Co znajdziesz w artykule?
Za nami wzrostowy tydzień dla unijnego rzepaku, ale spadkowy dla pszenicy i neutralny dla kukurydzy
Kontrakt na unijny rzepak (nowe zbiory) zamknął tydzień ceną 375 eur/t. Sierpniowy termin dostawy zyskał w piątek 2 euro i ponad 5 euro w skali tygodnia. Notowaniom rzepaku (po obu stronach Atlantyku) pomaga w ostatnich tygodniach gwałtowne odbicie notowań ropy, które ciągnie za sobą w górę ceny olejów roślinnych (wykorzystywanych w produkcji biodiesla). Ropa może drożeć nadal, ponieważ kraje OPEC+ zgodziły się (w miniony weekend ) przedłużyć do końca lipca cięcie wydobycia o ok. 10 mln baryłek dziennie.
Rzepakowi pomaga też odbicie notowań całego kompleksu sojowego na giełdzie w Chicago, a zwłaszcza soi. Amerykańska soja jest teraz najtańsza na świecie (dolar osłabił się do reala brazylijskiego), a to zachęca chińskich odbiorców do wzmożonych zakupów w USA. W konsekwencji kontrakt na soję podrożał w Chicago ponad 3,% w minionym tygodniu.
Notowania unijnej kukurydzy pozostają stabilne w oczekiwaniu na rekordowe zbiory w USA i na Ukrainie w tym roku
W Paryżu kukurydza zamknęła piątkową sesję na poziomie sprzed tygodnia, opierając się presji wzrostowej płynącej z giełdy w Chicago. Kukurydza z dostawą w czerwcu zakończyła definitywnie obrót w miniony piątek ceną 167 eur/t. Oznacza to, że mimo bardzo dużych wahań w ostatnich dniach wycena powróciła do poziomu sprzed tygodnia. Termin listopadowy kukurydzy kosztuje tylko 2 euro mniej, a notowania tej serii od początku maja pozostają przez większość czasu nieco powyżej 165 eur/t.
Tym czasem w Chicago kukurydza odbiła w górę o prawie 2%, w skali tygodnia, wspierana przez systematyczny wzrost przerobu tego zboża na bioetanol.
Unijna pszenica cierpi z powodu pogorszenia konkurencyjności w eksporcie
Wspólna waluta podrożała do dolara o 1,7% w ciągu ostatniego tygodnia i aż 4,2% w skali miesiąca. Drożejące euro ogranicza popyt ze strony importerów na unijną pszenicę. Wyceny pszenicy pozostają jednak relatywnie wysokie, korzystając ze słabych prognoz zbiorów dla UE i sporych wątpliwości dotyczących Ukrainy i Rosji. Okazuje się, że deszcze nadeszły w Europie Zachodniej zbyt późno, aby znacznie zmniejszyć skutki suszy w okresie marzec-kwiecień.
Saldo polskiego eksportu zbóż wzrosło w I kwartale tego roku ponad czterokrotnie (r/r)
W okresie styczeń – marzec 2020 Polska wyeksportowała 2,455 mln ton zbóż, w porównaniu do 863,4 tys. ton w tym samym okresie 2019 roku (+184,3% r/r). W tym samym czasie nasz import zbóż lekko się obniżył i wyniósł 309,91 tys. ton.
Import zbóż do Polski spadł lekko, a eksport się prawie potroił, stąd saldo polskiego eksportu wzrosło w I kwartale tego roku ponad 4-krotnie.
Polski eksport zbóż
W I kwartale tego roku największy udział w eksporcie zbóż miała pszenica (61,9%), a następnie kukurydza (14,4%). Wzrost eksportu dotyczył wszystkich zbóż, oprócz owsa.
Do wzrostu sprzedaży przyczynił się w dużej mierze korzystny (wysoki) kurs dolara względem złotego. Dzięki posiadaniu własnej waluty mogliśmy skutecznie konkurować o rynki zbytu z krajami ze strefy euro.
Olbrzymia większość pszenicy wyeksportowana została za pośrednictwem portów poza UE (sprzedaż za usd).
W omawianym czasie wywieziono z kraju aż o 1,52 mln ton pszenicy, w porównaniu do tylko 0,44 mln ton rok wcześniej (styczeń-marzec).
Najwięcej pszenicy wyeksportowaliśmy do Arabii Saudyjskiej (522,4 tys. ton), RPA (477,0 tys. ton) i Niemiec (121,0 tys. ton).
W I kwartale 2020 eksport kukurydzy prawie podwoił się (r/r) i wyniósł 234,5 tys. ton. Aż 88,0% eksportu kukurydzy trafiło do Niemiec.
EKSPORT OGÓŁEM:
Kierunki eksportu:
IMPORT ZBÓŻ:
W I kwartale 2020 import wszystkich zbóż do kraju zmniejszył się z 376,8 tys. ton (I kwartał 2019) do 309,9 tys. ton (I kwartał 2020). Oznacza to spadek o 17,8% w skali roku. Spadek importu dotyczył wszystkich zbóż poza pszenicą i owsem. Blisko 60% sprowadzonego zboża stanowiła pszenica. Znaczący udział miała kukurydza i jęczmień (16%-18%).
IMPORT OGÓŁEM:
Pochodzenie importu:
Ponad 3/4 importowanej do Polski pszenicy pochodziło ze Słowacji i Czech. Najwięcej kukurydzy (43,1%) sprowadziliśmy ze Słowacji. Kolejne miejsce zajmują Węgry i Francja.
Rynek paliw
Wzrost cen paliw przyspieszył w ostatnim tygodniu
W połowie 23-tygodnia 2020 za benzynę 95-oktanów trzeba było zapłacić na krajowych stacjach paliw średnio 4,08 zł/l, a za ON 4,12 zł/l. Dla popularnej benzyny oznacza to wzrost aż o 9 groszy, a dla ON o 7 groszy na litrze. Już tylko na najtańszych stacjach możemy zatankować paliwo poniżej 4 zł za litr. Na początku czerwca ropa kontynuuje majowe wzrosty, a za nią rosną ceny paliw w hurcie.
Maleją różnice w cenie między najtańszymi stacjami, a ceną średnią, ponieważ te tanie bazują na minimalnych marżach i już wcześniej zmuszone były do podniesienia cen.
Średnie marże (modelowe) stacji paliw odbiły w górę po spadku do kilku groszy w poprzednich dwóch tygodniach.
Warto jednak pamiętać, że marże stacji paliw były w pierwszym kwartale kilka razy wyższe niż średnie z poprzednich trzech lat.
W latach 2017-2019 średnia roczna modelowa marża stacji paliw ze sprzedaży Pb95 wahała się w przedziale 17-20 gr/l. W pierwszych 22 tygodniach 2020 roku jest to 38 gr/l.
W przypadku ON w 2017-2019 średnia roczna marża stacji paliw mieściła się między 9-13 groszy/l. W tym roku jest to 34 gr/l.
Ceny średnie paliw w detalu: 03-06-2020 / zmiana tygodniowa (według portalu e-petrol.pl):
- Pb98: 4,40 zł/l (+6 gr/l);
• Pb95: 4,08 zł/l (+9 gr/l);
• ON: 4,12 zł/l (+7 gr/l);
• LPG: 1,80 zł/l (+7 gr/l).
Ceny paliw w kraju:
Stacje paliw przy centrach handlowych już wcześniej obniżyły ceny bardziej niż pozostałe. Tam, po okresie stabilizacji, ostatnie 4 tygodnie przyniosły spore podwyżki.
Rynek ropy:
Początek maja przyniósł odbicie (bardzo silne w ujęciu procentowym zwłaszcza) notowań ropy. Ropa WTI podrożała w ciągu 5 tygodni z 12,5 do prawie 37 usd/b dzisiaj (03-06-2020), a odmiana Brent umocniła się z ok. 23 do ponad 39 usd/b. W maju kapitał spekulacyjny zaczął kupować kontrakty na ropę w nadziei, że luzowanie restrykcji wynikających ze spowalniającej pandemii koronawirusa wzmocni popyt na paliwa. Kwietniowe ograniczenie wydobycia o prawie 10% (ok. 10 mln baryłek dziennie) zaproponowane przez głównych producentów ma obowiązywać do końca czerwca. Rynek ropy jest bliski zbilansowania, ale w USA przywracane jest wydobycie w zamkniętych czasowo szybach. W najbliższym czasie OPEC i kraje stowarzyszone mają decydować o tym, czy utrzymać po czerwcu ograniczenia produkcji.
Decyzja w tej sprawie zapadła w sobotę 6 czerwca. Cięcie wydobycia ma być utrzymane do końca lipca tego roku. Sprzyjać to będzie dalszemu wzrostowi notowań ropy.
Ceny paliw w hurcie:
Zdecydowane odbicie notowań ropy w maju i na początku czerwca przełożyło się na wyższe ceny paliw w hurcie. Od minimów z 29-kwietnia Orlen podniósł cenę benzyny 95 o ponad 50 groszy, a ON o blisko 40 groszy na litrze. Jednak w ostatnim tygodniu (27.05 – 03.06.2020) ceny hurtowe 95-tki spadły nawet nieco a ON nie zmieniły się.
W połowie 23-tygodnia marża modelowa ze sprzedaży Pb95 wynosiła 15 groszy (+14 gr/l w tygodniu), a w przypadku ON 13 groszy na litrze (+8 gr/l w tygodniu). Do tego należy doliczyć 20-30 groszowe upusty od oficjalnych cen hurtowych dla poszczególnych odbiorców detalicznych.
Średnia modelowa marża stacji paliw w ujęciu tygodniowym (na podstawie PKN Orlen):
Średnia modelowa marża stacji paliw na 1 litrze Pb95 wyniosła:
- 2017 r: 17 groszy,
- 2018 r: 20 groszy,
- 2019 r: 18 groszy,
- 2020 r: 37 groszy, a w tygodniu 22 marża spadła do 1 grosza (-2 grosze w tygodniu).
Średnia modelowa marża na 1 litrze ON wyniosła:
- 2017 r: 13 groszy,
- 2018 r: 9 groszy,
- 2019 r: 10 groszy,
- 2020 r: 33 grosze, a w tygodniu 22 marża wzrosła do 5 groszy (+3 grosze w tygodniu).
Obliczono na podstawie cen publikowanych przez PKN Orlen (ceny hurtowe+VAT) i e-Petrol (ceny średnie na stacjach paliw)
Marża stacji paliw obliczana jest na podstawie cen hurtowych publikowanej przez PKN Orlen. W praktyce handlowej funkcjonują jednak upusty dla poszczególnych klientów, stąd od ceny hurtowej (referencyjnej) należy odliczyć ok. 15-20 groszy w przypadku benzyny oraz dwadzieścia kilka do 30 groszy w przypadku oleju napędowego.
Zmiany cen w skali roku:
Cena hurtowa i detaliczna (średnia) diesla jest w połowie 23-tygodnia 2020 odpowiednio o 0,98 i 1,07 zł/l niższa niż rok temu.
Hurtowe i detaliczne (średnia) ceny Pb95 są w połowie 23-tygodnia 2020 o 0,99 i 1,18 zł/l niższe niż rok temu.
ZMIANY CEN ŚREDNICH PALIW W HURCIE (PKN-Orlen) i DETALU:
Andrzej Bąk – eWGT
Źródło: Euronext-Paryż, CBoT, USDA, KE, PKN Orlen, e-petrol.pl. MRiRW
