Co znajdziesz w artykule?
Nowa era efektywności w zbiorze pasz
Współczesne rolnictwo coraz wyraźniej kieruje się w stronę precyzji, automatyzacji i analizy danych. W produkcji pasz, gdzie jakość materiału bezpośrednio wpływa na wydajność mleczną i mięsność zwierząt, znaczenie nowoczesnych technologii rośnie z roku na rok.
Jak podkreśla Heinz-Günter Gerighausen (DLG), głównym celem producentów maszyn jest dziś jednolite przetwarzanie surowca od momentu koszenia aż po magazynowanie, przy jednoczesnym odciążeniu operatora i redukcji strat.
Od inteligentnych kosiarek z czujnikami biomasy, przez przyczepy samozbierające z regulacją długości cięcia, aż po sieczkarnie z analizą NIRS – cyfryzacja w technologii zbioru pasz pozwala tworzyć paszę o stałej jakości i lepiej dostosowaną do potrzeb zwierząt.
Koszenie, przetrząsanie i zgrabianie – precyzja zaczyna się na polu
Inteligentne kosiarki i automatyczna regulacja kondycjonera
Pierwszy etap produkcji pasz – koszenie – w dużej mierze decyduje o jakości końcowej kiszonki. Nowoczesne kombinacje kosiarek czołowych i tylnozawieszanych coraz częściej wyposażone są w systemy automatycznej regulacji.
Nowością jest automatyczne dostosowanie kondycjonera do masy biomasy i pożądanego stopnia podsuszenia. Dzięki temu nawet przy zróżnicowanym wzroście roślin lub nierównych warunkach pogodowych można uzyskać jednolity poziom suchej masy w całym pokosie.
Systemy te wykorzystują czujniki masy roślin zamontowane na stopniach ciągnika lub dane satelitarne, które generują mapy aplikacyjne dla danego pola. Na ich podstawie Task Controller przekazuje do kosiarki sygnały sterujące przez ISOBUS, a operator ma pełną kontrolę nad procesem z kabiny.
Efektem jest nie tylko równomierne podsuszenie roślin, ale również wyższa efektywność pracy i lepszy komfort obsługi – szczególnie na terenach o zróżnicowanej roślinności.
Przyszłość: autonomiczne koszenie i przetrząsanie
Kolejnym krokiem w rozwoju technologii będzie autonomiczne sterowanie procesami koszenia, przetrząsania i zgrabiania. Inteligentne maszyny będą same analizować warunki, planować trasy i kontrolować parametry pracy.
Dzięki integracji z systemami GPS i mapowaniem pola, operator przyszłości nie będzie musiał być ekspertem od każdego etapu zbioru – wystarczy, że nadzoruje proces i reaguje w razie potrzeby. Takie rozwiązania nie tylko zmniejszą ryzyko błędów ludzkich, ale też zwiększą bezpieczeństwo zwierząt dziko żyjących, np. saren, które często ukrywają się w wysokiej trawie.
Szerzej i bezpieczniej – przetrząsacze i zgrabiarki nowej generacji
Producenci maszyn zwiększają wydajność przetrząsania i zgrabiania dzięki nowym konstrukcjom. Na rynek trafiają przetrząsacze o szerokości roboczej do 13 metrów, wyposażone w specjalne mechanizmy składania do transportu.
Z kolei zgrabiarki teleskopowe poprawiają manewrowość w terenie górskim, umożliwiając bezpieczne poruszanie się po drogach i lepsze dopasowanie szerokości roboczej do kształtu pola. Coraz częściej stosuje się też zawieszenie aktywne, które minimalizuje ugniatanie gleby i zmniejsza ryzyko zanieczyszczenia paszy.
Przyczepy samozbierające – konkurencja dla sieczkarni
Precyzyjne cięcie i nowy przepływ materiału
Nowoczesne przyczepy samozbierające coraz bardziej upodabniają się do sieczkarni samojezdnych. Najnowsze modele oferują bezstopniową regulację długości cięcia, sięgającą 10–14 mm, co dotychczas było domeną sieczkarni.
Taka długość sieczki zapewnia:
- bardzo niski odsetek nadmiernych długości,
- równomierne zagęszczenie w silosie,
- łatwe rozprowadzanie w mieszalniku,
- mniejsze ryzyko odgazowania i strat energii,
- jednorodny skład paszy, sprzyjający lepszej wydajności mlecznej.
Innowacyjne rozwiązania konstrukcyjne, jak przesunięcie pick-upu bliżej rotora, poprawiają przepływ materiału i jego wstępne zagęszczenie przed nożami. Niektórzy producenci oferują wymienne koła pasowe napędu, co pozwala dostosować prędkość rotora do gęstości pokosu i ukształtowania terenu.
Nowe systemy z ślimakami podającymi po bokach rotora dodatkowo zmniejszają udział zbyt długich fragmentów sieczki – to właśnie ta technologia pozwala przyczepom samozbierającym utrzymać konkurencyjność wobec sieczkarni.
Napędy hydrauliczne i elektryczne
Coraz więcej modeli wykorzystuje hydrauliczny napęd podbieracza, który automatycznie dopasowuje prędkość obrotową do ilości masy. Pojawiają się również napędy elektryczne, umożliwiające jeszcze dokładniejsze sterowanie prędkością i momentem obrotowym, co przekłada się na niższe zużycie paliwa i większą precyzję pracy.
Prasy rolujące i owijarki – inteligentne kiszonki w trzy minuty
Baler-wrapper – szybka i szczelna fermentacja
Nowoczesne kombajny prasująco-owijające (baler-wrapper) pozwalają przygotować bele w ciągu mniej niż trzech minut od momentu podjęcia materiału z pokosu. Tak szybka fermentacja w połączeniu z precyzyjnym cięciem gwarantuje wysoką jakość kiszonki i minimalne straty składników odżywczych.
Coraz większą popularność zdobywają komory o zmiennej średnicy, które umożliwiają dopasowanie rozmiaru beli do potrzeb gospodarstwa – mniejsze dla hodowców o ograniczonej przestrzeni magazynowej i większe dla gospodarstw produkujących na skalę przemysłową.
Precyzyjne określanie suchej masy
W nowoczesnych prasach wprowadzono systemy pomiaru suchej masy i wilgotności w czasie rzeczywistym. Czujniki oporu, wagi tensometryczne i oprogramowanie sterujące automatycznie dobierają średnicę beli do zadanego poziomu suchej masy. To innowacja, która ułatwia planowanie żywienia i zarządzanie paszami w gospodarstwie.
Ekologia i identyfikacja każdej beli
Producenci materiałów do owijania coraz częściej stawiają na recykling i zrównoważony rozwój. Wprowadzane są folie z dodatkiem materiałów pochodzących z recyklingu oraz systemy identyfikacji bel (Bale ID) – po każdym wiązaniu bela otrzymuje etykietę z kodem QR zawierającym dane o miejscu, wilgotności i czasie zbioru.
To rozwiązanie ułatwia zarządzanie logistyką, magazynowaniem i sprzedażą kiszonki, a także zwiększa jej wartość handlową dzięki pełnej identyfikowalności.
Sieczkarnie – wydajność, automatyzacja i kontrola jakości
Nowoczesne sieczkarnie samojezdne łączą ogromną wydajność z coraz większym poziomem automatyzacji. Nowe konstrukcje oferują:
- napędy pasowe z automatycznym smarowaniem,
- zwiększony przepływ materiału dzięki powiększonym walcom podającym i śrubom,
- czujniki przepływu materiału w wyrzutniku, które ostrzegają przed przeciążeniem i zatorami,
- funkcje automatycznego śledzenia pokosu i regulacji toru jazdy.
Inteligentne ostrzenie noży i analiza NIRS
Nowe systemy szlifowania noży, oparte na wymiennych modułach, pozwalają wydłużyć żywotność kamieni szlifierskich nawet do 2200 cykli. Dzięki temu operator zyskuje do dwóch godzin pracy dziennie, które wcześniej tracił na konserwację.
Technologia NIRS (Near Infrared Reflectance Spectroscopy) umożliwia analizę zawartości suchej masy, białka i energii już w czasie zbioru, co pozwala dokładnie dopasować parametry cięcia do jakości materiału. Dane te mogą być następnie wykorzystane w oprogramowaniu do planowania żywienia.
Kontrola jakości zbioru kukurydzy
Podczas zbioru kukurydzy coraz większe znaczenie ma wartość CSPS (Corn Silage Processing Score), określająca stopień rozdrobnienia ziarniaków. Mobilne aplikacje umożliwiają rolnikom ocenę jakości sieczki bezpośrednio na polu. To nie tylko korzyść dla zwierząt, ale również dla środowiska i rentowności gospodarstwa.
Precyzyjne rolnictwo paszowe przyszłości
Współczesna technologia zbioru pasz to połączenie mechaniki, elektroniki i sztucznej inteligencji. Maszyny coraz częściej samodzielnie analizują dane i dostosowują parametry pracy, a operatorzy mogą skupić się na strategii, a nie na ręcznym sterowaniu.
To kierunek, który prowadzi do lepszej jakości paszy, mniejszego zużycia energii i wyższej efektywności produkcji mleka i mięsa, przy jednoczesnym poszanowaniu środowiska.
Rolnictwo precyzyjne w technologii zbioru pasz to nie trend – to nowy standard nowoczesnej hodowli.
