16 października przedstawiciele ONZ, Turcji i Ukrainy spotkali się w centrum koordynacyjnym w Stambule, gdzie wyrazili gotowość do przedłużenia umowy i dołożenia maksymalnych starań, by eksport z ukraińskich portów Morza Czarnego był kontynuowany po 22 listopada (tego dnia wygasa umowa podpisana jeszcze w lipcu). Równoległe rozmowy prowadzone są z Rosją po tym jak 13 października przedstawiciel Federacji Rosyjskiej w ONZ zapowiedział ewentualne wycofanie się Rosji z umowy zbożowej, jeśli jej wymagania dotyczące eksportu zboża i nawozów do krajów Afryki i Azji nie zostaną spełnione.
Dostęp do ukraińskich i rosyjskich zapasów zbóż będzie w tym sezonie kluczowy dla kształtowania się cen tych towarów na świecie.
Według danych ONZ, do połowy października 2022 z południowych portów Ukrainy wypłynęło w sumie 345 statków przewożących towary rolne, głównie zboża. Oznacza to, że w dwa i pół miesiąca wyeksportowano przez Morze Czarne ok. 7,7 mln ton towarów rolnych, głównie ukraińskich zbóż. Możliwości załadunkowe trzech portów (Odessa, Czarnomorsk, Piwdenny) są ograniczone w stosunku do sytuacji sprzed najazdu Rosji, kiedy to miesięczny ukraiński eksport drogą morską sięgał nawet 6 mln ton.
Warto przypomnieć, że wcześniej 5-miesięczna blokada ukraińskich portów wywindowała ceny zbóż na historyczne maksima, ponieważ Ukraina, jeden z największych światowych producentów i eksporterów pszenicy i kukurydzy, nie była w stanie wysyłać towarów drogą morską.
USDA oczekuje, że Rosja zbierze w tym roku rekordowe 91 mln ton pszenicy, ale inne źródła szacują zbiory nawet na 100 mln ton. Eksport rosyjskiej pszenicy, zdaniem USDA, sięgnie przynajmniej 42 mln ton.
Ukraiński eksport pszenicy w tym sezonie szacowany jest na 11 mln ton (18,8 mln ton sezon wcześniej). Jednocześnie Ukraina powinna wysłać na eksport 15,5 mln ton kukurydzy (26 mln ton w poprzednim sezonie).
Andrzej Bąk – eWGT
Źródło: FAO, USDA
