Co znajdziesz w artykule?
Pod patronatem medialnym Magazynu Rolniczego AgroProfil w Tarnowskim NOT w dniu 28.11.2019r. odbyła się konferencja poświęcona innowacyjnym sposobom precyzyjnego nawożenia.
Organizatorami konferencji były dwa stowarzyszenia zrzeszone w Federacji Stowarzyszeń Naukowo Technicznych NOT Tarnów, których połączył wspólny temat jakim jest rolnictwo. Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Przemysłu Chemicznego stanowi w ogromnej większości kadra Grupy Azoty, jednego z największych w Europie producenta nawozów. Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Rolnictwa zrzesza przede wszystkim doradców rolniczych ODR oraz pracowników PIORIN. Wiodącym tematem konferencji była problematyka precyzyjnego nawożenia w oparciu o doświadczenia Grupy Azoty oraz powiązanego z Azotami startupu SatAgro. Partnerami konferencji były: Grupa Azoty, Małopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego, Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.
Przybyli licznie uczestnicy powitani zostali przez gospodarza, Panią Prezes Tarnowskiego NOT Renatę Łabędź a konferencję otworzył Mariusz Grab v-ce prezes Zarządu Grupy Azoty S.A. Dyrektor Małopolskiego Oddziału Regionalnego ARiMR Adam Ślusarczyk, szerzej omówił rolę ARIMR we wspieraniu nowoczesnego rolnictwa. Dotychczasowe kilkuletnie doświadczenia Grupy Azoty w zakresie precyzyjnego nawożenia przedstawione zostały przez v-ce Prezesa Zarządu Grupy Azoty S.A dr Grzegorza Kądzielawskiego oraz Adama Żurka, Dyrektora Departamentu Korporacyjnego Strategii i Innowacji.
Czym jest zatem Rolnictwo Precyzyjne – SmartFarming – Agriculture 4.0 ?
Rolnictwo precyzyjne to system zarządzania gospodarstwem oparty na identyfikacji, analizie i zarządzaniu obszarem ziemi w celu uzyskania optymalnej rentowności, trwałości i ochrony jej zasobów. Narzędzia precyzyjnego rolnictwa umożliwiają efektywne zarządzanie uprawami w odpowiednim czasie, z wykorzystaniem odpowiedniej ilości środków ochrony roślin i nawozów, zwiększając przy tym efektywność ekonomiczną i produkcyjną przy jak najmniejszym oddziaływaniu na środowisko. Szacuje się ze rynek rolnictwa precyzyjnego wart obecnie około 4 mld euro, wzrasta średnio rocznie o 12% . Dla porównania rynek maszyn rolniczych odnotowuje średnio rocznie 4% wzrostu. Jest to na pewno rynek przyszłościowy będący wynikiem globalnych trendów w obszarze rolnictwa takich jak: rosnące potrzeby żywnościowe (zwyczaje żywnościowe, rosnąca populacja), zmiany w strukturze agrarnej, rozwój technologii (digitalizacja, postęp w mechanizacji), socjo-polityczne trendy (struktura wieku, starzejące się społeczeństwo, wymagania ekologiczne). Dalszy dynamiczny rozwój tego sektora determinowany będzie przez takie czynniki jak stworzenie systemu doradztwa w zakresie implementacji rozwiązań, korzyści, analizy potrzeb oraz ryzyka a także dostępność intuicyjnych narzędzi-programów łatwych w codziennym użyciu jak również usług dedykowanych do precyzyjnego rolnictwa. Rozwojowi sprzyjać powinny przepisy UE takie jak dyrektywa azotanowa mająca na celu ograniczenie odpływu azotu do wód gruntowych, dyrektywa „gazowa” ograniczająca emisję amoniaku do atmosfery, promująca precyzyjne nawożenie pod dedykowane uprawy polityka „więcej za mniej”.
Kierunki działań Grupy Azoty
Odpowiedzią Grupy Azoty na przewidywane ograniczenia wzrostu zużycia nawozów jest rozwój oferty usług rolnictwa precyzyjnego kierowanych do klientów Grupy Azoty, którego celem jest budowanie długoletnich, trwałych relacji z odbiorcami nawozów z portfolio Grupy Azoty. Obecnie Azoty zaangażowane są w kilka rozwojowych projektów z tego zakresu. Jednym z nich jest BIOSTRATEG, koncepcja mobilnego nawadniania i nawożenia w oparciu o pomiary i ich analizę , pozycjonowanie GPS oraz automatyzację procesu w czasie realnym w oparciu o technikę sensorową.
Z dużym zainteresowaniem wysłuchano relacji przedstawicieli Azotów z realizacji projektu „teledetekcja hiperspektralna”. Celem było potwierdzenie możliwości określania składników pokarmowych zawartych w glebie oraz jej parametrów fizycznych przy wykorzystaniu wysokorozdzielczych kamer hiperspektralnych zawieszonych na wiatrakowcu a docelowo na satelitach. Rezultatem tego projektu powinno być stworzenie unikatowego na skalę światową narzędzia pozwalającego na szybką ocenę zasobności gleb oraz podstawowych parametrów fizycznych ( na podstawie analizy zdjęć hiperspektralnych takich jak: makroelementy (P2O5, K2O, Mg, Ca, S), mikroelementy (Fe, Zn, Mn, Cu, B, Mo, Co). Ocenie podlegałyby także takie parametry fizyczne jak: pH, wilgotność, przewodnictwo, skład granulometryczny. Teledetekcja hiperspektralna zbiera i przetwarza dane w całym spektrum elektromagnetycznym światła VIS i IR (400 -2500 nm). Obrazowanie hiperspektralne pozwala uzyskać widmo dla określonej długości fali, co umożliwia identyfikację zawartości wybranych składników z górnej powierzchni gleby.
Pilotaż w przyszłym roku
W 2020r. realizowany będzie pilotaż na 35-40 ha. Metodologia obejmuje szereg kroków: analiza chemiczna gleby w Stacji Chemiczno- Rolniczej, obrazowanie hiperspektralne próbek glebowych, wyznaczenie algorytmu dla składników odżywczych gleby odpowiadających analizie gleby vs obrazowaniu hiperspektralnemu. Kolejne kroki to obrazowanie /skanowanie w terenie z wykorzystaniem nalotów wiatrakowcem wyposażonym w kamery hiperspektralne, przetwarzanie danych i określanie algorytmów umożliwiających weryfikację podstawowych składników odżywczych gleby w obrazowaniu hiperspektralnym.
Skaner próbek glebowych
Duże zainteresowanie uczestników konferencji wzbudził skaner próbek glebowych Analizator SoilCare którego demonstracje przeprowadził Grzegorz Kuropatnicki, regionalny przedstawiciel Grupy Azoty. Narzędzie to pozwala zbadać glebę szybciej, łatwiej, taniej i bez wykorzystania odczynników chemicznych, tylko w oparciu o technologię czujników IR celem przedstawienia rekomendacji nawozowych. Zasada działania polega na porównaniu badanej już w polu próbki glebowej przy wykorzystaniu spektometrii z zasobami globalnej bazy danych SoilCare za pośrednictwem internetu. Wynik w postaci raportu przesyłany jest w ciągu 15 min na urządzenie użytkownika. Mierzone parametry to: pH, materia organiczna, azot, fosfor, wymiennik potasu, glina, zdolnośc do wymiany kationów, temperatura gleby.
SatAgro – monitoring upraw z kosmosu
Projekt Grupa Azoty & SatAgro zrealizowany został w 2017 roku w 8 gospodarstwach na powierzchni 7230 ha. W latach 2018-2019 kontrakt obejmował kilkaset gospodarstw na powierzchni kilkudziesięciu hektarów. Na rok 2020 planuje się do 800 gospodarstw na powierzchni do 62500 ha. Jak mówił Dyrektor Adam Żurek oferta ta jest także skierowana do mniejszych gospodarstw. Zmienne dawkowanie azotu umożliwia jego oszczędność, zmiana dawki o +/-10% w obszarze pola prowadzi do zmniejszenia jego zużycia o +/- 10%. Nawóz kierowany jest tam gdzie obszary upraw są słabo rozwinięte.
Grupa Azoty poszukuje również alternatywnych rozwiązań. Przykładem może być nawiązanie współpracy z SatRevolution polskim startupem, który jest konstruktorem pierwszego polskiego satelity obserwacyjnego. W oparciu o tą technologię planowana jest budowa serwisu o podobnych własnościach funkcjonalnych do serwisu „SatAgro”. Przewagą SatRevolution ma być dostęp do hiperspektralnych danych satelitarnych, umożliwiających detekcję mikro i makroskładników innych niż azot.
Precyzyjna aplikacja nawozów
Kontynuacją referatu Grupy Azoty skupiającego się na tworzeniu map aplikacyjnych potrzeb nawozowych był komplementarny wykład „Zmienne dawkowanie płynnych agrochemikaliów” który przedstawił Eugeniusz Tadel (STR, MODR,NOT). W trakcie prezentacji przedstawiono w zasadzie wszystkie dostępne obecnie rozwiązania w technice oprysku bądź rozlewu płynnych nawozów, szczególnie doglebowych typu roztwór saletrzano mocznikowy RSM. Zaprezentowano ponad 100 zdjęć i krótkich filmów obrazujących elementy techniki oprysku i rozlewu które są wyznacznikami Rolnictwa Precyzyjnego. Materiały te pozyskiwane zostały przez autora w ostatnich latach na europejskich wystawach, targach i pokazach polowych typu Agritechnika Hannover czy DLG Feldtage. Oczywiście nie zabrakło fotorelacji z Agritechniki 2019 która miała miejsce w listopadzie. Można powiedzieć śmiało że współczesne techniki aplikacji wyprzedzają technikę analizy potrzeb, tworzenia map aplikacyjnych. W najnowszych rozwiązaniach to pojedynczy rozpylacz może stanowić sekcję o szerokości roboczej 50 cm i z taką rozdzielczością możemy zmieniać dawkę (lub ją zamykać). Obserwuje się coraz szersze wykorzystanie rodem z USA technologii PWM (modulowanych pulsacyjnie rozpylaczy). Dużo było o słowach kluczowych najnowszej techniki oprysku i rozlewu, ikonach rolnictwa precyzyjnego: SectionControl, DistanceControl, Curve Control Aplikation, SwingStop, ContourControl, SwingStopPro, DynaJetFlex 7140 Nozzle Control, Boom Sight, Boom Sight Control Pro, PWM, BalancePlus, ProActiveBalancePlus, BoomSuportPlus, StrictHeightPlus, HighTechAirPlus, VarioSelect, ESV – Elektrical Stop Valve (Lechler), Eurofoil – Danfoil, i inne. Zademonstrowano film z ostatniej Agritechniki z działaniem precyzyjnego siewnika nawozowego w którym każdy aparat wysiewający może pracować z inną prędkością zmiennie ale precyzyjnie realizując nawożenie. Oczywiście już od kilku lat znane są beczkowozy asenizacyjne zmiennie dawkujące gnojowicę z wykorzystaniem techniki GPS.
W konferencji wzięli udział rolnicy, doradcy rolniczy, pracownicy ARiMR, Stacji Chemiczno-Rolniczej, PIORiN, KRUS. Oprócz wymienionych wcześniej przedstawicieli, Grupa Azoty reprezentowana była również przez członków Rady Nadzorczej Grupy Azoty: Romana Romaniszyna, Zbigniewa Paprockiego (równocześnie prezesa SITP-CHEM w Azotach) a także Tomasza Sikorę z Departamentu Korporacyjnego Handlu Nawozami. Wszystkich uczestników konferencji Magazyn Rolniczy AgroProfil wyposażył bezpłatnie w literaturę: Program Ochrony Roślin Rolniczych , Dokumentację Ochrony Upraw, wybrane numery miesięcznika. Była możliwość zamówienia bezpłatnej 3 miesięcznej bezpłatnej prenumeraty Magazynu Rolniczego AgroProfil reprezentowanego na konferencji przez Natalię i Remigiusza. Po zakończeniu konferencji uczestnicy mieli możliwość obejrzenia najnowszej fotograficznej wystawy w tarnowskim NOT „80-ta rocznica wybuchu II Wojny Światowej- przygotowania, pierwsze dni walki, represje, porównanie techniki, stanu uzbrojenia armii- Wojna zaczęła się w Tarnowie. Współpraca środowisk inżynierów i techników rolników i chemików w temacie Precision Farming będzie rozwijana w ramach statutowych działań obu stowarzyszeń: SITR oraz SIT PChem zrzeszonych w NOT Tarnów.
Tekst: Eugeniusz Tadel – MODR z/s w Karniowicach