają ceny Pb95 już tylko niecałe 3 grosze na litrze:
Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi negatywnie ustosunkowało się do wniosku Zarządu Krajowej Rady Izb Rolniczych z 11 maja 2020 r., o umożliwienie rolnikom, wcześniejszego koszenia łąk objętych zobowiązaniami w ramach wybranych wariantów Pakietu 4. i Pakietu 5. Działania rolno-środowiskowo-klimatycznego PROW 2014-2020 (zwanych też „pakietami przyrodniczymi”), w związku z tegoroczną suszą.
Przeszkodą unijne procedury
W piśmie MRiRW do KRIR czytamy:
„Postulowana przez Państwa zmiana wymogów wybranych wariantów pakietów przyrodniczych Działania rolno-środowiskowo-klimatycznego, umożliwiająca koszenie łąk od dnia 1 czerwca (a nie -jak jest obecnie wymagane – od 15 czerwca), wymagałaby zmiany PROW 2014-2020, a następnie nowelizacji rozporządzenia rolno-środowiskowo-klimatycznego (Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 18 maca 2015 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania „Działanie rolno-środowiskowo-klimatyczne” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 (Dz.U. poz. 415, z późn. zm.). Biorąc pod uwagę, że procedura zmiany PROW obejmuje opiniowanie przez Komitet Monitorujący, uzgodnienia na poziomie Rady Ministrów i akceptację Komisji Europejskiej, wprowadzenie wnioskowanych przez Państwa zmian tak, aby miały zastosowanie już w tym roku jest niemożliwe. Niemniej jednak, mając na uwadze występujące coraz częściej anomalie pogodowe wpływające m.in. na zmiany przebiegu sezonu wegetacyjnego, MRiRW planuje w przyszłości zastosowanie bardziej elastycznego podejścia w zakresie terminów stosowania wymogów, co umożliwiłoby dostosowanie ich do aktualnej i prognozowanej sytuacji pogodowej. Należy jednak podkreślić, że dostosowanie terminów do warunków panujących w danym roku nie może zagrażać realizacji założonych celów środowiskowych.
Przypomnijmy też, że zgodnie z obowiązującymi przepisami, płatności w ramach pakietów przyrodniczych wypłacane są za ochronę cennych siedlisk występujących na łąkach i pastwiskach, tj. w szczególności ekstensywne gospodarowanie, stosowanie odpowiedniej liczby i terminów wykonywanych pokosów lub intensywności wypasu.
Kalkulacja stawek płatności sporządzona dla poszczególnych wariantów pakietów przyrodniczych uwzględnia przede wszystkim utracony dochód z tytułu ekstensyfikacji produkcji, a niższą wartość biomasy (paszy) wynikającą z opóźnionego terminu wykonywanych pokosów oraz ograniczeniu ich liczby oraz obowiązku pozostawienia części działki rolnej nieskoszonej.
Kształt Działania rolno-środowiskowo-klimatycznego, w tym wymogi poszczególnych pakietów i wariantów oraz stawki płatności, zostały określone w PROW 2014-2020, zatwierdzonym decyzją KE w grudniu 2014 r.
Tekst przygotował: Robert Gorczyński Źródło: KRIR Foto: Pixabay
Po suchym i słonecznym poniedziałku we wtorek pogoda zacznie grymasić.
W nocy z poniedziałku na wtorek pokropić może w centrum kraju. Nad samym ranem (4:00-6:00) przelotny deszcz do 3 mm spadnie od Częstochowy po Kraków, Katowice, Zakopane. Jednak już przed południem opady zanikną i do końca dnia sucho. Na zachodzie kraju szansa na przelotny deszcz jest po południu- największa od Zgorzelca po Legnicę, Jelenią Górę, Zieloną Górę. Północ i centrum słoneczna od rana do nocy. Natomiast znad Ukrainy nad wschodnią Polskę wkroczą ciężkie chmury i zwłaszcza wzdłuż granicy popada mżawka lub słaby ciągły deszcz- po południu mniej opadów. Przelotnie zrosi asfalt również miejscami od Radomia po Tarnów.
Temperatura nad ranem spadnie do około 7-8 stopni. Nieco cieplej 9 stopni od Radomia po Lublin, Włodawę i nieco chłodniej 5 stopni między Miastkiem, Szczecinkiem, Drawskiem Pomorskim. W ciągu dnia temperatura podniesie się do 13 stopni na Roztoczu, 15 stopni na wschodzie kraju, 18-19 stopni na południu i w centrum , do 20-22 stopni na zachodzie i północy.
Nad ranem na zachodzie i północy wiatr słaby, na wschodzie umiarkowany. W ciągu dnia na północy powieje słabo z północnego wschodu, natomiast na południu, zachodzie i w centrum umiarkowanie do 35 km/h. Na wschodzie w ciagu dnia wiatr silniejszy w porywach do 45 km/h. Wieczorem słaby wiatr, lub bezwietrznie na południu kraju. Na pozostałym obszarze powieje do 15-25 km/h.
Jak alarmują plantatorzy truskawek z gminy Puławy, grupy złodziei pojawiają się na polach nad ranem. A gdy plantatorzy przychodzą by dokonać zbiorów, w wielu przypadkach zastają tylko pozbawione owoców krzaki. Problem ten dotyczy szczególnie gminy Puławy, która na Lubelszczyźnie jest truskawkowym zagłębiem.
Przestępstwa zgłaszać policji
Najczęściej odnotowywane są drobne kradzieże, w których ginie niewielka ilość owoców. Jednak zdarzają się również takie, że potrafi zniknąć nawet ponad sto kilogramów truskawek. Tak było w ostatnich dniach w Pachnowoli. W tym przypadku plantator stracił truskawki, które zmieściłyby się w około 100 łubiankach. W gminie Puławy truskawki uprawiane są na powierzchni ponad 300 hektarów. Uprawom sprzyjają bardzo dobre warunki glebowe i klimatyczne co sprawia, że owoce są smaczne i dorodne. Puławskie truskawki zostały też wpisane na Listę Produktów Tradycyjnych, prowadzoną przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Policja apeluje by każdy tego rodzaju przypadek był zgłaszany. Im więcej informacji, tym skuteczniejsze będą działania zmierzające do wykrycia sprawców. Ważna jest każda informacja mogąca naprowadzić na ich ślad.
Tekst przygotował: Robert Gorczyński Źródło: Lublin112 Foto: Pixabay
Odsunięcie od pracy ponad 200 pracowników powyżej 60. roku życia oraz tych, którzy mają choroby współistniejące, Stwierdzenie choroby u 54 pracowników i 6 kooperantów firmy Animex Foods to sytuacja o której w piątek 29 maja br poinformował rzecznik Animexu.
Obecnie na kwarantannie przebywa ponad 200 osób, w tym pracownicy zakładu oraz członkowie ich rodzin. To właśnie wśród tych osób zdiagnozowano większość przypadków zachorowania na Covid-19.
Zakład pracuje
Jak podkreśla rzecznik prasowy Animex Foods, Łukasz Dominiak, firma jest w stałym kontakcie z władzami sanepidu.
– Wszystkie nasze działania konsultujemy z najlepszymi w kraju ekspertami od epidemiologii. Codziennie sytuacja jest analizowana. Kontaktujemy się stale z władzami województwa świętokrzyskiego. Nie zaniedbujemy żadnych działań.
Jak zapewnia rzecznik, od momentu potwierdzenia pierwszego przypadku zakażenia koronawirusem wśród pracowników firmy wprowadzono dodatkowe środki bezpieczeństwa, tj. obligatoryjne noszenie maseczek przez pracowników na terenie zakładu, obowiązkowe mierzenie temperatury czy ograniczenie do niezbędnego minimum wizyt osób z zewnątrz na terenie obiektów należących do spółki. Zwiększono także liczbę punktów dezynfekcyjnych.
Tekst przygotował: Robert Gorczyński Źródło: Animex Foods Foto: Pixabay
Zarząd Krajowej Rady Izb Rolniczych wystąpił do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z wnioskiem o analizę możliwości wprowadzenia zmiany w ustawie o ubezpieczeniu upraw i zwierząt gospodarskich w taki sposób, aby możliwe było ubezpieczenie zwierząt od padnięcia. Obowiązujące przepisy umożliwiają zawarcie polisy ubezpieczenia z dopłatą skarbu państwa do składki z tytułu ubezpieczenia bydła koni, owiec, kóz, drobiu lub świń od ryzyka wystąpienia szkód w wyniku uboju z konieczności. Nie ma jednak możliwości ubezpieczenia od padnięcia zwierzęcia.
Mimo starań – straty
Jak zauważa zarząd KRIR: „Przychody gospodarstw hodowlanych są w znacznej mierze zależne od stanu zdrowia i kondycji zwierząt. Rolnicy dokładają wszelkich starań, aby zwierzęta były utrzymywane w odpowiednich warunkach bytowych, co gwarantuje optymalny zysk. Zdarzają się jednak sytuacje, gdy pomimo wzorowego prowadzenia hodowli z przyczyn niezależnych od rolnika, zwierzęta mogą utracić wartość hodowlaną lub nawet paść. Powoduje to duże straty w gospodarstwach i generuje dodatkowe koszty związane z uzupełnieniem stada.”
Zdaniem rolniczego samorządu, objęcie ubezpieczeniem z dopłatą skarbu państwa do składki zdarzenia losowego, jakim jest padnięcie zwierzęcia, pozwoli ograniczyć straty związane z utratą zwierząt i zagwarantuje stabilizację finansową w gospodarstwach. Przy czym straty gospodarstw wg KRIR powinny być określane na podstawie karty pochodzenia zwierząt i oświadczeń lekarzy weterynarii.
Tekst przygotował: Robert Gorczyński Źródło: KRIR Foto: Pixabay
W związku z ograniczeniami obowiązującymi w krajach Unii Europejskiej z powodu pandemii koronawirusa Komisja Europejska wprowadziła przepisy wykonawcze zmierzające do równoważenia sytuacji podażowo-popytowej dla sektorów: ziemniaków, mleka i przetworów mlecznych oraz sektora uprawy drzew i innych roślin żywych, bulw, korzeni i tym podobnych, kwiatów ciętych i liści ozdobnych,
Na mocy ww. przepisówrolnicy, zrzeszenia rolników, związki takich zrzeszeń oraz uznane na podstawie przepisów rozporządzenia PEiR(UE) 1308/2013 – organizacje producentów, zrzeszenia uznanych organizacji producentów i uznane międzybranżowe organizacje, mają czasową możliwość zawierania dobrowolnych porozumień i wydawania wspólnych decyzji dotyczących powyższych sektorów.
Uprawnienia producentów ziemniaków
Porozumienia i decyzje w sektorze ziemniaków dotyczą ziemniaków do przetwórstwa i mogą obejmować:
– wycofanie z rynku (zniszczenie);
– bezpłatną dystrybucję (do banków żywności, instytucji publicznych);
– przetwarzanie do innych celów (m.in. na paszę dla zwierząt, alkohol, skrobię);
– dłuższe przechowywanie (tworzenie i wyszukiwanie możliwości przechowywania oraz przygotowania ziemniaków do przechowywania przez dłuższy okres);
– promocję konsumpcji produktów przetworzonych z ziemniaków;
– okresowe wspólne planowanie produkcji (wielkości nasadzeń) i dostosowanie istniejących umów obejmujących ziemniaki w ramach kampanii 2020 r.
Powyższe porozumienia i decyzje mogą być zawierane tymczasowo przez okres 6 miesięcy rozpoczynający się od daty wejścia w życie rozporządzenia wymienionego w pkt 1, tj. od dnia 5 maja 2020 r.
Mleko i przetwory mleczne
Porozumienia i decyzje w sektorze mleka i przetworów mlecznych mogą dotyczyć wspólnego planowania wielkości produkcji mleka surowego oraz mogą być zawierane tymczasowo przez okres 6 miesięcy rozpoczynający się w dniu 1 kwietnia 2020 r.
Drzewa, bulwy i inne
Porozumienia i decyzje w sektorze drzew i innych roślin żywych, bulw, korzeni i tym podobnych, kwiatów ciętych i liści ozdobnych, obejmują:
– wycofanie z obrotu i bezpłatną dystrybucję;
– wspólną promocję zachęcającą do zakupu żywych roślin i kwiatów;
– tymczasowe wspólne planowanie produkcji.
Powyższe porozumienia i decyzje mogą być zawierane tymczasowo przez okres 6 miesięcy rozpoczynający się od daty wejścia w życie rozporządzenia wymienionego w pkt 2, tj. od dnia 5 maja 2020 r.
Konieczność powiadomienia
Niezwłocznie po zawarciu porozumienia lub wydaniu wspólnej decyzji, o których mowa powyżej, należy poinformować Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, na wymaganym formularzu pod nazwą: „Powiadomienie o szacowanej wielkości produkcji objętej porozumieniem lub decyzją”.
Następnie nie później niż 25 dni od zakończenia okresu 6 miesięcy, o którym mowa powyżej, należy poinformować ARiMR o wielkości produkcji faktycznie objętej porozumieniami lub decyzjami, na formularzu pn.: „Powiadomienie o faktycznej wielkości produkcji objętej porozumieniem lub decyzją”.
Powyższe powiadomienia wraz z porozumieniami/ decyzjami składać należy osobiście lub przez upoważnioną osobę, albo przesyłką rejestrowaną, nadaną w placówce pocztowej wyznaczonego operatora, adresując je do Prezesa ARiMR.
Porozumienia, ale nie zmowy
Powyższe szczególne warunki wykluczają porozumienia i decyzje, które bezpośrednio lub pośrednio prowadzą do podziału rynków, dyskryminacji ze względu na przynależność państwową lub do ustalania cen. Ponadto powyższe porozumienia i wspólne decyzje nie mogą zakłócać właściwego funkcjonowania rynku wewnętrznego, a ich celem jest wyłącznie ustabilizowanie powyższych sektorów. Porozumienia i decyzje będą też oceniane pod kątem tego, czy nie zakłócają funkcjonowania rynku wewnętrznego i mają na celu wyłącznie ustabilizowanie danego sektora.
Tekst przygotował: Robert Gorczyński Źródło: ARiMR Foto: Pixabay
Jak już wspominaliśmy Komisja Europejska, wychodząc naprzeciw trudnej sytuacji branży mleczarskiej podjęła decyzję o uruchomieniu dopłat do prywatnego przechowywania odtłuszczonego mleka w proszku (OMP), masła i serów.
Zgodnie z decyzjami KE za przechowywanie poszczególnych produktów przewidziano dopłaty w wysokości: 5,11 i 0,13 euro/t (OMP), 9,83 i 0,43 euro/t (masło) i 15,57 i 0,4 euro/t (sery). Warto też wiedzieć, że dla OMP i masła opłata dotyczy magazynowania minimum 10 ton w okresie 3–6 miesięcy i w tym przypadku KE nie podała limitu ilościowego.
Natomiast dla serów, oprócz mniejszego tonażu (0,5 t) i 2–6-miesięcznego składowania, przewidziano limit 100 tys. ton dla wszystkich krajów członkowskich Unii. Przy czym aż 52,8 tys. ton przypadło Niemcom, Francuzom i Włochom. Limit 8,72 tys. ton wyznaczono dla Holandii, a dla Polski przewidziano 8,27 tys. ton.
Pytania do Rzecznika KOWR
W nawiązaniu do powyższych tematów i tego że nabory wniosków na dopłaty rozpoczęły się 7 maja br, skierowaliśmy do Rzecznika Prasowego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa (instytucji obsługującej dopłaty), następujące pytania: Ile wniosków złożono ogółem? Ile w poszczególnych asortymentach? Na jaką ogólną kwotę? Czy dostępne Polsce środki i limity zostały wyczerpane? Jeśli nie, to ile jeszcze ich pozostało? Jak udało nam się ustalić, w poniedziałek 1 czerwca br. KOWR powraca do normalnego trybu funkcjonowania po okresie pracy zdalnej podczas pandemii.
W piątek, 29 maja br. zadaliśmy pytania Rzecznikowi Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa. Dzisiaj przekazujemy odpowiedź:
W odpowiedzi Wojciech Adamczyk, Rzecznik Prasowy Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa przekazał nam następującą informację:
„Według stanu na dzień 29.05.2020 r. w ramach mechanizmów dopłat do prywatnego przechowywania ważnych wniosków o dopłatę wpłynęło 5, z czego 1 dotyczy serów na przechowywaną ilość 38,6 ton, natomiast cztery dotyczą wołowiny na ilość 442 tony, która będzie wprowadzona do magazynów.Podanie kwoty na tym etapie nie jest możliwe, gdyż w przypadku serów zależy ona od długości okresu przechowywania i zostanie wyliczona po decyzji przedsiębiorcy o wycofaniu produktów z mechanizmu. Natomiast w kwestii wołowiny wszyscy przedsiębiorcy zadeklarowali odkostnianie ćwierci tylnych w związku, z czym rzeczywista ilość kwalifikująca się do dopłaty będzie znana dopiero po odkostnieniu.
Dodam, że rozporządzenia wykonawcze wprowadzające przedmiotowe mechanizmy nie zawierały danych na temat środków finansowych przyznanych dla poszczególnych państw członkowskich. Jedynie w przypadku serów została określona dla poszczególnych państw członkowskich ilość jak może być objęta dopłatami. Dla Polski wynosi ona 8277 ton.”
Tekst przygotował: Robert Gorczyński Źródła: KE, KOWR Foto: Pixabay
Kompaktowość i niezawodność ciągnika, szybka obsługa serwisowa, szkolenia dla operatorów – to tylko kilka aspektów, które wpływają na wybór maszyn do firmy usługowej. Na jakie jeszcze czynniki należy zwrócić uwagę, aby prace w polu przebiegały w zoptymalizowany sposób?
Przy prowadzeniu usług dla rolnictwa konieczna jest rzetelność wykonywanych prac, co przekłada się bezpośrednio na zaufanie rolników, a tym samym na możliwość nawiązania dłuższej współpracy. Rolnicy zlecający wykonanie prac firmie usługowej, oczekują najczęściej wysokiej jakości, krótkiego czasu wykonania, transparentnego rozliczenia się oraz ceny dopasowanej do jakości zrealizowanej usługi. Istotna jest również elastyczność pracy w momencie, kiedy mamy do czynienia z zabiegami agrotechnicznymi, które uzależnione są w dużej mierze od pogody. O ile aspekt związany z usługobiorcą został już rozpisany na wiele sposobów, o tyle mało się mówi o usługodawcach, więc warto dokładniej poruszyć tę kwestię.
– Usługodawcom zależy na pewno na braku przestoju podczas wykonywanej pracy. Nie jest istotne, czy będzie to praca kombajnem, sieczkarnią czy ciągnikiem rolniczym. W takich przypadkach niska awaryjność maszyn jest zdecydowanym atutem, szczególnie kiedy rozliczamy się za wykonane hektary pracy w polu – mówi dr Barbara Raba-Przybylak z CLAAS Polska.
Najczęściej wykorzystywaną maszyną w rolnictwie jest ciągnik rolniczy z różnymi typami przyrządów roboczych, czy przyczep w pracach usługowych. Jakie wyzwania czekają zatem usługodawców w przypadku tego typu maszyn? Sprawdzamy to na przykładzie firmy AgroVerifis, z miejscowości Wyrozęby Podawce, 18 km od Sokołowa Podlaskiego w województwie mazowieckim.
– Nasza firma prowadzi profesjonalne i kompleksowe usługi dla rolnictwa. Wśród nich należy wymienić: transport, uprawę polową, siew, koszenie i zbiór traw, a także aplikację gnojowicy. Obecnie posiadamy dziesięć ciągników przeznaczonych pod usługi, w tym aż sześć marki CLAAS AXION: 810, 830, 850, 920 i dwa modele 950. Wszystkie z nich są wyposażone w systemy GPS, co pozwala na zaoszczędzenie czasu oraz paliwa – komentuje Damian Komar, kierownik Działu Usług w AgroVerifis, i zwraca uwagę na aspekty, które zdecydowały o wyborze właśnie tego rodzaju maszyn.
Co wpływa na wybór ciągnika?
Na początku należy podkreślić kompaktowość ciągnika (wymiary), dopasowane do najczęściej wykonywanych prac, tak aby zlecenie wykonać szybko i sprawnie bez tracenia czasu na manewrowanie ciągnikiem. Przestronna kabina zapewnia komfort operatora, który często przebywa w niej przez wiele godzin pracy. Bardzo łatwa obsługa codzienna ciągnika umożliwia szybkie i efektywne przygotowanie maszyny do realizacji zlecenia. Satelitarny system automatycznego prowadzenia GPS PILOT zapewnia dokładność i jakość wykonania pracy oraz wyższą wydajność i komfort. Sygnał korekcyjny RTK NET umożliwia pracę z dokładnością 2-3 cm w każdym miejscu w Polsce, bez potrzeby posiadania stacji RTK. Dodatkowym atutem jest automatyka sekcji, która podczas siania kukurydzy lub rozsiewania nawozów generuje dodatkowe oszczędności dla usługodawcy.
Następne aspekty to niezawodność i bardzo szybka usługa serwisowa, pozwalająca na ograniczenie przestojów podczas pracy. Wiele wyzwań technicznych może być rozwiązanych zdalnie, ponieważ maszyny potrafią rozpoznać usterkę i przekazać informację do serwisu Dealera CLAAS, który identyfikuje błąd i przygotowuje serwis do szybkiej naprawy podczas pierwszego przyjazdu do maszyny.
Wiele wyzwań technicznych można znaczenie ograniczyć, przygotowując operatorów do obsługi i pracy maszyną lub ciągnikiem. Firma CLAAS Polska wraz z Dealerami przeprowadza cykle szkoleń dla operatorów w Akademii CLAAS Polska lub w siedzibie Dealera. Tego typu szkolenia pozwalają uniknąć błędów użytkowania maszyn oraz otrzymać fachową wiedzę o sposobie uzyskania najlepszej wydajności maszyny dopasowanej do warunków.
– Efektywne rolnictwo zawsze wymaga wiedzy ekonomicznej. Dlatego jesteśmy użytkownikami programów 365 FarmNet oraz CLAAS Telematics, które zdecydowanie ułatwiają pracę oraz optymalizują jej czas, a także długość przejazdów roboczych – argumentuje Damian Komar.
CLAAS Telematics to system telemetryczny pozwalający na pełną kontrolę floty maszyn. Umożliwia on zlokalizowanie ciągników, podgląd wykonywanych przejazdów maszyn oraz analizę ich wydajności i zużycia paliwa, co ma wpływ na cenę i rzetelność wykonanej usługi. Z kolei 365 FarmNet pozwala na sprawne i automatyczne dokumentowanie wykonywanych usług oraz zbieranie danych, które można następnie wykorzystać do szczegółowych analiz. Analizować można m.in. czas pracy ciągników, maszyn współpracujących oraz pracowników. Dzięki takiemu rozwiązaniu można w łatwy sposób zaoszczędzić czas, a także uniknąć błędów podczas zapisywania przebiegu usług. Oba programy współpracują ze sobą i zapewniają sprawną kontrolę wykonywanych usług, a tym samym przejrzyste rozliczenie z usługobiorcą.
– Współpraca z marką CLAAS dała nam możliwość zwiększenia swoich kompetencji oraz uzyskania istotnych narzędzi, które zoptymalizowały pracę firmy. Mając dzisiaj świadomość, jak istotne jest przeanalizowanie wszystkich wariantów wyboru ciągników, jesteśmy przekonani, że współpraca będzie się dalej układać w sposób partnerski i korzystny dla obu stron – dodaje Damian Komar.
Decydując się na zakup maszyn rolniczych, warto również zasięgnąć opinii doradców Dealera lub producenta. Ich doświadczenie często może się okazać decydujące przy optymalnym dobraniu parametrów, które uwzględnią specyfikę wykonywanych prac. To natomiast przełoży się na wydajność i późniejszy komfort pracy. Jej wysoka jakość oraz krótki czas wykonania, przejrzyste rozliczenie się, cena dopasowana do jakości zrealizowanego zlecenia, gwarantuje zadowolenie Klienta i współpracę na kolejne lata.
Polski Związek Łowiecki poinformował Zarząd Krajowej Rady Izb Rolniczych, że nie dyskryminuje ani też nie faworyzuje żadnej grupy społecznej pod kątem przynależności do PZŁ czy też kół łowieckich.
W oficjalnym oświadczeniu Związku Łowieckiego czytamy: „Koła łowieckie są osobami prawnymi będącymi członkami Polskiego Związku Łowieckiego. Pozbawia to Polski Związek Łowiecki możliwości tak daleko idącej ingerencji w skład osobowy kół łowieckich. Obok kół (osób prawnych) członkami Polskiego Związku Łowieckiego są osoby fizyczne nieposiadające przynależności do kół łowieckich. Każda osoba fizyczna posiada prawo do zrzeszania się. Wolność zrzeszania się jest fundamentem, na którym budowane są kola łowieckie.”
Z nami zgoda!
PZŁ poinformował również rolniczy samorząd o tym, że to właśnie rolnicy są najbliższą myśliwym grupą społeczną. A każdy rolnik, który chce być członkiem nie tylko koła ale przede wszystkim członkiem Polskiego Związku Łowieckiego jest dla PZŁ bardzo cenny. Dzięki członkostwu w Polskim Związku Łowieckim rolnicy mają niepowtarzalną możliwość aktywnego uczestnictwa w prowadzeniu gospodarki łowieckiej.
Reakcja na skargę
Oświadczenie PZŁ to odpowiedź na wniosek Małopolskiej Izby Rolniczej, która zwróciła się do Polskiego Związku Łowieckiego z prośbą o to, by w statutach Kół Łowieckich uwzględnić 30% udział rolników w strukturach. To reakcja na sprawę którą sygnalizowała Małopolska Izba Rolnicza. Rzecz dotyczyła rolników z powiatu limanowskiego, którzy chcieli zostać myśliwymi i otrzymali odmowę. Negatywną decyzję argumentowano wystarczającą liczbą myśliwych w kole.
Ta strona korzysta z plików cookies. Służą do tego, by strona działała prawidłowo a także do analizowania ruchu na stronie, a także, by wyświetlać Ci lepiej dopasowane treści i reklamy. Stosujemy również cookies podmiotów trzecich. Dowiedz się więcej w Polityce prywatności i cookies.
Ta strona korzysta z plików cookie, aby poprawić wrażenia podczas poruszania się po witrynie. Niektóre z nich są przechowywane w przeglądarce, bo są niezbędne do działania podstawowych funkcji witryny. Używamy również plików cookie podmiotów trzecich, które pomagają nam analizować i rozumieć, w jaki sposób korzystasz z tej witryny. Te pliki cookie oraz pliki stosowane w celach reklamowych będą przechowywane w Twojej przeglądarce tylko za Twoją zgodą. Masz również możliwość rezygnacji z tych plików cookie. Jednak rezygnacja z niektórych z tych plików cookie może wpłynąć na wygodę przeglądania.
Niezbędne pliki cookie są absolutnie niezbędne do prawidłowego funkcjonowania strony. Te pliki cookie zapewniają działanie podstawowych funkcji i zabezpieczeń witryny. Anonimowo.
Cookie
Duration
Description
cookielawinfo-checkbox-analytics
11 months
To ciasteczko jest używane przez wtyczkę GDPR Cookie Consent. Jest stosowane, by przechowywać zgodę użytkownika na pliki cookies z kategorii „Analityczne”.
cookielawinfo-checkbox-functional
11 months
To ciasteczko jest stosowane przez wtyczkę GDPR Cookie Consent, aby udokumentować zgodę użytkownika na ciasteczka z kategorii "Funkcjonalne".
cookielawinfo-checkbox-necessary
11 months
To ciasteczko jest używane przez wtyczkę GDPR Cookie Consent. Jest stosowane, by przechowywać zgodę użytkownika na pliki cookies z kategorii „Niezbędne”.
cookielawinfo-checkbox-others
11 months
To ciasteczko jest używane przez wtyczkę GDPR Cookie Consent. Jest stosowane, by przechowywać zgodę użytkownika na pliki cookies z kategorii „Inne”.
cookielawinfo-checkbox-performance
11 months
To ciasteczko jest używane przez wtyczkę GDPR Cookie Consent. Jest stosowane, by przechowywać zgodę użytkownika na pliki cookies z kategorii „Wydajnościowe”.
viewed_cookie_policy
11 months
To ciasteczko jest używane przez wtyczkę GDPR Cookie Consent i służy do przechowywania informacji, czy użytkownik wyraził zgodę na korzystanie z plików cookie. Nie przechowuje żadnych danych osobowych.
Funkcjonalne pliki cookie wspierają niektóre funkcje tj. udostępnianie zawartości strony w mediach społecznościowych, zbieranie informacji zwrotnych i inne funkcjonalności podmiotów trzecich.
Analityczne pliki cookie są stosowane, by zrozumieć, w jaki sposób odwiedzjący wchodzą w interakcję ze stroną internetową. Te pliki pomagają zbierać informacje o wskaźnikach dot. liczby odwiedzających, współczynniku odrzuceń, źródle ruchu itp.
Reklamowe pliki cookie są stosowane, by wyświetlać użytkownikom odpowiednie reklamy i kampanie marketingowe. Te pliki śledzą użytkowników na stronach i zbierają informacje w celu dostarczania dostosowanych reklam.
