Jednym z ważniejszych elementów agrotechniki zbóż jest termin siewu. Nie zawsze jest możliwy w terminie optymalnym. Po przedplonach późno schodzących z pola, takich jak burak cukrowy lub kukurydza, rolnik często staje przed dylematem – uprawiać zboża jare czy też zboża ozime? | Andrzej Najewski, COBORU Słupia Wielka
Zarówno jeden, jak i drugi wariant ma określone wady. Potencjał plonowania zbóż jarych jest na ogół niższy, zwłaszcza w warunkach wiosennej suszy. Niedobór opadów w okresie maj-czerwiec zdarza się bowiem w Polsce stosunkowo często. Natomiast przy opóźnionych siewach ozimin też należy liczyć się z obniżką plonowania, istotne jest również ryzyko złego przezimowania.
COBORU od kilku lat prowadzi serię doświadczeń specjalnych z opóźnionym terminem siewu dla wybranych odmian pszenicy ozimej i jarej. Najczęściej są to odmiany nowo zarejestrowane. Celem tych doświadczeń jest wskazanie odmian, które w warunkach późnych siewów uzyskają najlepsze wyniki. W doświadczeniach tych stosuje się wysoki poziom agrotechniki obejmujący dwukrotny zabieg fungicydowy łącznie z nawozami dolistnymi, regulator wzrostu oraz stosunkowo wysoki poziom nawożenia azotem (ok. 150 kg N/ha). Doświadczenia te zakładane są około 10 listopada. Z racji opóźnionego siewu stosuje się wyższą niż w standardowych doświadczeniach PDO obsadę nasion. W zależności od kompleksu glebowego wysiewa się 450 lub 500 ziaren na 1 m2.
Doświadczenia wskazują plon
W tabeli 1 przedstawiono wyniki plonowania wybranych odmian pszenicy ozimej i jarej z lat 2013–2015. Tylko część odmian była badana we wszystkich latach wielolecia, co niewątpliwie utrudnia analizę danych. Największe różnice w plonowaniu odmian wystąpiły w roku 2013. Spośród pszenic z grupy A w 2013 roku najlepiej plonowały odmiany Oxal oraz Kepler, Operetka i Linus, a także Bamberka i Kredo. Natomiast z odmian chlebowych najwyższy plon uzyskały odmiany Speedway i Meister oraz KWS Dacanto, KWS Ozon i Platin.
W roku 2014 przy opóźnionym siewie najlepiej plonowały odmiany Linus i Patras z grupy A oraz Artist i Speedway z grupy B. Z kolei w roku 2015 najwyższy plon uzyskały odmiany Franz, Kredo, RGT Kilimanjaro, Tulecka, Artist i KWS Loft. Dla odmian pszenicy ozimej podano również aktualną zimotrwałość, skorygowaną po wynikach przezimowania z sezonu 2015/2016.
Cały artykuł ukazał się w magazynie Agro Profil nr 9/2016
