Sieczkarnie polowe najczęściej wykorzystywane są do zbioru kukurydzy na kiszonkę. Dzięki dużej wydajności pracy dobrze sprawdzają się także przy zbiorze innych roślin wymagających rozdrobnienia.
Przyjrzyjmy się bliżej ofercie przyrządów żniwnych do sieczkarni wybranych producentów.
Dwie największe zalety sieczkarni polowych to duża moc silnika i związana z nią wydajność pracy. Wieloostrzowe bębny tnące z automatycznymi systemami ostrzenia bez problemu rozdrabniają całe rośliny z przeznaczeniem do zakiszenia.
Różne konstrukcje
Po zastosowaniu odpowiedniego zespołu żniwnego, nazywanego także przystawką, w jednym przejeździe możemy ściąć, rozdrobnić oraz załadować na przyczepę niemal każdą roślinę uprawną. Zaczynając od traw i zbóż, przez kukurydzę, a kończąc na wierzbie energetycznej. W celu zbioru podsuszonego materiału producenci oferują podbieracze pokosów. Konstrukcja oraz zasada działania podbieracza nie różni się zbytnio od podbieraczy stosowanych w prasach lub przyczepach zbierających. Do koszenia traw, zbóż w technologii GPS oraz innych niskich roślin oferowane są odpowiednio przystosowane kosiarki dyskowe. Ich konstrukcja umożliwia podpięcie do przenośnika pochyłego sieczkarni oraz do układu napędowego sieczkarni. Ponieważ kosiarki dyskowe odkładają skoszoną masę na całej szerokości swojej pracy lub na jej większej części, konieczne jest zastosowanie podajnika przesuwającego skoszoną masę do „gardzieli” sieczkarni. Producenci stosują rozwiązania podobne do hederów kombajnów zbożowych, czyli przenośniki ślimakowo-palcowe.
Z twardymi łodygami
Wraz ze wzrastającym zainteresowaniem uprawą roślin energetycznych, np. wierzby, producenci zaczęli oferować specjalnie skonstruowane przystawki do sieczkarni. Ich budowa pozwala na wydajny zbiór roślin z twardymi łodygami. Wiele sieczkarni można doposażyć także w adaptery umożliwiające podczepienie hederów do kukurydzy stosowanych w kombajnach zbożowych. Dzięki temu
użytkownik zyskuje możliwość zbioru samych kolb kukurydzy, np. do zakiszania metodą CCM. Adapter umożliwia także podpięcie standardowego zespołu żniwnego od kombajnu zbożowego. Oprócz samych przystawek producenci oferują także dostosowane do ich konstrukcji wózki transportowe. W przypadku przystawek o większej szerokości ich transport na wózku jest jedyną zgodną z przepisami ruchu drogowego możliwością przemieszczania się z nimi po drogach publicznych.
Do kukurydzy i miskantusa
Słowem wstępu, dla mniej wtajemniczonych czytelników, miskantus to rodzaj trawy, którego łodygi mogą osiągać wysokość nawet do 3,5 m, dlatego jest bardzo dobrym surowcem energetycznym. Firma Claas nie oferuje obecnie typowych hederów do roślin energetycznych, ale przy ich zbiorze
dobrze radzą sobie bezrzędowe przystawki serii Orbis. Przystawki rodziny Orbis zbudowane są z pionowych bębnów złożonych z naprzemiennie ułożonych uzębionych i gładkich dysków. Dysk znajdujący się najniżej odpowiada za ścinanie roślin. Pozostałe dyski przytrzymują łodygi w czasie cięcia oraz przesuwają ścięty materiał do środka maszyny. Następnie stożkowe walce wciągające podają masę do walców zgniatających, które znajdują się wewnątrz sieczkarni. Oczywiście, podstawowym przeznaczeniem hederów
Orbis jest zbiór całych roślin kukurydzy, słonecznika itp. Producent oferuje przystawki tego typu w szerokościach od 4,5 do 9,17 m. Do zbioru samych kolb kukurydzy można stosować hedery serii Corio oraz Conspeed o szerokości 6 i 8 rzędów. Aby podłączenie hederu było możliwe, na gardzieli sieczkarni należy zamontować także specjalny adapter. Do zbioru całych roślin, np. żyta lub trawy, producent oferuje przyrządy Direct Disc. Są to kosiarki dyskowe doposażone w ślimakowy przenośnik ściętej masy. Ślimak ma średnicę 800 mm, więc nie powinien ograniczać wydajności pracy. Do pracy w mocno zwartych łanach producent proponuje doposażenie przystawki w pionowe, boczne kosy rozdzielające, podobne do tych stosowanych przy zbiorze rzepaku. Adaptery Direct Disc są oferowane w szerokościach roboczych 5,1 oraz 5,95 m. W ofercie znajdują się także specjalnie do tego przeznaczone wózki transportowe. Do zbioru poduszonych roślin, zgrabionych wcześniej w wały, firma Claas oferuje podbieracz Pick Up. Szerokość robocza, mierzona po skrajnych zębach podbieracza, to 2,6 lub 3,6 m.
Przystawki są zbudowane z podbieracza palcowego współpracującego z przenośnikiem ślimakowo-palcowym. Nad podbieraczem umieszczona jest rolka zapobiegająca zrzucaniu materiału. Kopiowanie terenu jest zadaniem przednich kół podporowych. Ciekawym rozwiązaniem jest możliwość automatycznego prowadzenia sieczkarni względem wału materiału. Umożliwia to system Claas Cam Pilot, który za pomocą specjalnej kamery 3D rozpoznaje pokosy i automatycznie wykonuje odpowiednie ruchy kierownicą. Producent deklaruje, że dokładny zbiór przy prędkości 15 km/h nie jest problemem.
Na paszę, biogaz i nie tylko
W segmencie przystawek do sieczkarni polowych firma New Holland oferuje urządzenia umożliwiające zbiór wielu roślin wymagających dokładnego rozdrobnienia. Podbieracze pokosów FP są oferowane w szerokościach roboczych 3 i 3,8 m. Interesujące jest to, że podbieracz może współpracować z systemem Autofloat. Wykorzystując szereg czujników, podbieracz dostosowuje swoje położenie do nierówności terenu. Dokładne kopiowanie nierówności terenu ułatwia zbiór czystej paszy. W celu zabezpieczenia bębna tnącego przed zniszczeniem producent oferuje system RockAlert. Po wykryciu nagłego ruchu pionowego rolek podających w ciągu 0,3 sekundy podawanie materiału zostaje zatrzymane, a zgromadzony materiał roślinny – wyrzucony do przodu.
Do zbioru wysokich roślin przeznaczone są bezrzędowe przystawki z tarczami. Producent oferuje je w szerokościach od 4,5 do 9 m. Za jednym przejazdem są one w stanie zebrać od 6 do 12 rzędów kukurydzy. Do wyboru są 2 średnice tarcz. Mniejszą, o średnicy 650 mm, stosuje się do zbioru młodych i niższych roślin. Większa, o średnicy 1350 mm, przeznaczona jest do zbioru dojrzałych
roślin. Przy większych szerokościach roboczych może zajść konieczność przedłużenia rury wyładowczej. Producent, oczywiście, oferuje taką możliwość. Przystawki sprawdzą się także przy zbiorze na kiszonkę słoneczników czy zdobywającej ostatnio popularność trawy sudańskiej (znanej także jako Nutri Honey). W przypadku zbioru samych kolb kukurydzy istnieje możliwość podpięcia hederu z obrywaczem kolb. Dostępne są wersje 6- i 12-rzędowe, sztywne oraz składane. Innym ciekawym rozwiązaniem jest możliwość podpięcia hederów serii Varifeed. Są to hedery typowo zbożowe, stosowane przeważnie w kombajnach. Konstrukcja hederu umożliwia przesuwanie listwy tnącej do przodu i do tyłu w zakresie 575 mm. Aby na sieczkarni zamontować heder od kombajnu, konieczny jest specjalny adapter, oczywiście, proponowany przez producenta. Uzupełnieniem oferty
są przystawki do zbioru twardych roślin energetycznych, np. wierzby lub topoli. Przystawka ma szerokość roboczą 1,3 m, a jej sercem są 2 piły tarczowe o średnicy 760 mm. Producent deklaruje, że przystawka jest w stanie ścinać rośliny o średnicy pnia do 15 cm. W celu zbioru roślin energetycznych nie ma potrzeby modyfikowania układu walców wciągających oraz bębna tnącego. Warto jednak zadbać o solidne naostrzenie noży tnących.
Szybka wymiana przystawki
Konstruktorzy firmy John Deere stworzyli bardzo ciekawy układ mocowania i wymiany hederów w sieczkarniach polowych. Mechanizm blokujący został zainspirowany rozwiązaniami stosowanymi w ładowaczach czołowych. Rozmieszczenie punktów mocujących ułatwia samocentrowanie się narzędzia. Ryglowania dokonuje się przy użyciu jednej dźwigni. Multizłącze umożliwia jednoczesne podłączenie wszystkich przewodów hydraulicznych i elektrycznych. Dodatkowym uzupełnieniem jest
automatyczne złącze WOM. Po zmianie przystawki nie ma potrzeby kalibracji maszyny. Komputer pokładowy sam rozpoznaje podczepioną przystawkę. Następnie odpowiednio dobiera nastawy maszyny.
Producent do zbioru roślin z wałów i pokosów oferuje napędzany bezstopniowo podbieracz palcowy z funkcją zmiennej prędkości obrotowej przenośnika ślimakowego. Dostępny opcjonalnie podwójny napęd podbieracza uzależnia prędkość obrotową palców od prędkości jazdy maszyny. Do zbioru całych roślin o mniejszej wysokości oferowane są kosiarki dyskowe serii ProfiCut. Prędkość obrotowa przenośnika ślimakowo-palcowego jest regulowana w zależności od długości cięcia. Kosiarki są oferowane w szerokościach roboczych 5,3 oraz 7 m. Firma John Deere zapewnia, że listwa tnąca nigdy
nie będzie wymagała smarowania. Automatycznie smarowany jest natomiast łańcuch napędzający przenośnik ślimakowy. Dopełnieniem oferty są tarczowe zespoły żniwne do zbioru kukurydzy i innych wysokich roślin. Są one dostępne w szerokościach: 6; 7,5 oraz 9 m. Do wyboru są 2 gamy przystawek: seria 300plus z tarczami o mniejszej średnicy oraz seria 400plus o większej średnicy
tarcz. Niezależnie od serii większość przystawek po złożeniu nie przekracza szerokości transportowej 3 m. Tylko niektóre modele charakteryzują się szerokością transportową 3,3 m.
Z łańcuchem zamiast tarcz
W sieczkarniach firmy Krone również został zastosowany system szybkiej wymiany narzędzi. Dla zwiększenia komfortu obsługi sworznie blokujące heder mogą być sterowane hydraulicznie z kabiny sieczkarni. Multizłącze umożliwia jednoczesne podpięcie wszystkich niezbędnych przewodów
oraz wałka napędowego. Wyróżnikiem podbieraczy EasyFlow 300 S i 380 S jest bezkrzywkowa konstrukcja. Podbieracze są oferowane w szerokościach roboczych 3 oraz 3,8 m. Prędkość obrotowa jest automatycznie dostosowywana do prędkości jazdy sieczkarni. Dobre kopiowanie terenu
zapewniają łącznie 4 koła podporowe. Przenośnik ślimakowo-łopatkowy ma średnicę 600 mm. Kosiarka dyskowa XDisc 620, o szerokości roboczej 6,2 m, nie odbiega od kosiarek serii EasyCut współpracujących z ciągnikami. Dyski tnące są zabezpieczone przed uszkodzeniem po zderzeniu, np. z kamieniem, za pomocą kołków sprężystych. Zerwany kołek można szybko wymienić na nowy, a jedyne narzędzia, jakie będą potrzebne, to młotek i wybijak. Kosiarkę można doposażyć także
w boczne, pionowe kosy rozdzielające łan. Listwa tnąca otrzymuje napęd przez przekładnię kątową, a przenośnik ślimakowy od przekładni łańcuchowej.
Do transportu po drogach publicznych producent proponuje specjalny wózek. Wyróżnikiem firmy Krone są przystawki do zbioru kukurydzy i innych wysokich roślin. Hedery EasyCollect – w przeciwieństwie do konkurencyjnych rozwiązań – ścinają rośliny za pomocą ostrzy zamocowanych do łańcuchów, a nie do tarcz. Przystawki są oferowane w szerokościach od 4,5 do 10,5 m. W przypadku kukurydzy uprawianej w standardowym rozstawie międzyrzędzi, równym 75 cm, przystawki zbierają
od 6 do 14 rzędów roślin. Napęd od głównej przekładni jest przekazywany wałkami przegubowo-teleskopowymi. Na czas transportu przystawki są hydraulicznie składane do pionu.
Adam Płachta
