Co znajdziesz w artykule?
Wystarczyło kilka cieplejszych dni, aby w żółtych naczyniach odłowić pierwsze sztuki szkodników łodygowych. Jak podaje Instytut Ochrony Roślin w swoim komunikacie w trzech naczyniach żółtych odłowiono 2 chrząszcze chowacza czterozębnego.
Szkodniki łodygowe w rzepaku – możliwe masowe pojawy
Pojaw szkodnika zasygnalizowano w stacji doświadczalnej IOR-PIB w Winnej Górze. Przy utrzymującej się ciepłej pogodzie, w najbliższych dniach można spodziewać się masowego pojawu chowaczy w rzepaku – koniecznie należy wystawić żółte naczynia do odłowu i monitoringu szkodników.
Chowacze w rzepaku – kiedy występują?
Na plantacjach rzepaku ozimego jako pierwsze wiosenne szkodniki pojawiają się chrząszcze chowaczy łodygowych po przezimowaniu na polach, na których wcześniej uprawiano rośliny kapustowate.
Chowacz granatek już w lutym
Jako pierwszy i głównie w południowych rejonach kraju pojawia się chowacz granatek – w sprzyjających warunkach nawet już pod koniec lutego, a masowo przy wzroście temperatury mierzonej przy gruncie do około 12°C. Samice granatka składają jaja u nasady młodych roślin, a larwy po wylęgu wgryzają się do pędów i szyjki korzeniowej. Uszkodzone przez larwę pędy i ogonki liściowe łamią się, a szyjka korzeniowa często gnije wtórnie porażona przez sprawców chorób.
Chowacz brukwiaczek – cykl rozwojowy i szkodliwość
Jednak najgroźniejszym z chowaczy łodygowych w rzepaku ozimym jest chowacz brukwiaczek, uszkadzający rzepak głównie w zachodnich rejonach kraju. Występuje corocznie i powszechnie, i zwykle pojawia się na plantacjach, gdy temperatura gleby wzrośnie do około 5–7°C, a masowo przy wzroście temperatury powietrza do 10–12°C.
Samice brukwiaczka składają jaja w wygryzione otwory w młodych pędach, często u podstawy stożka wzrostu. Żerowanie larw wewnątrz łodygi prowadzi do zahamowania wzrostu rośliny, łodyga jest spłaszczona, popękana i często wygięta.
Chowacz czterozębny – naloty nawet do początku kwitnienia
Kilka dni po brukwiaczku pojawia się kolejny groźny gatunek, zwłaszcza w rejonach zachodnich – chowacz czterozębny.
W zależności od warunków pogodowych ma to miejsce zwykle na przełomie marca i kwietnia, jednak jego nalot może być rozciągnięty w czasie i trwać nawet do początku kwitnienia roślin.
Samice chowacza czterozębnego składają jaja w wygryzione otwory w ogonkach liściowych i nerwach głównych. Larwy z czasem przemieszczają się do łodygi, w której drążą chodnik w kierunku korzenia. W ten sposób uszkodzona roślina rośnie słabiej, jej liście żółkną i więdną. Łodyga rośnie prosto, jednak wydrążony wewnątrz chodnik często powoduje jej złamanie pod wpływem naporu wiatru i deszczu.
Jaka jest szkodliwość występowania chowaczy łodygowych
Chowacze łodygowe mogą być przyczyną spadku plonu nawet powyżej 30%. Bardzo często powodowanym przez nie uszkodzeniom towarzyszą objawy wtórnych porażeń przez sprawców chorób, głównie suchej zgnilizny kapustnych.
Koniecznie wystaw żółte naczynia
Monitoring uprawy można prowadzić metodą bezpośredniej lustracji, ale wypróbowanym i skutecznym sposobem monitorowania terminu pojawu chowaczy są żółte naczynia, do których wlewamy wodę, najlepiej z dodatkiem substancji obniżającej napięcie powierzchniowe, np. płynu do mycia naczyń.
Progi ekonomicznej szkodliwości wiosennych szkodników rzepaku ozimego
Chowacz brukwiaczek – 10 chrząszczy w żółtym naczyniu w ciągu 3 dni lub 2 do 4 chrząszczy na 25 roślinach
Chowacz czterozębny – 20 chrząszczy w żółtym naczyniu w ciągu 3 dni lub 6 chrząszczy na 25 roślinach
Ważną kwestią z uwagi wczesnowiosenne warunki pogodowe (które potrafią się dynamicznie zmieniać) jest optymalna temperatura działania danego insektycydu, którą należy mierzyć przy gruncie bezpośrednio na własnej plantacji. Przypominamy, że optymalna temperatura działania dla insektycydów z grupy pyretroidów wynosi poniżej 20°C.
