KZPBC: Szarek komośnik nie daje o sobie zapomnieć

Szarek komośnik, niezwykle dokuczliwy dla plantatorów, ponownie daje o sobie znać w tegorocznych uprawach buraka cukrowego. Wraz z nadejściem ciepłej wiosny, aktywność tych szkodników wzrasta, stanowiąc poważne wyzwanie dla rolników na całym obszarze Polski.

Migracja, poszukiwanie pokarmu i wpływ temperatury na aktywność szarka komośnika

Chrząszcze szarka komośnika w pierwszym dniu po wyjściu na powierzchnię są mało ruchliwe. Jednak w kolejnych dniach szybko podejmują wędrówkę w kierunku pierwszego pokarmu, kierując się zapachem roślin żywicielskich. Zanim dotrą z ubiegłorocznego pola na nową plantację, odżywiają się także chwastami komosowatymi. Aktywność ruchowa szarka komośnika uzależniona jest w znacznej mierze od temperatury. Wiosenne chłodne noce sprawiają, że chrząszcze stają się bardzo niemrawe. 

Dopiero wraz z przedpołudniowym wzrostem temperatur podejmują przemieszczanie się na piechotę o ile temperatura nie przekracza 20 stopni. Powyżej tej temperatury coraz większy odsetek chrząszczy podejmuje lot. Zwykle nie jest on na tyle długi, aby zasiedlić najbliższe wschody buraka cukrowego na całej powierzchni. Natomiast w sytuacji, gdy migracja szarka komośnika na plantację następuje z marszu (przy niższych temperaturach) – pierwsze szkody widoczne są przede wszystkim w pasie brzeżnym uprawy.

Żerowanie szarka komośnika na roślinach buraka cukrowego

Żerowanie szarka komośnika na roślinach buraka cukrowego odbywa się ono od momentu dotarcia na nową uprawę. W pierwszej kolejności zgryzane są liścienie i liście a następnie także hypokotyl. W przypadku liczniejszego wystąpienia wschody roślin buraka są zgryziono do powierzchni gruntu, co najczęściej ujrzeć można w pasie brzeżnym uprawy. Może pojawić się także sytuacja gdzie larwy chrząszcza żerują na korzeniach. Wraz ze swoim wzrostem i rozwojem żerują coraz głębiej. Dlatego największe ubytki widać zazwyczaj w dolnej części korzenia. Rośliny, które zostały uszkodzone są osłabione i wolniej rosną. Uszkodzenia są miejscem wnikania organizmów patogenicznych.

Szarek komośnik – zalecenia agrotechniczne

Ze względu na specyfikę tego szkodnika jego zwalczanie musi odbywać się w sposób systemowy. W uprawie jesiennej rolnicy powinni stosować dedykowane zabiegi agrotechniczne (głęboka orka), a w przypadku pojawienia się wiosną szarka komośnika konieczne są zabiegi nalistne i zakładanie pułapek feromonowych.

Niestety pominięcie tylko jednego z ww. elementów może ograniczyć efektywność całego systemu ochrony przed szarkiem komośnikiem.

Pułapki feromonowe montujemy w pierwszej kolejności na obrzeżu pola które było buraczyskiem, a następnie na obrzeżu nowej plantacji.

Prawidłowo założona pułapka feromonowa wymaga starannego montażu rynienki chwytnej która zwiększa łowność pułapki. Rynienka nie może wystawać nad powierzchnię gleby, gdyż część szarków ją obejdzie. W dnie rynienki powinny być otwory mniejsze od średnicy chrząszczy, odprowadzające nadmiar deszczówki. Duże otwory montażowe można zakleić taśmą, nie jest ważna ich szczelność. Osłona zawieszonego dyspensera zawierającego feromon powinna zapewniać dobry przewiew. Najlepiej jest zastosować osłony z kolorowego plastiku.

Praktycznym rozwiązaniem jest montaż dyspensera feromonowego pod daszkiem montowanym na „szpilkach” nad naczyniem zbiorczym. Wystarczy wówczas wypięcie dwóch podpór, aby wybrać z naczynia odłowione szarki.

źródło: KZPBC