Co znajdziesz w artykule?
Od lat, szczególnie w okresach intensywnych prac polowych powraca temat tzw. nieprzyjemnych zapachów na obszarach wiejskich. Z jednej strony z rolniczą rzeczywistością zderzają się wyobrażenia ludzi z miasta. Z drugiej, analizom poddawana jest kwestia lokalizacji i odległości przemysłowych ferm hodowlanych od istniejących już zabudowań wiejskich. Na obecnym etapie w fazę międzyresortowych uzgodnień wszedł przygotowany przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska projekt: Ustawy o minimalnej odległości dla planowanego przedsięwzięcia sektora rolnictwa, którego funkcjonowanie może wiązać się z ryzykiem powstawania uciążliwości zapachowej.
Wszystko w głowie człowieka?
W uzasadnieniu prac nad Ustawą zapisano, że tzw. uciążliwość zapachowa to stan dyskomfortu, subiektywnie odczuwany przez człowieka w sferze fizycznej i psychicznej, spowodowany zapachem substancji występującej w powietrzu. Jak zauważa Ministerstwo Klimatu uciążliwość zapachowa jest wynikiem oddziaływania źródeł emitujących związki odorowe, które są rozpoznawane przez receptory ludzkiego narządu węchu. MKiŚ zauważa też, że odory mogą mieć negatywny wpływ na zdrowie człowieka. Wynika to przede wszystkim z destruktywnego oddziaływania na ludzką psychikę. Natomiast długotrwałe narażenie na uciążliwość zapachową może wywołać depresję, znużenie, problemy oddechowe, bóle głowy, nudności, podrażnienie oczu i gardła. Ministerstwo Klimatu wyjaśnia również, ze odczucia zapachowe są bardzo często subiektywne. Natomiast takie samo stężenie zapachu może wywołać u różnych odbiorców odmienne wrażenie dyskomfortu z powodu różnej oceny źródła zapachu, wrażliwości oraz stopnia aktywności.
Jak jest obecnie?
Zdaniem Ministerstwa Klimatu i Środowiska, obecnie obowiązujące przepisy prawne oraz Kodeks dobrej praktyki rolniczej z 2004 r., a także Kodeks przeciwdziałania uciążliwości zapachowej z 2016 r. nie zapewniają w pełni przeciwdziałania uciążliwości zapachowej, a przede wszystkim nie regulują kwestii przeciwdziałania uciążliwości zapachowej powodowanej przez hodowlę zwierząt gospodarskich. Możliwością rozwiązania problemu, zdaniem resortu klimatu, jest natomiast określenie minimalnej odległości dla planowanego przedsięwzięcia sektora rolnictwa, którego funkcjonowanie potencjalnie może powodować uciążliwość zapachową. W wyniku przeprowadzonych analiz stwierdzono też, że nie ma alternatyw dla osiągnięcia celu projektu za pomocą innych środków. Przesłanką do podjęcia działań w tej sprawie była również duża liczba wniosków o podjęcie interwencji dotyczących występowania uciążliwości zapachowych powodowanych głównie przez instalacje przeznaczone do chowu lub hodowli zwierząt. Z danych Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska wynika np., że z powodu uciążliwości zapachowej w 2018 r. wpłynęło do inspektoratów aż 2655 skarg, w 2017 r. było ich 1565, w 2016 r. – 1255, a w 2015 r. – 982.
Nawet 500 metrów od zabudowań
A zatem zgodnie intencją Ministerstwa Klimatu i Środowiska, minimalna odległość dla chowu lub hodowli zwierząt w liczbie nie mniejszej niż 210 DJP, ma wynieść 270 m od zabudowań mieszkalnych, a dla hodowli większej niż 500 DJP – co najmniej 500 m. Przy czym, DJP to jednostka przeliczeniowa inwentarza: 210 DJP oznacza np. hodowlę 600 macior lub 1500 tuczników (świnie powyżej 30 kg).
Ważne jest też to, że Ministerstwo Klimatu zmierza do tego, by nie stosować nowych przepisów do inwestycji, które mają „stare” warunki zabudowy, tj. wydane co najmniej pięć lat przed wejściem w życie tej ustawy, a także jeżeli na ich usytuowanie zezwala miejscowy plan obowiązujący w dniu 1 stycznia 2022 roku, kiedy ma wejść w życie ustawa. Po obecnych międzyresortowych uzgodnieniach, projekt Ustawy musi zyskać akceptację Rządu, a następnie Sejmu i Senatu RP.
Źródła: MKiŚ, Rządowe Centrum Legislacyjne
Foto: Pixabay
