Co znajdziesz w artykule?
W Polsce przez cały rok (- w każdej sekundzie), wyrzuca się do kosza blisko 153 kilogramy żywności! I chociaż dotyczy to wszystkich elementów łańcuchów żywnościowych (od producentów, przez dystrybucję, gastronomię po konsumentów), to aż 92 kg z tej masy stanowi żywność marnowana w domach Polaków. W porównaniu, to tak jakby każdego dnia, przez cały rok, w każdej sekundzie Polacy w swoich domach wyrzucali 184 bochenki chleba!
Przerażające wyniki badań
Do powyższych, dramatycznych wniosków doszli realizatorzy Projektu badawczego PROM – specjaliści z Instytutu Ochrony Środowiska-Państwowego Instytutu Badawczego oraz Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego.
Projekt zawiera też informacje użyteczne dla rolników, z których wielu, z oburzeniem i żywo reaguje na marnowanie żywności, a także na błędy popełniane przez nieświadomych klientów i na niepoprawne praktyki hipermarketów.
Jak rozpieszczone dzieci?!
Jak wynika z w/w. badań, jako konsumenci Polacy z reguły kupują i gromadzą za dużo produktów żywnościowych. Nie ma też prawidłowego planowania posiłków i zakupów. W dramatyczny sposób zaciera się także granica między zachcianką, a potrzebą! Nie dotyczy to jednak tylko Polski i Europy. To niestety ogólnoświatowe i utrwalone zjawisko, które zauważa wiele ośrodków badawczych i planistycznych. Według raportu żywnościowego Food Report 2021 „Eating in 2030”, jak również ostatniego raportu „2021 Trends Report” agencji Baum + Whiteman (globalne doradztwo w zakresie żywności), jednym z ważniejszych tegorocznych trendów żywnościowych ma być ograniczenie marnowania żywności, a wynika to z podobnych rezultatów ich badań.
Jak temu zaradzić?
W podsumowaniu Projektu PROM polscy badacze zauważyli m.in, że w skutek spowolnienia związanego z pandemią, wielu ludzi odkryło w sobie kulinarny potencjał. Według badań Banków Żywności niemal ¾ Polaków zaczęło więcej gotować. Popularny jest też temat gospodarowania resztkami w kuchni i wykorzystywania tego, co w domu pozostało. Jednak niestety to dopiero początek drogi. Te same badania Banków Żywności wskazują bowiem, że w trakcie pandemii Polacy zaczęli kupować jeszcze więcej produktów żywnościowych niż przed tym okresem. Dramatycznie kuleje też planowanie zakupów.
Planowanie i aplikacje
Specjaliści radzą zatem wykonanie małych kroków: na początek przegląd lodówki, sporządzenie planu posiłków na kilka dni i wizyty w sklepach (co bardzo ważne!) – po posiłku, Specjaliści zauważyli bowiem, ze stan głodu, w istotny i widoczny sposób wpływa na racjonalność zakupów. Dobra lista jest więc na wagę złota. Natomiast dostępne w internecie specjalne aplikacje mogą wspomóc proces wyboru. Do skuteczniejszych aplikacji do panowania, specjaliści z IOŚ zaliczyli: Listonic, Moja Gazetka, Out Of Milk, Bardzo Prosta Lista Zakupów, Pola.
Wspierać lokalnych producentów
Dodajmy, że ta ostatnia aplikacja – Pola – umożliwia wspieranie lokalnych producentów. Skanując za jej pośrednictwem kod produktu dowiemy się np. jaka firma produkt wyprodukowała i gdzie. IOŚ i SGGW zauważa przy okazji, że regionalna produkcja rolna i spożywcza, w odróżnieniu od produktów importowanych, wiąże się z mniejszym śladem węglowym (czyli obciążeniem dla środowiska przez związki węgla), który generowany jest chociażby przez ich transport. Ważne jest też właściwe przechowywanie produktów w domach i lepsze rozumienie etykiet.
Jedz bez wyrzutów!
Z badań wykonanych w ramach projektu PROM wynika, że gospodarstwa domowe, których mieszkańcy mają większe umiejętności i doświadczenie w planowaniu zakupów, wykonywaniu ich zgodnie z zasadami, oraz w przygotowywaniu zaplanowanych posiłków, w prosty sposób marnują mniej żywności. Dodajmy, że w grudniu 2020 roku, IOŚ-PIB rozpoczął kampanię Jedz Bez Wyrzutów. Na polskim rynku dostępne są też aplikacje: Too Good Too Go czy Foodsi. Umożliwiają one np. zamówienie z restauracji dań, które nie zostały sprzedane. Wyniki badań zespołu badawczego IOŚ-PIB i SGGW jasno pokazują też, jak ważna jest indywidualna odpowiedzialność każdego z uczestników łańcucha żywnościowego.
Każda rodzina wyrzuca 2 500 zł!
Jak wyliczyły Banki Żywności jedna polska czteroosobowa rodzina rocznie wyrzuca do kosza żywność o wartości ok. 2 500 zł. A każda tona żywności, która trafia na wysypisko śmieci, emituje do atmosfery 4,2 ton CO2 przyczyniając się do zmian klimatycznych. Jeszcze groźniejszym gazem cieplarnianym pochodzącym z rozkładającej się żywności jest metan. Zapobiegając wyrzucaniu jedzenia oszczędza się też wodę i inne cenne surowce, które zostały zużyte, by produkt mógł powstać. Dodajmy, że w skali świata marnowanych jest 1,3 miliarda ton żywności. Podczas gdy 868 milionów ludzi cierpi z powodu głodu. Dlatego obniżenie o połowę skali marnotrawstwa żywności do roku 2030 znalazło się wśród 17-tu najważniejszych celów rozwojowych ONZ.
Więcej informacji na temat badań z projektu PROM można znaleźć na stronach IOŚ-PIB i SGGW.
Źródła: IOŚ-PIB, SGGW
Foto: Pixabay
