Co znajdziesz w artykule?
Dla kontraktów amerykańskich miniony tydzień przyniósł ponad 2% odbicie notowań kukurydzy i pszenicy i blisko 1% wzrost w przypadku soi. W Chicago notowania wymienionych kontraktów rosły w pierwszej połowie tygodnia, a przyczyniły się do tego amerykańskie raporty pokazujące spowolnienie tempa zasiewów kukurydzy i soi oraz utrzymujące się opóźnienia w siewach pszenicy jarej. Wyższym cenom sprzyjało też kilka chińskich zakupów amerykańskiej soi, wzrost produkcji etanolu (z kukurydzy) i wreszcie cięcie prognoz zbiorów pszenicy w UE. Końcówka tygodnia przyniosła pogorszenie nastrojów wraz z zaognieniem sytuacji na linii USA-Chiny i publikacją tygodniowego raportu USDA o zamówieniach eksportowych. Chiny mogą ograniczyć import towarów z USA, jeśli Waszyngton będzie nadmiernie ingerował w stosunki między Pekinem, a Hongkongiem. Gorsze od oczekiwań były też tygodniowe zamówienia na amerykańską kukurydzę i soję. W konsekwencji obydwa kontrakty oddały część wcześniejszych zysków. Do końca tygodnia drożała jedynie pszenica wspierana piątkowymi danymi o zamówieniach eksportowych i słabnącym dolarem.
Za nami neutralny tydzień dla unijnej pszenicy, ale spadkowy dla kukurydzy i rzepaku
W Paryżu pszenica zamknęła piątkową sesję na poziomie sprzed tygodnia opierając się presji wzrostowej płynącej z giełdy w Chicago. Kukurydza (stary zbiór) potaniała w minionym tygodniu o nieco ponad 2 euro/t (-1,3%), a rzepak stracił w tym czasie prawie 6 euro/t (-1,5%). Ostatnie tygodnie pokazywały spowolnienie eksportu unijnej pszenicy, a skokowe umocnienie euro względem dolara (+2,2% w skali tygodnia) jeszcze bardziej obniża konkurencyjność. W końcówce maja KE skorygowała w dół prognozy tegorocznych zbiorów pszenicy w UE za sprawą cięć głównie we Francji. Francuskie, ale też niemiecki uprawy nadal cierpią na deficyt opadów. Jednocześnie obfite deszcze poprawiają potencjał plonowania zbóż w basenie Morza Czarnego i w Polsce. Warto pamiętać, że pierwsze prognozy na nowy sezon zakładają rekordowe zbiory pszenicy i kukurydzy na świecie, a duży udział w tym będzie mieć ponownie Rosja i Ukraina.
Rzepak taniał w minionym tygodniu naśladując zachowanie kanadyjskiej canoli. Wraca temat konfliktu między Kanadą i Chinami, co w dowolnym momencie może przełożyć się na ponowne zamknięcie się Państwa Środka na import kanadyjskiej canoli. Tani rzepak może zatem zacząć płynąć do Europy.
Najnowsze prognozy unijnej produkcji zbóż
KE prognozuje słabe zbiory pszenicy i pszenżyta, ale bardzo dobre w przypadku pozostałych unijnych zbóż
W swojej majowej prognozie KE obniżyła o 2,67 mln ton oczekiwane zbiory wszystkich zbóż w UE-27 do 289,49 mln ton w tym roku, w porównaniu do 296,57 mln ton w 2019 roku. Oznacza to ciągle wynik o 1,9% powyżej średniej pięcioletniej (dane z 28-maja 2020).
Zbiory pszenicy miękkiej powinny spaść 3,5% poniżej średniej
Najnowsze dane zakładają niższe o 4,3 mln ton (niż w kwietniu) zbiory pszenicy miękkiej na poziomie 122,46 mln ton (-3,5% w stosunku do średniej), w porównaniu z 131,79 mln ton w 2019 roku. Obecna prognoza zakłada zbiory durum na poziomie 7,37 mln t (-14,8% w stosunku do średniej pięcioletniej).
Największy spadek (-7,3 mln ton) produkcji pszenicy miękkiej ma dotyczyć Francji, gdzie ubiegłoroczne zbiory były zbliżone do rekordu.
KE zapowiada bardzo dobre zbiory kukurydzy w UE-27
W stosunku do kwietnia tegoroczna produkcja kukurydzy w UE została podniesiona o 1,9 mln ton, do 71,74 mln ton. Jeśli prognoza się sprawdzi oznaczać to będzie wzrost o 1,4 mln ton r/r i aż 9,0% powyżej średniej pięcioletniej.
Zbiory jęczmienia powinny być największe od 2008 roku
KE podniosła symbolicznie swoje kwietniowe prognozy dla jęczmienia. Tegoroczne zbiory tego zboża oczekiwane są na bardzo wysokim poziomie 56,67 mln ton (+1,1 mln ton r/r) i będą 6,6% lepsze od średniej.
Produkcja zbóż w UE:
Komisja Europejska prognozuje lepsze niż rok temu zbiory zbóż w Polsce
W prognozie z 28-go maja 2020 Komisja Europejska obniżyła o skromne 0,4 mln ton, do 29,65 mln ton tegoroczne zbiory zbóż w Polsce. Kolejne prognozy pokazują, że produkcja ziarna w naszym kraju powinna przewyższyć o blisko 3% średnią wielkość z ostatnich pięciu lat. Jeśli prognoza się sprawdzi, to tegoroczne zbiory będą o prawie 1 mln ton wyższe niż w 2019 roku. KE oczekuje, że lepszy niż rok temu średni plon będzie dotyczył wszystkich gatunków zbóż.
W stosunku do prognozy z 30-kwietnia 2020 zmiany dotyczą tylko pszenicy (-0,49 mln ton) i żyta (+0,1 mln ton).
Prognozy zbiorów zbóż w Polsce:
zmiana rok do roku / zmiana w stosunku do średniej 5-letniej
- Pszenica miękka: 11,20 mln ton / +2,6% / +2,8%;
- Żyto: 2,86 mln ton / +17,0% / +25,9%;
- Jęczmień: 3,61 mln ton / +7,6% / +9,9%;
- Owies: 1,29 mln ton / +5,8% / +2,0%;
- Kukurydza na ziarno: 3,89 mln ton / +5,1% / +0,8%;
- Pszenżyto: 4,24 mln ton / -6,9% / -15,1%;
- Inne zboża: 2,56 mln ton / -0,7% / -0,9%;
- Zboża razem: 29,65 mln ton / +3,1% / +2,7%.
W tym roku zboża powinny zajmować w Polsce 7,688 mln hektarów, czyli 1,8% mniej niż przed rokiem, ale minimalnie powyżej średniej (+0,6%). Uprawy zbóż w Polsce stanowią ok. 14,6% areału UE. Nasz udział w unijnej produkcji zbóż w tym roku oceniany jest na nieco ponad 10%.
Produkcja zbóż w Polsce:
Średni plon zbóż razem powinien sięgnąć 3,86 t/ha, w porównaniu do 3,67 t/ha w 2019 i 3,81 t/ha – średnia 5-letnia.
Lepsze niż rok temu plony średnie mają dotyczyć wszystkich zbóż.
Średnia wydajność zbóż w Polsce (t/ha):
Rynek paliw i ropy
Ceny paliw rosły drugi tydzień z rzędu
W połowie 22-tygodnia 2020 za benzynę 95-oktanów trzeba było zapłacić na krajowych stacjach paliw średnio 3,99 zł/l, a za ON 4,05 zł/l. Dla popularnej benzyny oznacza to wzrost aż o 2 grosze, a dla ON o 6 groszy na litrze. W I połowie maja ropa odbiła zdecydowanie w górę, a za nią rosły ceny paliw w hurcie. Jednak ostatni tydzień przyniósł stabilizację na rynku surowca.
Maleją różnice w cenie między najtańszymi i najdroższymi stacjami paliw, ponieważ te tanie bazują na minimalnych marżach i już wcześniej zmuszone były do podniesienia cen.
Średnie marże modelowe stacji paliw spadły w ostatnim tygodniu do tylko 0-3 grosze na litrze.
Warto jednak pamiętać, że marże stacji paliw były w pierwszym kwartale kilka razy wyższe niż średnie z poprzednich trzech lat.
W latach 2017-2019 średnia roczna modelowa marża stacji paliw ze sprzedaży Pb95 wahała się w przedziale 17-20 gr/l. W pierwszych 22 tygodniach 2020 roku jest to 38 gr/l.
W przypadku ON w 2017-2019 średnia roczna marża stacji paliw mieściła się między 9-13 groszy/l. W tym roku jest to 34 gr/l.
Ceny średnie paliw w detalu: 27-05-2020 / zmiana tygodniowa (według portalu e-petrol.pl):
- Pb98: 4,34 zł/l (+3 gr/l);
- Pb95: 3,99 zł/l (+2 gr/l);
- ON: 4,05 zł/l (+6 gr/l);
- LPG: 1,73 zł/l (+4 gr/l).
Rynek ropy
Początek maja przyniósł odbicie (bardzo silne w ujęciu procentowym zwłaszcza) notowań ropy. Ropa WTI podrożała w ciągu 2 tygodni z 12,5 do 32,5 usd/b, a odmiana Brent umocniła się z ok. 23 do ok. 36 usd/b. Na szczęście dla konsumentów podobne poziomy wycen utrzymują się już od ponad tygodnia.
W maju kapitał spekulacyjny zaczął kupować kontrakty na ropę w nadziei, że luzowanie restrykcji wynikających ze spowalniającej pandemii koronawirusa wzmocni popyt na paliwa. Globalny popyt na paliwa rośnie, ale i tak w maju utrzymuje się jeszcze nadprodukcja surowca. Zmniejszenie wydobycia ropy przez głównych producentów o ok. 15 mln baryłek dziennie (-15%) nadal nie rekompensuje spadku popytu. Stąd zapasy prawdopodobnie jeszcze rosną, ale coraz wolniej.
Z notowaniami ropy skorelowane są ceny olejów roślinnych (też nasion oleistych), zbóż (zwłaszcza kukurydzy), cukru. Spadek konsumpcji paliw oznacza mniejszy popyt na biopaliwa, czyli bioetanol i bioestry.
Ceny paliw w hurcie
Zdecydowane odbicie notowań ropy w maju przełożyło się na wyższe ceny paliw w hurcie (3 tydzień z rzędu).
W PKN Orlen w ciągu tygodnia (20-27.05.2020) olej napędowy i Pb95 podrożały o tylko 1,1 i 1,6 gr/l. podczas gdy tydzień wcześniej oba paliwa podrożały po ok. 19 groszy na litrze.
W połowie 22-tygodnia marża modelowa ze sprzedaży Pb95 wynosiła 0 groszy (-3 gr/l w tygodniu), a w przypadku ON 3 grosze na litrze (+1 gr/l w tygodniu). Do tego należy doliczyć 20-30 groszowe upusty od oficjalnych cen hurtowych dla poszczególnych odbiorców detalicznych.
Średnia modelowa marża stacji paliw w ujęciu tygodniowym (na podstawie PKN Orlen):
Średnia modelowa marża stacji paliw na 1 litrze Pb95 wyniosła:
- 2017 r: 17 groszy,
- 2018 r: 20 groszy,
- 2019 r: 18 groszy,
- 2020 r: 38 groszy, a w tygodniu 21 marża spadła do 3 groszy (-9 groszy w tygodniu).
Średnia modelowa marża na 1 litrze ON wyniosła:
- 2017 r: 13 groszy,
- 2018 r: 9 groszy,
- 2019 r: 10 groszy,
- 2020 r: 34 grosze, a w tygodniu 21 marża spadła do 2 groszy (-17 groszy w tygodniu).
Obliczono na podstawie cen publikowanych przez PKN Orlen (ceny hurtowe+VAT) i e-Petrol (ceny średnie na stacjach paliw)
Marża stacji paliw obliczana jest na podstawie cen hurtowych publikowanej przez PKN Orlen. W praktyce handlowej funkcjonują jednak upusty dla poszczególnych klientów, stąd od ceny hurtowej (referencyjnej) należy odliczyć ok. 15-20 groszy w przypadku benzyny oraz dwadzieścia kilka do 30 groszy w przypadku oleju napędowego.
Zmiany cen w skali roku:
Cena hurtowa i detaliczna (średnia) diesla jest w połowie 22-tygodnia 2020 o 0,98-1,14 zł/l niższa niż rok temu.
Hurtowe i detaliczne (średnia) ceny Pb95 są w połowie 22-tygodnia 2020 o 1,23-1,26 zł/l niższe niż rok temu.
ZMIANY CEN ŚREDNICH PALIW W HURCIE (PKN-Orlen) i DETALU:
Ceny hurtowe diesla przewyższają ceny Pb95 już tylko niecałe 3 grosze na litrze:
Andrzej Bąk – eWGT
Źródło: USDA, KE, CBoT, Euronext-Paryż, PKN Orlen, e-petrol.pl, barchart.com
