Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi przygotowało projekt ustawy o Funduszu Ochrony Rolnictwa, który ma chronić producentów rolnych przed skutkami niewypłacalności podmiotów nabywających ich produkty. Fundusz ma działać jako rachunek bankowy, na którym będą gromadzone środki, a następnie wypłacane rekompensaty dla rolników, w przypadku upadłości firm zajmujących się skupem i przetwórstwem produktów rolnych.
Analiza pokazuje niedociągnięcia w ochronie rolników przed niewypłacalnością pośredników
Z analizy, opublikowanej na stronie RCL wynika, że obecne przepisy nie zapewniają rolnikom otrzymania zapłaty za sprzedane produkty w sytuacji, gdy pośrednik jest niewypłacalny. Ponadto, unijne przepisy dotyczące pomocy publicznej dla producentów rolnych nie przewidują dopłat do składek ubezpieczenia od ryzyka upadłości podmiotów nabywających produkty rolne od rolników. W tym kontekście Fundusz Ochrony Rolnictwa ma stanowić rozwiązanie problemu, zapewniając producentom rolnym rekompensaty w przypadku niewypłacalności firm skupujących ich produkty. Według projektu, podmioty skupujące produkty rolne będą zobowiązane co kwartał do wpłat na Fundusz w wysokości 0,25 proc. wartości netto nabywanych produktów. W pierwszym roku funkcjonowania fundusz miałby być jednak dofinansowany z budżetu państwa. Kwota ta ma wynieść 100 mln zł.
W jakiej wysokości będą rekompensaty?
Rekompensaty będą przyznawane rolnikom na podstawie decyzji dyrektora oddziału terenowego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa (KOWR), który będzie również administrował Funduszem. W przypadku niewypłacalności podmiotu skupującego produkty rolnicze, KOWR wystąpi o potwierdzenie braku wypłaty z tytułu należności za zbyte produkty, a rolnicy będą mogli składać wnioski o rekompensaty od dnia 1 lutego do dnia 31 marca roku następującego po roku, w którym ustalona została data niewypłacalności podmiotu lub w okresie od dnia 1 lutego do dnia 31 marca w drugim roku po roku, w którym ustalona została data niewypłacalności podmiotu.
Rekompensata będzie wypłacana jako iloczyn określonej przez ministra właściwego do spraw rynków rolnych w drodze rozporządzenia procentowej stawki rekompensaty i sumy należności netto. Rozporządzenie ze stawką rekompensaty obowiązującą w danym roku będzie ogłaszane do 31 maja.
Autorzy projektu zakładają, że przepisy wejdą w życie 1 lipca 2023 r.