Co znajdziesz w artykule?
W mediach i wypowiedziach polityków pojawia się wiele, często sprzecznych, informacji na temat importu zbóż i rzepaku z Ukrainy, a zwłaszcza cen. Aby uporządkować wiedzę można sięgnąć do raportu Najwyższej Izby Kontroli (NIK) w tym zakresie. Trudno podejrzewać, aby NIK stosował podczas kontroli taryfę ulgową wobec poprzedniego rządu.
Ilości importowanych zbóż i rzepaku
Dane NIK pokazują, że w okresie od 1 stycznia 2022 r. do 30 kwietnia 2023 r. 541 podmiotów prowadzących działalność gospodarczą (nieautoryzowana lista krąży w internecie) sprowadziło 4,3 mln ton zbóż i roślin oleistych (o wartości 6,2 mld zł), z przeznaczeniem na cele: konsumpcyjne, na pasze dla zwierząt, do siewu oraz jako zboże i rzepak techniczny. Podmioty te sprowadziły do Polski zboże i rzepak o wartości od 211 zł do 0,56 mld zł
10 największych podmiotów odpowiada za blisko 1/3 całego importu z Ukrainy
Największą ilość zboża i rzepaku sprowadziła firma zajmująca się przeładunkiem i sprzedażą produktów rolnych mająca siedzibę w województwie mazowieckim. Pozostałe dziewięć podmiotów gospodarczych, które sprowadziło zboże i rzepak o największej wartości (łącznie o wartości 2,0 mld zł) mających siedzibę w województwie mazowieckim (pięć podmiotów), lubelskim, pomorskim, kujawsko-pomorskim i małopolskim (po jednym podmiocie) zajmuje się handlem, transportem i składowaniem produktów rolnych, produkcją oleju oraz hodowlą drobiu i trzody chlewnej.
11 osób fizycznych sprowadziło blisko 5 tys. ton zbóż i nasion oleistych za 5 mln zł
W okresie tym 4,7 tys. ton zbóż i roślin oleistych (o wartości 5 mln zł) zostało sprowadzonych przez 11 osób fizycznych. Zboże o największej wartości sprowadziła osoba fizyczna z województwa kujawsko-pomorskiego, a o najmniejszej wartości osoba fizyczna z województwa świętokrzyskiego. Poszczególne osoby fizyczne sprowadziły zboże o wartości od 21 zł (1,2 kg nasion słonecznika) do 1,4 mln zł (1,5 tys. ton pszenicy i kukurydzy).
Średnie ceny importowanych z Ukrainy zbóż i rzepaku były znacznie, ale nie wielokrotnie, niższe od tych obowiązujących w kraju
PSZENICA – W okresie od 1 stycznia 2022 r. do 30 kwietnia 2023 r. średnia cena za tonę importowanej z Ukrainy pszenicy wyniosła 1090,74 zł (do siewu 1233,63 zł, paszowa 1070,82 zł, spożywcza 1190,87 zł, techniczna 1164,71 zł).
Nieznaczna ilość pszenicy spożywczej została zakupiona po cenie poniżej 1 tys. zł/tonę (dotyczy 23 z 107 przeprowadzonych transakcji, tj. 21,5 %), a ustalona cena przy pozostałych transakcjach wynosiła powyżej 1 tys. zł/tonę. Nie wystąpiły transakcje w cenie 200–500 zł/t.
Dla porównania w tym samym okresie (styczeń 2022 do kwiecień 2023) średnia cena skupu pszenicy konsumpcyjnej wyniosła w kraju 1470 zł/t (za MRiRW na bazie średnich cen miesięcznych).
Średnia cena skupu pszenicy w kraju:
KUKURYDZA – Dane NIK (za MF) wskazują również, że średnia cena zakupu ukraińskiej kukurydzy w okresie od 1 stycznia 2022 r. do 30 kwietnia 2023 r. – wyniosła 1096,16 zł (do siewu 8379,36 zł, paszowa 1080,36 zł, spożywcza 1025,09 zł, techniczna 1104,27 zł).
Dla porównania w tym samym okresie (styczeń 2022 do kwiecień 2023) średnia cena skupu kukurydzy paszowej wyniosła w kraju 1327 zł/t (za MRiRW na bazie średnich cen miesięcznych).
Średnia cena skupu kukurydzy w kraju:
RZEPAK – Średnia cena za tonę sprowadzanego w analizowanym okresie rzepaku i rzepiku wyniosła 2685,13 zł.
Dla porównania w tym samym okresie (styczeń 2022 do kwiecień 2023) średnia cena skupu nasion rzepaku wyniosła w kraju 3264 zł/t (za MRiRW na bazie średnich cen miesięcznych).
Średnia cena skupu rzepaku w kraju:
Źródło: Raport NIK
