Co znajdziesz w artykule?
Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi opublikowało zestawienie dotyczące zakładów branży mleczarskiej, które sprowadzają surowiec zza granicy. Resort podkreśla co prawda, że w warunkach jednolitego rynku nie dochodzi do złamania prawa, ale kwestia patriotyzmu gospodarczego tych podmiotów budzi wątpliwości. Lista doczekała się już odpowiedzi ze strony Polskiej Izby Mleka i niektórych spółdzielni.
W resortowym komunikacie czytamy:
„Działając w interesie tych wszystkich, którym na sercu leży wspieranie polskiej gospodarki publikujemy listę zakładów sprowadzających mleko i jego przetwory z zagranicy, ograniczając tym samym zakupy od polskich rolników. W trudnych dniach epidemii Polacy wykazują się odpowiedzialnymi postawami. […]Niepokojące natomiast ruchy widać na rynku mleka. Spadają ceny skupu, ale w sklepach tego nie widać. Gorzej bo niektóre z zakładów tej branży zamiast kupować od polskich rolników, którzy zapewniają nam wszystkim bezpieczeństwo żywnościowe, sprowadzają surowiec z zagranicy.”
Kto, ile i skąd?
W ministerialnym zestawieniu za pierwszy kwartał br.. znalazły się następujące zakłady:
- „Wańczykówka” w Krzeszowie (2.3 tys. litrów mleka surowego z Czech),
- „Cuiavia” OSM w Inowrocławiu (23,9 tys. l. mleka odtłuszczonego z Czech),
- „Latteria Tinis” Sp. z o.o. w Rzepinie (3 152,4 tys. l. mleka surowego z Niemiec),
- OSM „Wart – Milk” w Sieradzu (71 tys. l. mleka odtłuszczonego z Niemiec),
- OSM w Piątnicy – Zakład Produkcyjny w Ostrołęce (1 537,1 tys. l. mleka surowego z Litwy),
- OSM „Mlekovita” – Oddział w Sanoku (1 199,0 tys. l. mleka surowego ze Słowacji),
- OSM w Piątnicy 1 419,9 tys. l. mleka surowego z Litwy),
- PPHU „Laktopol” Sp. z o.o. – ZP nr 1 w Suwałkach (1 330 tys. l. mleka pełnego, 146 tys. l. mleka odtłuszczonego z Litwy),
- „Unilever Polska S.A.” – Oddział Lodów i Produktów Mrożonych – ZP w Baninie (737,1 tys. l. mleka pełnego z Niemiec),
- „Danone” Sp. z o.o. – Fabryka w Bieruniu (171,2 tys. l. mleka odtłuszczonego, 472,4 tys. l. mleka surowego z Niemiec),
- OSM Bieruń (48 tys. l. mleka odtłuszczonego ze Słowacji), OSM w Giżycku (5 607,1 tys. l. mleka surowego z Litwy),
- „Polmlek” Sp. z o.o. Warszawa – ZP w Lidzbarku Warmińskim (542,2 tys. l. mleka surowego),
- ,,Agro Danmis – Gramowscy – Sp.j. Bukowiec – Wyszyny (224,8 tys. l. mleka surowego z Niemiec i 370,6 tys. l. ml. sur. z Holandii)
- „Ceko” Sp. z o.o. z Goliszewa (24,3 tys. l. mleka surowego ze Słowacji).
Ogółem, powyższe podmioty, zza granicy sprowadziły: 2 067,1 tys. l. mleka pełnego, 460,1 tys. l. mleka odtłuszczonego i 14 552 tys. l. mleka surowego.
Reakcja PIM i Piątnicy
Wyżej opisana lista odbiła się w branży szerokim echem. Wątpliwości wyraziła min. Polska Izba Mleka. Specjaliści z branży zauważają np. że publikacja nie zawiera informacji o tym: Czy było to mleko konwencjonalne czy też ekologiczne? To ważne, ponieważ na polskim rynku brakuje tego rodzaju surowca, w stosunku do potrzeb produkcyjnych.
Zbigniew Kalinowski, prezes OSM Piątnica poinformował np. że niewielki w stosunku do ogółu skupowanego mleka, import obejmuje jedynie mleko ekologiczne. Przy czym, w tym przypadku aż 97,3 procent mleka wykorzystywanego do produkcji wyrobów z Piątnicy pochodzi od polskich rolników zrzeszonych w Spółdzielni. Natomiast w 2012 roku, zamierzając oferować konsumentom żywność ekologiczną, OSM uruchomiła program pozyskiwania tego surowca obejmujący specjalistyczne wsparcie dla rolników decydujących się na przejście na rolnictwo ekologiczne. Jednakże, mimo tych działań krajowa podaż ekologicznego mleka nie nadąża za popytem na ekologiczne produkty. Prezes OSM Piątnica podkreśla, że surowca ekologicznego nie ma też w innych krajowych źródłach. Stąd decyzja o jego sprowadzaniu z ekologicznych gospodarstw zlokalizowanych w Republice Litewskiej. Skup mleka ekologicznego z Litwy wynosi niecałe 2,7% całego skupowanego mleka.
Ponadto, OSM Piątnica od lat intensywnie wspiera lokalnych rolników w zakresie produkcji mleka i od blisko 20 lat płaci im najwyższą cenę w kraju.
W pierwszym kwartale 2020 roku Spółdzielnia płaciła swoim rolnikom 1,66 zł netto za 1 litr mleka, podczas gdy średnia cena w kraju wyniosła 1,37 zł netto za litr. Mimo epidemii koronawirusa Spółdzielnia nie obniżyła i nie planuje obniżać ceny płaconej za mleko swoim rolnikom.
Odpowiedź Cuiavii
Również Jarosław Marciniak, prezes zarządu OSM Cuiavia z Inowrocławia zwraca uwagę, że sprowadzony zza granicy surowiec stanowi tylko 0,135 procent ogółu przerobionego w tym okresie mleka. Ponadto, spółdzielnia w pierwszym kwartale tego roku skupiła od swych członków blisko 6 mln litrów mleka. Zakupiła też od firm handlowych 1 650 000 litrów, z czego jedynie 23 900 litrów mleka odtłuszczonego zostało dostarczone z Czech przez polską firmę handlową, co stanowi 0,135% ogólnie przerobionego mleka w tym okresie.
Zarząd Cuiavii zaznacza również, że w pierwszym kwartale spółdzielnia bez ograniczeń skupiła całość surowca od swych dostawców (członków Spółdzielni), a dodatkowo dokupiła surowiec z zewnątrz.
Natomiast w miesiącu kwietniu Cuiavia skupi jeszcze blisko 6 mln litrów od swoich członków, oraz około 2,5 mln litrów mleka spoza Spółdzielni i to od polskich producentów. Spółdzielnia zaznacza przy tym, że wykazany przez Ministerstwo przypadek zakupu był incydentalny, jednorazowy i wynikający z błędu firmy handlowej. A dostawcy Spółdzielni otrzymali informację, że surowiec do produkcji musi pochodzić od rodzimych producentów.
Przypadek Wart – Milk
Innego rodzaju nieścisłość związana z ministerialnym zestawieniem dotyczy Okręgowej Spółdzielni Mleczarskiej Wart – Milk w Sieradzu. Podmiot ten znalazł się na liście, ale mleko nie zostało zakupione lecz jedynie przetworzone. Natomiast resortowa tabela, jak sam jej tytuł wskazuje jest kwartalnym zestawieniem zgłoszeń o „przybyciu mleka” do przedsiębiorstw spożywczych a nie jego zakupie. Wart – Milk natomiast zgłosił przybycie mleka do przedsiębiorstwa, natomiast nie kupił go a jedynie usługowo przerobił a usługodawcy odebrali produkt. W rzeczywistości więc OSM nie była importerem.
W powyższym kontekście Agnieszka Maliszewska, Dyrektor Polskiej Izby Mleka podkreśla, że lista powinna być uzupełniona o informacje pozwalające na prawidłową ocenę sytuacji. Tak by było wiadomo o jaki typ mleka chodziło: np. ekologiczne. Zweryfikowane też winny być wszelkie inne nieścisłości.
Tekst przygotował: Robert Gorczyński
Źródło: MRiRW, PIM
Foto: Pixabay
Organizacje mleczarskie apelują do Ministra Rolnictwa o wypłaty rekompensat
