Co znajdziesz w artykule?
Powszechnie oczekuje się, że produkcja zbóż w unijnych krajach basenu Morza Czarnego, czyli w Bułgarii i Rumunii wzrośnie w tym roku, głównie ze względu na sprzyjającą pogodę w okresie wegetacyjnym. Będzie to wyraźny kontrast w stosunku do losu rosyjskich upraw po drugiej stronie Morza Czarnego, które bardzo ucierpiały z powodu niezwykle gorącej i suchej wiosennej pogody.
Mieszany początek sezonu w Rumunii
Sadzenie w Rumunii zostało opóźnione jesienią ze względu na nietypową suszę w niektórych regionach i obfite deszcze w innych. Obfite opady wystąpiły na zachodzie kraju, natomiast na południu i południowym wschodzie kraju wystąpiły ograniczone opady. Niektóre zasiewy przeprowadzono w grudniu, gdy profil wilgotności gleby w niektórych suchych obszarach poprawił się, a wyjątkowo wilgotne obszary wyschły na tyle, że można było kontynuować prace polowe.
Według doniesień rumuńscy rolnicy faworyzują więcej upraw ozimych, takich jak pszenica i jęczmień, kosztem kukurydzy, a w niektórych regionach aż 30% powierzchni upraw rzepaku w tym sezonie nie zostało obsianych ze względu na suche warunki glebowe.
Zbiory pszenicy w Rumunii mogą być rekordowe
Powszechnie oczekuje się, że zwiększone plony w Rumunii, czwartym co do wielkości producencie zbóż w Unii Europejskiej, spowodują rekordową produkcję pszenicy na poziomie 10,5 mln ton w sezonie 2024–2025, przewyższającą poprzedni rekord ustanowiony w sezonie 2021–2020 wynoszący 10,3 mln ton. Dla porównania produkcja w sezonie 2023–2024 wyniosła 10,1 mln ton i jest o 1 mln ton wyższa niż majowa prognoza KE.
Wyższe perspektywy produkcji rok do roku wynikają z nieznacznego wzrostu powierzchni do 2,27 mln ha, najwyższego od sezonu 2005-06, oraz wzrostu plonów z 4,46 t/ha do 4,6 t/ha.
Raporty polowe mówią, że plony wczesnych zbiorów pszenicy są zróżnicowane, ale to dopiero początek żniw, a lokalni handlowcy pozostają optymistami.
Wzrośnie produkcja rumuńskiej kukurydzy
Kukurydza to podstawowa uprawa letnia Rumunii i zwykle daje największe zbiory w każdym sezonie. Komisja Europejska przewiduje obecnie wzrost rocznej produkcji o 13,3 proc. do 12,3 mln ton, przy wzroście powierzchni upraw o 7,9 proc. do 2,5 mln ha i przewidywanych plonach o 5 proc. wyższych, wynoszących 4,91 t/ha.
Rumuni powinni zebrać nieco mniej jęczmienia niż przed rokiem
Drugą co do wielkości uprawą zbóż ozimych w Rumunii jest jęczmień, którego w majowej aktualizacji Komisja Europejska oceniła na 2,2 mln ton. To spadek z rekordowego poziomu 2,3 mln ton w 2023–2024, przy wzroście powierzchni upraw i przewidywanych plonach nieznacznie niższych w porównaniu z zeszłym sezonem.
Zbiory rzepaku w Rumunii powinny spaść o ponad 9% – r/r
Oczekuje się, że zbiory rzepaku w Rumunii wyniosą 1,6 mln ton, co oznacza spadek o 9,3% rok do roku. Ze względu na wyjątkowo suchą glebę podczas sadzenia niektórzy rolnicy przeszli na alternatywne opcje upraw ozimych i wiosennych, zmniejszając obszar zasiewów o 13,4% do 590 000 ha w porównaniu z sezonem 2023–2024. Obecna projekcja rentowności jest niższa o 5,7 proc.
Produkcja zbóż w Rumunii według KE (prognoza z końca maja):
Łagodna wiosna w Bułgarii
W tym sezonie Bułgaria cieszyła się korzystnymi warunkami uprawy, a w większości regionów rośliny zostały zasiane na czas pomimo miejscowej suchości gleby. Po stosunkowo łagodnej zimie nastąpił niezwykle ciepły okres na początku kwietnia. Jednakże w drugiej połowie kwietnia i w maju utrzymywały się opady deszczu i chłodniejsze niż zwykle warunki wiosenne, co sprzyjało rozwojowi upraw.
Zbiory bułgarskiej pszenicy oceniane są na 6,3 – 6,9 mln ton
Powierzchnia obsadzona pszenicą nieznacznie spadła sezon po sezonie z 1,2 do 1,15 miliona hektarów, po tym jak sucha i ciepła jesienna pogoda utrudniła akcję siewu w niektórych regionach. Foreign Agricultural Service (delegatura USDA) z siedzibą w Sofii, ocenia tegoroczne zbiory pszenicy na 6,9 miliona ton (blisko rekordowi z 2021 roku), co daje plony na poziomie 6 ton z hektara (t/ha). Jest to wynik najwyższy z oczekiwań branży, o 9,5% wyższy niż majowa prognoza Komisji Europejskiej wynosząca 6,3 mln ton, odzwierciedlająca korzystne wiosenne warunki pogodowe w większości kraju w okresie wypełniania zbóż.
W Bułgarii zdecydowanie wzrosną zbiory jęczmienia
Foreign Agricultural Service (delegatura USDA) oczekuje się, że produkcja jęczmienia w Bułgarii wzrośnie o 11,7 proc. w porównaniu z sezonem 2023–24 do 850 tys. ton, co jest porównywalne z majową prognozą KE. Zasiana powierzchnia wynosząca 165 000 ha powinna dać średni plon na poziomie 5,2 t/ha, co oznacza wzrost odpowiednio o 10,7% i 1,8%.
Prognozy zbiorów kukurydzy w Bułgarii są mocno rozbieżne
Kukurydza jest główną uprawą letnią w Bułgarii i drugim co do wielkości zbiorem zbóż każdego roku. Sadzenie rozpoczęło się wcześnie, w sprzyjających warunkach pogodowych i wilgotnych glebie. Na wczesnych etapach postępował szybko, ale w drugiej części programu przeszkodziły wyjątkowo obfite opady deszczu na początku i w połowie maja.
Obecne szacunki produkcji kukurydzy FAS-Sofia (delegatura USDA) wynoszą 2,8 mln ton w stosunku do szacowanej powierzchni upraw wynoszącej 520 000 ha. Będzie to jednak podlegało rewizji w górę lub w dół, w zależności od pogody w lipcu i sierpniu, po tym jak susza negatywnie wpłynęła na produkcję każdego z dwóch ostatnich zbiorów.
Komisja Europejska jest znacznie bardziej optymistyczna, twierdząc, że zbiory kukurydzy wyniosą 3,7 mln ton (drugi wynik w historii) z wyższego obszaru upraw, wynoszącego 560 000 ha.
Produkcja zbóż w Bułgarii według KE (prognoza z końca maja 2024):
Źródło: KE, graincentral
