Co znajdziesz w artykule?
Według prognoz Credit Agricole (opartych głównie o raporty USDA) odbudowa światowych zapasów roślin oleistych, a także obniżenie niepewności na rynku oddziałują w kierunku silnego spadku ich cen. Analitycy banku uważają, że pozostaną one na niskim poziomie do końca sezonu 2023/24 i dopiero perspektywa zmniejszonej produkcji z uwagi na jej niską opłacalność w połączeniu z ożywieniem popytu mogą doprowadzić do odwrócenia trendu spadkowego.
Analitycy Credit Agricole prognozują, że cena rzepaku w Polsce na koniec 2023 r. wyniesie ok. 1600 zł/t i ok. 2000 zł/t na koniec 2024 r. Głównymi czynnikami ryzyka dla tej prognozy jest kształtowanie się warunków pogodowych wśród kluczowych producentów roślin oleistych.
Warto zauważyć, że wspomniany czynnik ryzyka (pogoda w USA) zaczyna w ostatnim czasie oddziaływać prowzrostowo na ceny soi w Chicago.
Czerwcowa prognoza Amerykańskiego Departamentu Rolnictwa (USDA) dla nasion oleistych
W prognozie na sezon 2023/24 USDA oczekuje, że globalne zbiory nasion oleistych wzrosną o 7% w stosunku do rekordu z tego sezonu i wyniosą 671,4 mln ton. Nastąpić to ma głównie dzięki wzrostowi upraw soi w Ameryce Południowej oraz słonecznika w Unii Europejskiej, na Ukrainie i w Rosji. Jednocześnie światowa produkcja rzepaku nie powinna się istotnie zmienić, ponieważ wzrosty w UE, Kanadzie i Chinach (r/r) będą zrównoważone dużo gorszymi zbiorami w Australii.
USDA przewiduje, że światowa konsumpcja nasion oleistych zwiększy się o 4%, do rekordowych 541,9 mln ton w sezonie 2023/24. Będzie to napędzane dużym wzrostem przerobu soi w Argentynie i rosnącym popytem Chin. Jednocześnie wzrost spożycia rzepaku i słonecznika powinien wynieść po ok. 1%.
Oczekiwane zbiory powinny przewyższyć zużycie, co doprowadzi do odbudowania globalnych zapasów nasion oleistych.
USDA oczekuje, że na koniec sezonu 2023/24 zapasy nasion oleistych wzrosną o 18% do 140,2 mln ton.
Światowa produkcja nasion oleistych (USDA)
Rzepak
USDA oczekuje, że światowe zbiory rzepaku (canoli) w sezonie 2023/24 będą o skromny 1% niższe od rekordu z tego sezonu i wyniosą 87,2 mln ton (-0,9 mln ton – r/r).
Według USDA zbiory nasion w UE powinny wzrosnąć o 7,5% (r/r) do 21,0 mln ton, a produkcja w Kanadzie do 20,3 mln ton (6,8% r/r). Lekki wzrost produkcji (+0,2 mln ton – r/r) do 11,7 mln ton powinien mieć miejsce też w Indiach.
Wymienione, wyżej wzrosty produkcji będą jednak zniwelowane przez gwałtowny spadek zbiorów w Australii (po rekordzie w tym sezonie). USDA szacuje, że australijska produkcja canoli obniży się aż o 41,0% (r/r) do tylko 4,9 mln ton. Mniejsze niż przed rokiem zbiory zapowiadane są też w Rosji (3,7 mln ton) i na Ukrainie (3,2 mln ton).
Soja
W czerwcowym raporcie USDA oczekiwane światowe zbiory nasion soi w sezonie 2023/24 podniesione zostały o 41,1 mln ton (11%) do 410,7 mln ton w skali roku. Za wzrost produkcji (r/r) w nowym sezonie ma odpowiadać Argentyna (z rekordowo niskich 25 do 48 mln ton), Brazylia (z rekordowych 156 do 163 mln ton) i USA (ze 116,4 do 122,7 mln ton).
Światowy bilans soi dla sezonu 2023/24
- zapasy początkowe (końcowe dla obecnego sezonu) – 101,3 mln ton (+2,6% – r/r);
- szacunkowa produkcja – rekordowe 410,7 mln ton (+11% – r/r);
- prognoza zużycia – 386,1 mln ton (+6,1% – r/r);
- oczekiwane zapasy końcowe – 123,3 mln ton (+21,7% – r/r).
W tym miejscu trzeba zaznaczyć, że deficyt opadów na głównych terenach upraw amerykańskiej soi utrzymuje się w czerwcu, stąd oczekiwania plonów średnich, a w konsekwencji zbiorów w USA powinny się zmniejszyć w lipcowych prognozach USDA.
Słonecznik
USDA oczekuje, że światowe zbiory nasion słonecznika wzrosną w nowym sezonie o 4,5% (r/r) do 54,0 mln ton. Największy wzrost produkcji oczekiwany jest w UE i na Ukrainie i niewielki w Rosji oraz Kazachstanie.
Mimo odbicia produkcji słonecznika (r/r) na Ukrainie będzie ona aż o 1/3% niższa niż w sezonie 2021/22, czyli przed wybuchem wojny.
Od sezonu 2022/23 Rosja stała się największym producentem słonecznika, a najbliższe zbiory tych nasion powinny wzrosnąć tam o 1,5% do rekordowych 16,5 mln ton.
Najwięksi producenci nasion słonecznika na świecie
- Rosja – 16,5 mln ton (+1,5% r/r);
- Ukraina – 11,8 mln ton (+5,4% r/r);
- UE – 11,5 mln ton (+23,8% r/r).
Źródło: USDA, Cerdit Agricole
