Co znajdziesz w artykule?
Pandemia oraz agresja Rosji na Ukrainę spowodowały, że sytuacja na globalnym rynku zbóż stała się tematem głównym wśród opinii publicznej. Okazało się, że bezpieczeństwo żywnościowe, które dotychczas było uznawane za pewnik, nie jest zagwarantowane na zawsze. Skutki tych wydarzeń będą poruszane w debacie pod hasłem „Wyzwania dla polskiej branży zbożowej w obliczu zmian geopolitycznych”, która odbędzie się 19 kwietnia w Warszawie w ramach Europejskiego Kongresu Innowacyjnych Rozwiązań dla Obszarów Wiejskich i Rolnictwa – POLSKA WIEŚ XXI.
Niestabilna sytuacja na rynkach rolnych od lutego 2022
Po tym, jak Rosja zablokowała ukraińskie porty, eksporterzy zostali zmuszeni do ograniczenia sprzedaży. Wznowienie eksportu stało się priorytetem dla Ukraińców i odbiorców z całego świata, co skutkowało gwałtownym wzrostem cen żywności, z którym borykają się codziennie konsumenci. Jednakże, to nie jest dobra wiadomość dla rolników, ponieważ rosnące koszty produkcji rolnej, szczególnie z powodu zwiększonych cen energii, sprawiają, że sytuacja na rynkach rolnych jest bardzo niestabilna od lutego 2022 r.
Czy unijne plany są zbyt ambitne?
Sytuacja na rynku rolnym nie poprawia się, ponieważ Komisja Europejska wciąż proceduje strategię „Od pola do stołu”, która jest elementem Europejskiego Zielonego Ładu i budzi poważne obawy wśród rolników. Planowane wprowadzenie wielu elementów mających na celu uczynienie rolnictwa bardziej przyjaznym dla środowiska i klimatu, stawia pod znakiem zapytania opłacalność prowadzenia produkcji rolnej. Co więcej, Plan Strategiczny WPR 2023-2027 wprowadza wiele nowych rozwiązań, które budzą obawy producentów zbóż, w tym drastyczny spadek produkcji, co może skutkować zastąpieniem krajowej żywności tańszymi produktami z krajów trzecich, gdzie standardy nie są tak rygorystyczne jak w Unii Europejskiej.
Zarządzanie ryzykiem a ochrona roślin
Nowe unijne regulacje dotyczące stosowania środków ochrony roślin budzą wśród rolników wiele obaw. Europejska strategia „Od pola do stołu” zakłada drastyczne ograniczenie ich stosowania, co w obecnej sytuacji gospodarczej i politycznej Europy jest nie tylko arbitralne, ale i trudne do osiągnięcia. Warto przy tym pamiętać, że niektóre kraje już ograniczyły sprzedaż pestycydów. Rolnicy domagają się elastycznych celów redukcji, które uwzględnią warunki geograficzne i społeczno-gospodarcze panujące w poszczególnych państwach członkowskich. Ich główny zarzut dotyczy wprowadzenia definicji obszarów wrażliwych, która w skrajnych przypadkach mogłaby prowadzić do całkowitego zakazu stosowania środków ochrony roślin. Wprowadzenie nowych przepisów w formie rozporządzenia, a nie dyrektywy, również budzi wiele obaw, ponieważ ogranicza swobodę państw członkowskich w osiąganiu celów.
Nowe technologie
Pomimo wyzwań, przed jakimi stoją rolnicy, warto zauważyć, że nie stoją oni bezczynnie. W branży rozwijają się bowiem innowacyjne techniki uprawy, które pozwalają na osiągnięcie równowagi między ochroną środowiska, a efektywnością produkcji. Metody takie jak uprawa bezorkowa, nawożenie wgłębne czy siew w technologii strip-till, choć jeszcze nie popularne, zyskują coraz większą popularność.
Nie tylko to, nauka wciąż pracuje nad nowymi technologiami genomowymi, które mają pozwolić na stworzenie roślin bardziej odpornych na szkodniki, choroby, a także na skutki zmian klimatycznych takie jak susze czy przymrozki. Rozwiązania takie jak rośliny pochodzące z NGT stanowią alternatywę dla kontrowersyjnych GMO, które nie są zbyt popularne w Unii Europejskiej. Te nowoczesne technologie mogą stanowić istotny wkład w realizację celów strategii „Od pola do stołu” oraz strategii na rzecz bioróżnorodności, co przyczyni się do zrównoważonego rozwoju branży rolniczej.
Weź udział w debacie!
Uczestnicy debaty „Wyzwania dla polskiej branży zbożowej w obliczu zmian geopolitycznych” omówią główne aspekty powyższej tematyki i spróbują wypracowywać pakiet rozwiązań i rekomendacji dla polskiej administracji oraz instytucji Unii Europejskiej. W dyskusji udział wezmą m. in.: Justyna Jasińska z Polskiego Związku Producentów Ziemniaków i Nasion Rolniczych, Marcin Gryn z Polskiego Związku Producentów Roślin Zbożowych, Adam Tański – były dwukrotny minister rolnictwa w rządach Jana Krzysztofa Bieleckiego oraz Leszka Millera, Mirosław Pojmaj – przedstawiciel firmy zajmującej się hodowlą roślin oraz Marcin Mucha z Polskiego Stowarzyszenia Ochrony Roślin .
Organizatorem debaty jest Polski Związek Producentów Ziemniaków i Nasion Rolniczych, zadanie sfinansowano ze środków Funduszu Promocji Ziarna Zbóż i Przetworów Zbożowych.
Debata, która odbędzie się 19 kwietnia o godzinie 11:30, jest częścią Europejskiego Kongresu innowacyjnych Rozwiązań dla Obszarów Wiejskich i Rolnictwa POLSKA WIEŚ XXI (Warszawa, 19-20.04.2023). Celem nadrzędnym tego wydarzenia jest przedstawienie konkretnych rozwiązań i przykładów pokazujących, że rolnictwo i obszary wiejskie to nie tylko miejsce produkcji i dostarczania bezpiecznej żywności. To także ważny sektor gospodarki biorący aktywny udział w działaniach na rzecz łagodzenia zmian klimatu oraz wspierający bezpieczeństwo energetyczne.
Więcej informacji o kongresie i debacie można znaleźć na oficjalnej stronie wydarzenia na oficjalnej stronie wydarzenia.
