Co znajdziesz w artykule?
2 grudnia 2025 r. Prezydent podpisał ustawę z dnia 7 listopada 2025 r. o zmianie ustawy o ochronie zwierząt, która wprowadza w Polsce stopniowe wygaszenie komercyjnej hodowli zwierząt futerkowych (z wyjątkiem królika). Ustawa zacznie obowiązywać po 14 dniach od ogłoszenia, a fermy mają otrzymać ośmioletni okres przejściowy oraz możliwość uzyskania odszkodowania.
Najważniejszy cel ustawy
Nowe przepisy zakładają:
- zakaz prowadzenia komercyjnego chowu i hodowli zwierząt futerkowych,
- zakaz dotyczy w szczególności produkcji futer oraz pozyskiwania innych części zwierząt,
- jedynym wyjątkiem pozostaje królik, którego hodowla nie jest objęta zakazem.
Sankcje
W przypadku naruszenia zakazu sąd będzie mógł orzec:
- zakaz posiadania wszystkich zwierząt lub ich określonych kategorii,
- na okres od 1 roku do 5 lat.
Okres przejściowy do 31 grudnia 2033 r.
Rolnicy i przedsiębiorcy prowadzący działalność futerkową w dniu wejścia w życie ustawy mogą ją kontynuować aż do 31 grudnia 2033 r., na dotychczasowych zasadach.
To 8 lat na wygaszenie ferm, co ma złagodzić skutki gospodarcze zmian i umożliwić przebranżowienie.
System odszkodowań – od 25% do 5% przychodu z lat 2020–2024
Hodowcom będzie przysługiwać roszczenie do Skarbu Państwa o odszkodowanie zależne od momentu zakończenia działalności.
Wysokość odszkodowania:
- od 25% do 5% średniego rocznego przychodu z lat 2020–2024,
- im szybciej hodowca zakończy działalność, tym wyższe odszkodowanie.
Procedura:
- wnioski należy składać pisemnie do Prezesa ARiMR,
- ustawa szczegółowo określa zasady rozpatrywania i terminy.
To pierwszy w Polsce model odszkodowań oparty na skali stopniowego wygaszania ferm.
Wsparcie dla pracowników likwidowanych ferm
Osoby zwalniane w związku z zakończeniem działalności otrzymają:
- odprawę w wysokości 12-miesięcznego wynagrodzenia,
- wyliczoną według zasad stosowanych dla ekwiwalentu urlopowego.
Koszt odpraw będzie refundowany przez ZUS rolnikowi lub przedsiębiorcy, który ją wypłacił.
Skutki dla rolników i rynku
Choć sektor futerkowy w ostatnich latach zmniejszał skalę działania, ustawa może mieć wpływ na:
- gospodarstwa utrzymujące dotąd norki, lisy, szynszyle,
- lokalne rynki pracy,
- sektor paszowy i dostawczy,
- rynek przetwarzania i eksportu futer.
Długi okres przejściowy ma umożliwić:
- płynną likwidację infrastruktury,
- rozłożone w czasie przebranżowienie,
- ograniczenie nagłych strat ekonomicznych.
Wejście w życie
Ustawa zacznie obowiązywać po 14 dniach od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.
