Co znajdziesz w artykule?
Siarka od dawna jest uważana za jeden z sześciu podstawowych składników odżywczych, choć w krajach uprzemysłowionych praktyczne użycie nawozów siarkowych nie było konieczne aż do lat 80. z powodu znacznych emisji dwutlenku siarki pochodzenia przemysłowego, które były wystarczające do zaopatrzenia upraw w ten składnik.
W Europie, w regionach uprzemysłowionych, średnia roczna emisja siarki wynosiła w latach 70. ok. 45 kg/ha. To powyżej zapotrzebowania nawet siarkolubnych upraw, jak np. rzepak czy kukurydza.
Jakie nawozy zawierają siarkę?
Od tego czasu wiele sie jednak zmieniło. Regulacje dotyczące emisji siarki spowodowały zmniejszenie ilości dwutlenku siarki w atmosferze do poziomu poniżej 10 kg S/ha, czyli ilości porównywalnych do emisji siarki na początku ery industrialnej. Równolegle, dzięki rozwojowi przemysłu produkcji nawozów sztucznych, popularność zaczęły zdobywać nawozy wysokoskoncentrowane, zawierające zazwyczaj znacznie mniej siarki niż nawozy tradycyjne: siarczan amonu (24% S) stracił na popularności na rzecz mocznika czy saletry amonowej, pojedynczy superfosfat (12% S) zastąpiony został przez potrójny superfosfat (1-2% S). Te czynniki dodatkowo zmniejszyły ilości siarki dostępnej dla upraw.
A nadto, postęp w rozwoju genetycznym oraz agrotechnicznym zaowocował rozwojem wysokowydajnych odmian, których zapotrzebowanie na składniki odżywcze, w tym oczywiście i siarkę – znacznie wzrosło.
Z tych powodów, od lat 90. w Europie zachodniej i od początku XXI wieku w Polsce spotykamy się z regularnymi niedoborami siarki poważnie ograniczającymi plonowanie upraw. Niekiedy rozbieżność pomiędzy zapotrzebowaniem na siarkę a jej dostępnością jest tak duża, że to siarka jest czynnikiem ograniczającym plonowanie.
Jaka jest zawartość siarki w glebie?
Zawartość siarki S w glebach zawiera się zazwyczaj w przedziale od 0,02% do 0,2%. Gleba macierzysta może być źródłem siarki dla upraw, dostarczając siarczków metali, które w dobrze napowietrzonych glebach podlegają z czasem przekształceniom do siarczanów przyswajalnych przez rośliny. Inne związki chemiczne zawierające siarkę, odpady roślinne, zwierzęce oraz materia organiczna również przyczyniają się do zwiększenia zasobu siarki. W nowoczesnej uprawie, stosowanie nawozów siarkowych jest niezbędne dla zapewnienia zbilansowanego nawożenia i dla uniknięcia zubożenia gleby w ten składnik. Jakakolwiek forma siarki zostałaby zastosowana na polu, to wyłącznie zmineralizowana, rozpuszczona forma siarczanowa (SO42-) jest pobierana przez rośliny.
Jaką formę nawozu siarkowego wybrać?
Mineralne nawozy siarkowe dostępne na rynku należą zasadniczo do dwóch głównych kategorii: siarka elementarna i siarczany. Ale jest jeszcze trzecia opcja: aktywna forma tiosiarczanowa, obecna w płynnym nawozie Thio-Sul® (tiosiarczan amonu), produkowanym przez Tessenderlo Kerley.
Siarka elementarna wysiana na glebę pozostaje na łasce czasu, temperatury i wilgotności do czasu utleninienia się przy pomocy bakterii glebowych do formy przyswajalnej przez rośliny. Przy suszy, zwięzłej glebie o wątłym życiu mikrobiologicznym, dostępność takiej siarki dla roślin będzie niska. Granulowana siarka elementarna wymaga dodatkowo rozpuszczenia granuli przed utlenienieniem siarki do formy siarczanowej. Proces ten związany jest z zakwaszeniem gleby. Powolne utlenianie siarki jest korzystne w glebach o jej dużej zawartości, gdzie nie ma potrzeby uzyskania wysokiej zawartości szybko. Także w glebach alkalicznych jest to korzystna forma siarki, ponieważ działa zakwaszająco. Z drugiej strony – powolne uwalnianie zapobiega wymywaniu siarki w głąb profilu glebowego.
Siarka w glinkach bentonitowych. Glinka bentonitowa jest higroskopijna i szybko pochłania wilgoć, uwalniając siarkę elementarną szybciej, niż z siarki elementarnej. W tych produktach siarka jest dostępna dla roślin trochę szybciej ale nadal wolno, zatem wadą tego rodzaju nawozów pozostaje nadal niemożność dostarczenia wystarczających ilości siarki dla upraw podczas dynamicznego wzrostu wiosennego. Z tego powodu, rozwiązania oparte o wolno uwalniany składnik są zapewne lepsze dla zbudowania zasobu siarki dla uprawy w kolejnym sezonie wegetacyjnym niż dla zapewniania siarki w perspektywie sezonu wegetacyjnego.
Siarczany w roztworze wodnym są natychmiast dostępne dla upraw i są świetnym rozwiązaniem na dostarczenie szybko dużych ilości siarki. Ale przy dużych opadach na lekkich glebach, ryzyko wymycia siarki w głębsze warstwy gleby jest spore. Za wyjątkiem siarczan amonu, który wykazuje lekkie właściwości zakwaszające, inne siarczany nie zakwaszają gleby. Spośród siarczanów, dwa produkty zawierające siarczan wapnia: gips i polihalit charakteryzują się niską rozpuszczalnością i zbyt powolną dostępnością dla roślin.
Z płynnymi aktywnymi tiosiarczanami, jak Thio-Sul® (tiosiarczan amonu) plantatorzy otrzymują najlepsze cechy obu przedstawionych powyżej rozwiązań. Dlaczego? Siarka w Thio-Sul®to siarka w formie tiosiarczanowej, gdzie występuje w dwóch postaciach: jedna to forma utleniona, czyli siarczanowa a druga to forma zredukowana, która swoim zachowaniem przypomina siarkę elementarną. W dodatku, tiosiarczan jest płynem, więc zaczyna działać, jak tylko znajdzie się w glebie.
Te dwie uzupełniające się formy siarki powodują, że siarka jest dostępna – i szybko – i o przedłużonym działaniu, kiedy siarka z Thio-Sul® zostanie utleniona do przyswajanej przez rośliny formy siarczanowej.
W ten sposób, uzyskujemy wyższą skuteczność nawożenia siarkowego – również w ujęciu finansowym. Dochodzi również do niewielkiego zakwaszenia rizosfery, co zwiększa dostępność niektórych makroelementów, jak np. fosfor, i mikroelementów – zapewniając ich najlepsze wykorzystanie.
Zyskiem jest lepsze wykorzystanie składników odżywczych i niższy koszt produkcji.
W procesie oksydacji, aktywne tiosiarczany redukują pierwiastki mikroelementów z wyższych stopni utlenienia na niższe, które są dostępne dla roślin. Oprócz zakwaszania gleby, również i ten proces zwiększa dostępność mikroelementów.
Są również naukowe potwierdzenia, że w pewnych warunkach rośliny mogą pobierać siarkę bezpośrednio z formy tiosiarczanowej.
Thio-Sul® sprawdza się szczególnie dobrze w mieszaninach z płynnymi nawozami azotowymi, jak np. RSM. Dodatek Thio-Sul® zapewnia nie tylko skuteczne nawożenie siarką ale też nawożenie we właściwym czasie. Drugą ważna zaletą stosowania Thio-Sul® wraz z RSM jest zapewnienie pożądanego stosunku azotu do siarki, który warunkuje najpełniejsze wykorzystanie zaaplikowanego azotu. Thio-Sul® łatwo jest zmieszać z RSM, ponieważ ma tą samą gęstość. Thio-Sul® z RSM stosuje się tak samo, jak sam RSM: poprzez końcówki do RSM lub węże rozlewowe.
Inne źródła azotu, które mogą być stosowane wraz z Thio-Sul® to poferment z biogazowni czy gnojowica.
Thio-Sul® Jest zarejestrowanym znakiem towarowym Tessenderlo Group NV
