Co znajdziesz w artykule?
W 2025 roku wchodzą w życie istotne zmiany w systemie ekoschematów. Ministerstwo Rolnictwa wprowadza limit powierzchni do 300 ha, co oznacza, że dopłaty na ekoschematy obszarowe będą przysługiwały tylko do tej powierzchni. Jedynym wyjątkiem będzie ekoschematu „Retencjonowanie wody na TUZ-ach”, który nie będzie wliczany do limitu.
Ekoschematy 2025 – najważniejsze zmiany
Zmiany wynikają z większego, niż początkowo zakładano, zainteresowania rolników ekoschematami. Wprowadzenie limitu ma na celu umożliwienie większej liczbie rolników – w tym tych prowadzących mniejsze gospodarstwa – skorzystanie z dopłat. Dotychczas największe gospodarstwa, szczególnie spółki rolne, otrzymywały najwięcej wsparcia. Dzięki limitowi, ekoschematy będą dostępne dla szerszego kręgu rolników, co pozwoli na bardziej sprawiedliwy podział dopłat w kraju.
Na pierwszy rzut oka, limit 300 ha może wydawać się korzystny dla mniejszych gospodarstw, pozwalając im na pełne wykorzystanie dopłat. Jednak w praktyce może to prowadzić do mniejszych wsparć dla średniej wielkości gospodarstw, które korzystają z kilku ekoschematów.
Ograniczenia dla dużych gospodarstw
Duże gospodarstwa powyżej 300 ha, które do tej pory otrzymywały wysokie dopłaty, również odczują skutki zmian. Limit powierzchni do 300 ha oznacza, że dopłaty będą przysługiwały tylko do tej powierzchni, a reszta gruntów nie będzie objęta wsparciem. Pomimo tego, że w Unii Europejskiej istnieje mechanizm cappingu (ograniczenia dopłat dla gospodarstw otrzymujących powyżej 150 tys. euro), w Polsce nie jest on w pełni wdrożony, co pozwala dużym gospodarstwom na uzyskiwanie ogromnych sum z ekoschematów.
Hipokryzja polityki rolnej?
Wielu rolników zauważa sprzeczność w polskiej polityce rolnej. Choć celem jest wspieranie małych i średnich gospodarstw, to część dopłat nadal trafia do dużych spółek rolnych. Brak skutecznego mechanizmu cappingu powoduje, że duże gospodarstwa wciąż otrzymują ogromne wsparcie, co może budzić kontrowersje w kontekście sprawiedliwości podziału środków.
