Okres letni, a szczególnie żniwa, to na wsi czas wytężonej pracy, której dość często towarzyszą sytuacje potencjalnie niebezpieczne. Żeby więc uniknąć wypadków i ich konsekwencji podczas letnich prac w polu i w gospodarstwie, niezbędna jest wiedza o zasadach bezpieczeństwa i sposobach radzenia sobie w sytuacjach kryzysowych. Ważne jest też to, by przekazywać tę wiedzę jak najszerszej grupie mieszkańców wsi, włącznie z młodzieżą i dziećmi. Intensywne działania w kierunku podnoszenia poziomu wiedzy na temat zasad bezpieczeństwa wśród dzieci i młodzieży podejmuje Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. O podzielenie się z nami refleksją na ten temat poprosiliśmy Prezes KRUS dr Aleksandrę Hadzik.
– Z przeglądu działań KRUS wynika, że bezpieczeństwo najmłodszych mieszkańców wsi zaliczają państwo do priorytetów. Jak zatem ocenia Pani stan wiedzy i poziom świadomości dzieci w odniesieniu do zasad bezpieczeństwa, szczególnie w okresie żniw i wakacji?
– Z moich obserwacji wynika, że dzieci mają coraz większą wiedzę na temat zagrożeń istniejących na terenie gospodarstwa rolnego i wiedzą jak ich unikać. Wiedzą, co im wolno, a czego robić nie powinny. Zainteresowanie tematyką bezpieczeństwa można zauważyć między innymi w liczbie dzieci uczestniczących w konkursach, organizowanych przez KRUS. Są to: Ogólnopolski Konkurs Plastyczny dla Dzieci „Bezpiecznie na wsi”, a także Ogólnopolski Konkurs dla Dzieci na Rymowankę o Bezpieczeństwie w Gospodarstwie Rolnym. Oba konkursy cieszą się dużą popularnością. Poprzez prace plastyczne oraz ułożone rymowanki dzieci przedstawiają, jak rozumieją zasady ochrony zdrowia i życia w gospodarstwie rolnym. Większa świadomość najmłodszych przekłada się także na zachowania rodziców, co procentuje mniejszą liczbą wypadków w rolnictwie.
– To raczej otwarty proces. Zawsze też jest coś do zrobienia. Nad czym zatem należałoby jeszcze popracować, co uzupełnić?
– Bezpieczne funkcjonowanie rodziny w obrębie gospodarstwa rolnego wymaga przestrzegania „Zasad ochrony zdrowia i życia w gospodarstwie rolnym” oraz zapisów zawartych
w „Wykazie czynności szczególnie niebezpiecznych, związanych z prowadzeniem gospodarstwa rolnego, których nie wolno powierzać dzieciom poniżej 16 lat”. Zdarza się, że dzieci są jednak angażowane przez rodziców do różnego rodzaju zajęć, nie tylko domowych, ale też tych związanych z funkcjonowaniem gospodarstwa rolnego. Jednak nadmierne obciążanie pracą, czy pozostawienie dzieci bez opieki może się zakończyć groźnymi wypadkami, powodującymi negatywne i nieodwracalne konsekwencje dla zdrowia oraz rozwoju fizycznego i psychicznego dzieci. Ważne jest, żeby pomoc najmłodszych była adekwatna do ich możliwości fizycznych i psychicznych oraz nie zaburzała ich prawidłowego rozwoju.
– Na co powinni szczególną uwagę zwrócić rodzice i nauczyciele?
– Bardzo ważna jest edukacja dzieci w zakresie bezpiecznych zachowań w gospodarstwie rolnym już od najmłodszych lat. Rodzice i nauczyciele powinni uświadamiać, jakie zagrożenia mogą wystąpić w gospodarstwie rolnym i jak należy się zachowywać, aby nic złego się nie wydarzyło. Przede wszystkim należy oddzielić część mieszkalną gospodarstwa od części produkcyjnej oraz zapewnić dzieciom, szczególnie tym najmłodszym, opiekę osób dorosłych. Wzmożona czujność rodziców i opiekunów niezbędna jest w okresie wakacyjnym, gdy większą część lata dzieci spędzają w swoim miejscu zamieszkania. Wiemy z kolei, że wtedy rodzice mają najwięcej pracy w gospodarstwie. Ciekawość i chęć poznania otoczenia powodują, że dzieci pozbawione opieki osób dorosłych mogą znaleźć się w niebezpiecznych miejscach lub robić rzeczy, których nie powinny. Wspaniale byłoby, gdyby w siedlisku znalazło się bezpieczne miejsce do wypoczynku oraz zabawy.
– A co na to dzieci?
– Z naszych obserwacji wynika, że dzieci doskonale wiedzą, co mogą, a czego nie powinny wykonywać w gospodarstwie rolnym. Mówią o tym podczas spotkań z pracownikami Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, świetnie obrazują to również w swoich pracach konkursowych, które przesyłają do Kasy. Niezmiennie przypominamy również dzieciom podczas licznych działań prewencyjnych, że nie wolno im obsługiwać maszyn i urządzeń rolniczych ani przebywać w ich pobliżu, gdy pracują. Ważne jest też, aby pamiętały, żeby nie podchodzić do dużych zwierząt, które mogą wyrządzić krzywdę. Dzieci nie powinny również przenosić ciężarów, uczestniczyć w pracach związanych z użyciem ostrych narzędzi, przebywać na wysokości oraz zbliżać się do środków chemicznych używanych w gospodarstwie.
– Jakie formy popularyzacji powyższych zasad bezpieczeństwa i w jakim zakresie zamierza podjąć KRUS w okresie wakacji i żniw?
– Kasa popularyzuje zasady ochrony zdrowia i życia w gospodarstwie rolnym, wykorzystując różne formy działań bezpośrednich oraz on-line. Organizujemy szkolenia, pogadanki, konkursy i olimpiady z zakresu wiedzy o bhp, przeglądy gospodarstw i prac polowych. Stale aktualizujemy informacje o wydarzeniach prewencyjnych, które odbywają się na terenie całego kraju w „Kalendarzu Wydarzeń Prewencyjnych” – serwisie dostępnym na stronie internetowej Kasy. Wydajemy ponadto materiały popularyzatorskie oraz publikujemy cyklicznie opracowania prewencyjne w środkach masowego przekazu.
– Czy osoby zainteresowane promowaniem zasad bezpieczeństwa, w tym dzieci,
w okresie wakacyjnym będą mogły liczyć na nowe propozycje materiałów lub działań
ze strony KRUS?
– Zachęcam do odwiedzenia strony internetowej Kasy, www.krus.gov.pl, gdzie w trzech zakładkach tematycznych: „Bezpiecznie w gospodarstwie rolnym”, „Kampanie Prewencyjne KRUS” oraz „Bezpieczne dziecko w gospodarstwie rolnym” opublikowane są materiały edukacyjne dla rolników i ich rodzin. Dla najmłodszych na stronie internetowej prewencja.krus.gov.pl dostępny jest również kurs e-learningowy „Bezpiecznie na wsi mamy – upadkom zapobiegamy”, który ma na celu uświadomienie dzieciom mieszkającym na wsi, jakie zagrożenia mogą wystąpić w gospodarstwie rolnym.
– Jeśli tak, to czego możemy się spodziewać?
W III kwartale 2021 r. na stronie internetowej Kasy ogłosimy wyniki losowania nagród – hulajnóg – dla dzieci rolników, które ukończą kurs e-learningowy „Bezpiecznie na wsi mamy- upadkom zapobiegamy” oraz ogłosimy zasady uczestnictwa w „Ogólnokrajowym Konkursie Testowym z Zakresu Bezpiecznej Pracy w Gospodarstwie Rolnym”.
Zachęcam również do uczestnictwa w III Ogólnopolskim Konkursie dla Młodzieży „Moja Wizja Zero – Rolnik Liderem Bezpieczeństwa”. Jest to konkurs filmowy, skierowany do uczniów i studentów w wieku od 15 do 23 lat, polegający na przygotowaniu krótkiego filmu na temat trzech filarów międzynarodowej kampanii Wizji Zero i pierwszej z jej siedmiu złotych zasad. Konkurs trwa do 30 września tego roku a szczegóły na jego temat można znaleźć na stronie internetowej KRUS.
Foto: KRUS
