niedziela, 13 października, 2024
spot_img

Kiedy kwitnie rzepak?

spot_img

Za oknem widać już ponurą jesień. Rzepak na polach przygotowuje się do spoczynku zimowego, a wykształcenie rozety zadecyduje o ilości rozgałęzień i kwiatostanów. Warto przypomnieć sobie piękny, żółty krajobraz i przytoczyć kilka faktów z tym związanych.

Kwitnienie rzepaku – termin i długość

Rzepak wiosenną wegetację rozpoczyna bardzo szybko. Tegoroczna wiosna opóźniła start wszystkich roślin. Zimny marzec i kwiecień dały się we znaki wielu plantacjom. Natura jednak “w oczach” nadrobiła wszystkie zaległości. Rzepak kwitnienie rozpoczął po 10 maja, gdzie często w innych latach był już na końcu tej fazy.

Warunki atmosferyczne to jednak nie jedyny czynnik warunkujący wzrost. Wiele zależy również od stopnia intensyfikacji prowadzonej agrotechniki. Słabo odżywione plantacje zazwyczaj zaczynają kwitnąć pierwsze i w krótszym okresie. Odwrotnie ma to się w stosunku do dobrze prowadzonych pól. Wśród rolników panuje stwierdzenie: jak sarna skoczy na dobry rzepak to musi się na nim zawiesić.

Długość kwitnienia jest również ściśle uwarunkowana z powyższymi czynnikami. Okres ten zazwyczaj wynosi około 3-4 tygodni i przy niekorzystnych warunkach atmosferycznych, może się nieco wydłużyć. Tak rozległy czas prowadzi do nierównomiernego dojrzewania roślin, które często przed zbiorem musimy zadedykować.

Duże znaczenie w kwitnieniu mają dwa mikroskładniki (wapń, bor). Wapń zwiększa efektywność procesu fotosyntezy i warunkuje uzyskanie wysokiego plonu. Bor jest natomiast niezbędny w procesie zapylania.

Kwitnienie rzepaku – wczesność odmian populacyjnych i mieszańcowych

Bardzo ważnym czynnikiem w kwitnieniu rzepaku jest jego genetyka. Postęp hodowlany wnosi wiele nowych aspektów i prowadzi do zróżnicowania odmian, dzięki, którym możemy dopasować je do swoich warunków. Badania prowadzone w COBORU oraz PDO pokazują, że termin kwitnienia może się różnić (nawet 10 dni). Cecha ta jest szczególnie przydatna w kierunku dostosowania do warunków glebowych. Na słabych bonitacyjnie gruntach warto wysiewać wczesne odmiany, które wykorzystają szybciej zapasy wody i unikną częstych majowych susz. Aspekt przydatny jest również w gospodarstwach wielkoobszarowych, które dzięki temu pozwalają sobie na korzystny rozkład prac żniwnych. Późniejsze odmiany pozwalają nam natomiast ominąć ryzyko ostatnich majowych przymrozków. Jak wynika z bada IOR w Poznaniu późne odmiany w mniejszym stopniu odczuwają presję chowacza podobnika, który jest jednym z szkodników łuszczynowych.

Kwitnienie rzepaku – zagrożenia i ochrona

Kwitnienie jest najważniejszym momentem w prawie rocznej wegetacji rzepaku. Wielomiesięczna batalia o plon rozstrzyga się właśnie w tym czasie. Na ilość zawiązanych łuszczyn wpływa wiele czynników. Na jeden z nich możemy najbardziej wpłynąć. Jest nim ochrona insektycydowa i grzybobójcza potocznie zwana zabiegiem “na płatka”. Bez tego zabiegu możemy stracić nawet 50% cennego plonu. Pryszczarek kapustnik i chowacz podobnik to najgroźniejsze szkodniki łuszczynowe. Samice tych gatunków składają jaja w łuszczynach rzepaku. Ich wylęgające się potomstwo wyżera częściowo, a nawet całkowicie nasiona i powoduje pękanie oraz przedwczesne osypywanie. Warto również monitorować presję chorób grzybowych i wykonać równoległe zabieg fungicydowy. Groźnymi chorobami w tej fazie rozwojowej są: szara pleśń, czerń krzyżowych, zgnilizna twardzikowa. Ostatnia z wymienionych powoduje największe straty w plonie. Zarodniki Sclerotinia sclerotiorum przenoszą się przez wiatr i osiadają na płatkach, które opadają później na liście. Choroba ta wówczas zaczyna się intensywnie rozwijać przerastając tkanki roślin skutkując ograniczeniem procesu fotosyntezy i przewodzeniem substancji odżywczych. Porażenia można zaobserwować również na łodygach i łuszczynach. Ochrona przeciwko tym patogenom powinna odbyć się w momencie opadania pierwszych płatków kwiatowych. Nie warto więc szukać tutaj oszczędności i postawić na środki o wysokiej skuteczności. Przy silnej presji szkodników łuszczynowych wielu rolników wykonuje drugi zabieg na końcu kwitnienia rzepaku ograniczając tym możliwość dalszego rozwoju pryszczarka i chowacza.

Kwitnienie rzepaku – pszczeli pożytek

Rzepak swoim kwitnieniem zachwyca nie tylko rolnika. Piękny krajobraz to jednak nie jedyny atut. Żółte kwiaty i miodowy zapach zachęcają wiele owadów do nalotów z racji obcopylności tej rośliny Na naszych plantacjach spotkamy najczęściej pożyteczne pszczoły i to dzięki nim w głównej mierze zawdzięczamy swój plon. W czasie słonecznej i suchej pogody przeważa zapylenie właśnie obcym pyłkiem. Jednak w przypadku chłodów i deszczu występuje w reakcji obronnej samozapylenie. Z relacji pszczelarzy można stwierdzić, iż pszczoły wolą nalatywać na plantacje odmian populacyjnych z racji lepszego nektarowania. Najnowsza genetyka odmian mieszańcowych pozwala na samoistne zapylenie i wykształcenie nasion w łuszczynach. Rzepak jest bardzo wrażliwy na okresowe susze i może najmocniej w tym czasie zredukować plon. Zrzucone kwiaty i brak zawiązanych łuszczyn skutkują spadkiem plonu co częściowo jest zrekompensowane w późniejszym etapie wegetacji wzrostem masy tysiąca nasion. Każdy z nas powinien jednak docenić tą roślinę i owady, bowiem miód rzepakowy jest antidotum na wiele dolegliwości.

 Odmiany populacyjneKwitnienie (dni od 1.01)Odmiany mieszańcoweKwitnienie (dni od 1.01)
 
1.Polka121DK Impression CL123 
2.Pamela120DK Exquisite122 
3.Harry119DK Exclusiv121 
4.Birdy117Claudio KWS120 
5.SY Ilona116Mercedes119 
6.Quartz116SY Polana118 
7.Mars116Rohan117 
8.ES Fuego116Stefano KWS116 
9.Derrick116Architect115 
10.Chrobry115Kuga114 
11.Kepler114SY Iowa114 
12.Sherlock114SY Florida113 
13.Galileus114ES Cesario113 
14.Vapiano113Prince112 
15.Hevelius111DK Plasma112 
Termin kwitnienia rzepaku wg COBORU

Autor: Michał Piśny

spot_imgspot_img
Agro Profil
Agro Profil
Magazyn rolniczy Agro Profil tworzony jest przez redaktorów rolników. Praktyczne podejście do problemów jest dla nas najważniejsze. Agro Wydawnictwo powstało w styczniu 2016 roku i od tego czasu regularnie przekazuje polskim rolnikom wiedzę ułatwiającą prowadzenie nowoczesnego gospodarstwa. Każdego roku Magazyn Agro Profil uczestniczy w wielu wydarzeniach branżowych - między innymi Agro Show, Agro Tech Kielce, Polagra Premiery, Agro-Park, Targi Książki i wielu innych. Wydawnictwo współpracuje z wieloma pracownikami naukowymi takich placówek jak np. Instytut Ochrony Roślin, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu czy też Politechniki Bydgoskiej.

Napisz komentarz

0 0 votes
Article Rating
Subscribe
Powiadom o
guest
0 komentarzy
Oldest
Newest Most Voted
Inline Feedbacks
View all comments

Podobne artykuły

Bieżący Agro Profil

spot_img

Śledź nas

Ostatnie artykuły

Strefa wiedzy

Pogoda dla rolników

0
Would love your thoughts, please comment.x