Co znajdziesz w artykule?
Dziś (11 listopada br.), dla upamiętnienia odzyskania w 1918 roku niepodległego bytu przez Polskę, obchodzimy Narodowe Święto Niepodległości.
Co się wtedy stało?
Dzienna data 11 listopada związana jest z zakończeniem I wojny światowej na ziemiach polskich. Stało się to dzięki zawarciu w dniu 11 listopada 1918 roku, rozejmu w Compiègne, między zwycięskimi aliantami, a Niemcami. Natomiast dzień wcześniej do Warszawy przybył uwolniony z niemieckiej niewoli, wybitny polski mąż stanu i przyszły Naczelnik Państwa, Józef Piłsudski. Wtedy też po 123 latach niewoli i uzależnienia społeczeństw ziem dawnej Rzeczypospolitej Obojga Narodów od trzech zaborców: Rosji, Niemiec i Austrii, rozpoczął się proces całkowitej odbudowy niepodległego państwa polskiego.
Nie było wtedy nic…
Przed ówczesnym społeczeństwem stanęło wielkie zadanie budowy od podstaw struktur społeczno-państwowych. Odrodzone Państwo odbudowywano w oparciu o nowoczesne jak na tamte czasy, europejskie konstytucyjno-prawne rozwiązania. Czyniono to w bardzo trudnych warunkach. Podczas I wojny światowej ziemie polskie doświadczyły wielu zniszczeń. Scalenia wymagały też trzy oddzielne zabory różniące się ustrojem i poziomem rozwoju. Szybkiego rozwiązania wymagała również kwestia praw mieszkańców wsi – rolników i chłopów, łącznie z ich uwłaszczeniem.
Od podstaw tworzono też struktury administracyjno-państwowe, organizowano Wojsko Polskie, Policję Państwową, Pocztę, instytucje uniwersyteckie, oświatowe, kulturalne i społeczne. Organizowano również nowoczesną i często także nowatorską techniczną infrastrukturę. A wszystko to, w wielu przypadkach, w oparciu o własne osobiste i finansowe zaangażowanie Obywateli.
Wieś w niepodległej Polsce
Obecnie dość często zapomina się, albo lekceważy rzeczywisty dorobek odrodzonego w 1918 roku niepodległego Państwa Polskiego. Nie wolno jednak z czystym sumieniem pomijać faktu, że z zapoczątkowanych wówczas rozwiązań formalno-prawnych, społecznych, organizacyjnych, czy ideowych, korzystamy do dziś. Czytelnym tego przykładem jest dorobek polskiego ruchu ludowego, a szczególnie Polskiego Stronnictwa Ludowego „Piast” z Wincentym Witosem na czele i innych organizacji chłopskich. Ważna dla rolnictwa jest także rozwijana wówczas tradycja polskiej spółdzielczości, edukacji i oświaty rolniczej. Nie wolno też pomijać dorobku rozpoczętej w 1920 roku, pierwszej polskiej reformy rolnej połączonej z parcelacją majątków ziemskich i uwłaszczeniem chłopów. Szczególnie, że do 1939 roku, łącznie rozdzielono blisko 2,7 miliona hektarów ziemi, ok. 630 tysiącom rolników z różnych regionów Polski.
Niemożliwy do przecenienia jest również wysiłek i poświęcenie wielu Obywateli II Rzeczypospolitej, w tym Rolników, w walce z hitlerowskim okupantem po 1939 roku, czego ostatecznym owocem jest obecna niepodległa Polska.
Jak obchodzimy 11 listopada?
Narodowe Święto Niepodległości w dniu 11 listopada prawnie ustanowiono 23 kwietnia 1937 roku. Zniesiono je w epoce PRL i przywrócono na mocy ustawy w 1989 roku. Obecnie 11 listopada jest dniem wolnym od pracy.
Główne obchody Narodowego Święta Niepodległości z udziałem najwyższych władz państwowych organizowane są przed Grobem Nieznanego Żołnierza, na placu Marszałka Józefa Piłsudskiego w Warszawie. Inne formy obchodów to min.: warszawski Bieg Niepodległości, Koncert Niepodległości w Muzeum Powstania Warszawskiego, czy wzbudzający ostatnio wiele politycznych kontrowersji, Marsz Niepodległości.
11 listopada to również liczne wykłady i inscenizacje historyczne, koncerty patriotyczne, parady, spotkania i upamiętnienia w wielu polskich miastach, miasteczkach i na wsiach, a także w skupiskach Polonii na całym Świecie. Wspaniałą i godną polecenia tradycją jest też wywieszanie Flag Państwowych w oknach, na balkonach i na prywatnych domach, co jest przejawem osobistego szacunku Obywateli do własnego niepodległego państwa.
Interesującym uzupełnieniem obchodów 11 listopada są organizowane w Poznaniu „Imieniny Ulicy Święty Marcin”połączone z promocją tradycyjnych świętomarcińskich rogali i gęsiny.
Źródła: Najnowsza historia Polski 1914-1945 (Świat Książki, Warszawa 2003), Historia gospodarcza Polski XIX i XX wieku, Kostrowicka I., Landau Z., Tomaszewski J. (Książka i Wiedza), 1966, Portal miejski: www.poznan.pl
Foto: Portal wojsko-polskie.pl