Co znajdziesz w artykule?
Kruszynek to najważniejszy wróg omacnicy prosowianki, która jest od lat sztandarowym szkodnikiem w szeroko uprawianej w Polsce kukurydzy. Duża presja może doprowadzić do znacznych strat w plonie. Najlepszą walka z tym agrofagiem jest biologia.
Biologiczna walka kruszynkiem
Omacnica prosowianka (Ostrinia nubilalis) dokonuje corocznie dużych szkód w uprawach kukurydzy. Straty liczy się nie tylko w plonach (nawet w kilkadziesiesiąt procent). Spada również jakość ziarna, a rośnie zawartość anty żywieniowych mykotoksyn.
Apogeum szkodliwości występuje zazwyczaj w momencie, kiedy walka chemiczna nie ma racji bytu. Przejazd z zabiegiem insektycydowym może spowodować obłamywanie wysokich roślin. Jednym sensownym rozwiązaniem może być biologia. Biologiczna ochrona kukurydzy ma obecnie największe znaczenie i jest szeroko rozpowszechniona wśród plantatorów i szczególnie tam, gdzie wysoka presja wraz z monokulturą kukurydzianą prowadzą do utraty jakiegokolwiek zysku.
Nawet 2 pokolenia omacnicy w roku!
O wylocie motyli omacnicy prosowianki informuje m.in. IOR-PIB oraz prywatne firmy. Wyloty motyli zaczynają się już często ok. 15 czerwca. Jest to już parę dni wcześniej od tradycyjnego terminu (25 czerwca). Zmieniające się warunki w Polsce mogą spowodować rozwój nawet 2 pokoleń w ciągu roku. W czerwcu zapłodnione samice składają jaja na dolnych liściach kukurydzy. Jaja są płaskie, barwy białej lub kremowej układane dachówkowato w złoża liczące po 20–30 jaj. Całkowita płodność jednej samicy to ok. 400–600 jaj. Wykazano, że w Polsce okres składania jaj to ok. 5–8 tygodni.
Tak długi okres składania jaj uzależniony jest głównie od przebiegu pogody. Najkrótszy odnotowuje się w latach ciepłych i suchych, zaś najdłuższy – gdy są one deszczowe i stosunkowo chłodne. W przypadku drugiego pokolenia szkodnika pojedyncze złoża jaj spotykano we wrześniu i październiku.
Pułapka świetlna pomoże ocenić zagrożenie
Jedną z metod pozwalających na ustalenie początku nalotów omacnicy prosowianki na plantacje kukurydzy i przewidywanie terminu biologicznego lub ewentualnie chemicznego (opryskiwacz szczudłowy) zwalczania są odłowy motyli na pułapkę świetlną. W tym celu należy umieścić pułapkę świetlną na polu kukurydzy tak aby znajdowała się ponad wierzchołkami roślin. Pułapka świetlna uruchamiana jest od zmroku (kiedy motyle zaczynają wylot) do północy.
Głównym elementem pułapki jest źródło światła do którego lecą różne gatunki motyli nocnych w tym także omacnicy prosowianki. Łapią się do pojemnika, w którym znajduje się gaza nasączona substancją usypiającą motyle (np. spirytus). Pułapkę kontroluje się codziennie. Odłowienie pierwszego osobnika omacnicy prosowianki daje jasny sygnał, aby rozpocząć interwencję.
Kruszynek – naturalny wróg
Błonkówka Trichogramma brassicae to niezwykle skuteczny naturalny wróg omacnicy prosowianki. Samice kruszynka (Trichogramma) zasiedlają większość jaj omacnicy prosowianki, składając swoje jaja w jajach omacnicy. W rezultacie w jajach omacnicy zamiast omacnicy rozwijają się nowe osobniki kruszynka (Trichogramma), które po wykluciu zasiedlają następne jaja szkodnika kukurydzianego.
Zawieszki do ręcznej aplikacji kruszynka
W przypadku stwierdzenia obecności omacnicy prosowianki należy przystąpić do rozprowadzenia kruszynka na plantacji kukurydzy. Jedną z metod jest zastosowanie zawieszek, które mocuje się do roślin. Aplikacja produktu jest prosta, szybka, a przy tym niedroga i sprawdza się od wielu lat. Zawieszki zapewniają optymalną ochronę kruszynka przed warunkami atmosferycznymi i naturalnymi wrogami aż do momentu wyklucia.
Gąsienice wykluwają się w 6 rzutach, dzięki czemu łączny okres ich wykluwania trwa do 3 tygodni. Jedną z firm dystrybuujących takie preparaty jest Biocare. W preparatach TRICHOSAFE® znajdują się spasożytowane przez kruszynka jaja żywiciela w różnych stadiach rozwoju, które są dodatkowo zintegrowane z jajami skośnika zbożowiaczka (Sitotroga cerealella) w postaci nie spasożytowanych jaj.
Zaawansowane kulki z kruszynkiem
Do bardziej zaawansowanej aplikacji kulek warto wykorzystać np. specjalistycznego drona.
Opakowanie biopreparatu sprawdza się doskonale i jest wydajne także przy aplikacji na dużych powierzchniach przy pomocy rozrzutnika (zamontowanego na pojeździe szczudłowym, wydajność: ok. 20 ha/h przy prędkości 10 km/h) oraz dronów (ok. 10 ha/h).
Kruszynka zastosuj w punkt
Termin zastosowania preparatów zawierających kruszynka zależy od obecności kilku czynników. Wszystko zależy od sumy temperatur od początku roku oraz odłowów w pułapkach świetlnych. Zależnie od regionu, pierwsza aplikacja polowa odbywa się od połowy czerwca do początku lipca, a druga po ok. 14 dniach. Według zaleceń producenta zawieszki TRICHOSAFE® na hektar i jeden zabieg potrzebnę są dwa opakowania biopreparatu zawierające 25 zawieszek lub jedno opakowanie zawierające 30 zawieszek.
