Co znajdziesz w artykule?
Żyto jare choć mniej popularne od ozimego cechuje się wieloma zaletami. Można je wysiać o każdej porze roku. Wysoka ilość biomasy sprawia ,że doskonale nadaje się na cele paszowe. Z powodzeniem uprawiane jest również na ziarno.
Elastyczny termin siewu
Doświadczenia hodowców i rolników pokazują, że żyto jare można siać przez cały rok. Przechodzi ono jarowizację w szerokim zakresie temperatur i ma wysoką zimotrwałość. Jesienne założenie plantacji pozwala uzyskać mocno ukorzenione i rozkrzewione rośliny i według zaleceń najlepiej przeprowadzić je od 15 października. Zbyt wczesny i gęsty siew nie jest korzystny ze względu na wysoki wigor roślin. Jest to również świetna alternatywa w płodozmianach ,w których przedplon jest późno zbierany z pola. Jedynym czynnikiem nie pozwalającym wysiać tego gatunku jest zamarznięcie gleby. Wiosenny wjazd w pole powinien być natomiast jak najwcześniejszy. Z uwzględnieniem warunków pogodowych możemy rozpocząć wysiew nawet od 15 lutego. Kluczem do uzyskania wysokiego plonu nasion są więc powyższe okna czasowe.
Stabilne plonowanie przy niskich kosztach
Na tle wielolecia żyto jare stabilnie plonuje. Świadczą o tym przeprowadzane doświadczenia na wielu polach o różnych warunkach glebowych i klimatycznych. Przy tej roślinie możemy obniżyć koszta zabiegów środkami ochrony roślin do niezbędnego minimum oraz mocno obniżyć dokarmianie azotem ,którego nadwyżka może doprowadzić do zbyt dużej wybujałości. Plon nasion z siewów jesiennych oscyluje w granicach 50 dt z hektara natomiast z wiosennych około 30 dt. Mimo niezbyt wygórowanych plonów uzyskujemy nasiona o dobrej liczbie opadania, niskiej zawartości sporyszu i wysokiej wydajności mąki przez co towar jest chętnie skupowany przez lokalne młyny. Nie możemy tutaj w przyrównywać żyta hybrydowego ,które ma zupełnie odmienne wymagania nawozowe i siedliskowe i do uzyskania wysokiego plonu potrzebuje intensywnej technologii. Szczególnie zadowalających korzyści z żyta jarego możemy oczekiwać w produkcji na biomasę, której można uzyskać nawet 350 dt.
Żyto jare – idealne na kiszonki i zielony nawóz
Drugim z kierunków użytkowania żyta jarego jest pozyskanie roślin na cele paszowe i poplonowe. Tutaj termin siewu jest dowolny. Korzystne ulistnienie roślin i ich ponadprzeciętna wysokość dają nam obfity plon zielonki o dobrej jakości. Szybki wzrost wegetatywny pozwala nam przyspieszyć produkcję często potrzebnych kiszonek. Z powodzeniem są one skarmiane w hodowli bydła opasowego, jak i również mlecznego. Gatunek ten jest również często spotykany w poplonach ścierniskowych i w mieszankach z innymi roślinami tworzy doskonałą masę zieloną na przyoranie podnosząc korzystnie ilość próchnicy w glebie. Jest nam ona niezbędna do osiągnięcia wysokich plonów o dobrej jakości ,szczególnie jeśli w naszym gospodarstwie nie prowadzimy produkcji zwierzęcej. Przy wysokiej ilości materii organicznej wprowadzonej dzięki takim międzyplonom jesteśmy w stanie zastąpić nawet połowę dawki obornika.
Dostosowane do upraw ekologicznych
Żyto jare jest szczególnie pożądane przez wiele gospodarstw ekologicznych. Niskie wymagania glebowe i pokarmowe pozwalają prowadzić plantacje w warunkach ekstensywnych. Wrodzona odporność na wiele patogenów sprawia ,że jesteśmy w stanie wyprodukować zdrowe ziarno bez użycia fungicydów. Wysokie rośliny silnie konkurują z chwastami i pozwalają na nie zachwaszczenie plantacji. Z powodzeniem można stosować je w mieszankach zbożowo-strączkowych, w których dzięki takim połączeniom pozyskujemy darmowy azot. Do takiej technologii szczególnie nadają się wyki oraz łubiny. Niski koszt nasion i brak konieczności stosowania środków ochrony roślin oraz nawozów mineralnych pozwala na zwiększenie dochodowości takich plantacji.
Mały postęp hodowlany
Popularność żyta jarego szczególnie za granicą nie idzie współmiernie z hodowlą nowych odmian. Wysokie starania w wyhodowaniu nowych odmian ma Hodowla Roślin Smolice, która na chwilę bieżąco posiada w sprzedaży dla rolników jedną odmianę. Bojko bo o nim mowa to sprawdzony materiał na wielu polach i reprodukowany przez wiele gospodarstw nasiennych. Na poletkach doświadczalnych w tym roku można było zobaczyć również 2 nowe odmiany. SM Ananke i SM Elara to najnowsze smolickie dzieła i z pewnością będą one w niedalekim czasie wprowadzone do sprzedaży detalicznej.
Michał Piśny
Źródło zdjęcia HR Smolice
