Co znajdziesz w artykule?
Zbliża się wiosna, a wraz z nią siewy. Jęczmień jary jest od wielu lat znanym i pożądanym gatunkiem wśród polskich gospodarstw. Pierwszym krokiem do uzyskania wysokiego plonu jest dobór odpowiednej odmiany oraz wysiew kwalifikowanego materiału siewnego.
Agrotechnika jęczmienia jarego
Jęczmień spośród zbóż jarych charakteryzuję się najlepszą krzewistością. Jego okres wegetacji jest także stosunkowo krótki (203-204 dni). Wcześniej zasiany jęczmień jary lepiej wykorzystuje zimowe zapasy wody w glebie, można wówczas znacząco obniżyć obsadę. Szczególną uwagę należy zwrócić zakładając plantacje jęczmienia z przeznaczeniem na cele browarne. Do jego wysiewu przystępujemy gdy wierzchnia warstwa gleby przekroczy 3-4°C. Każdy dzień zwłoki wpływa niekorzystnie na zawartość białka w ziarnie, która może przekroczyć zalecaną normę i zdyskwalifikować ziarno w słodowni. Do kwietniowego siewu wybieramy już tylko odmiany z przeznaczeniem paszowym o bardzo dobrej krzewistości. Zalecana norma wysiewu wynosi 250-300 roślin na m2 tj. 130 – 160 kg/ha.
Jęczmień jary – uniwersalne odmiany dla każdego
Poznańska Hodowla Roślin poleca rolnikom szukającym zbóż do siewu na wiosnę 6 odmian paszowych jęczmienia jarego. Ze względu na zmieniające się warunki klimatyczno-glebowe rolnicy poszukują odmian jęczmienia, które będą plonować wysoko również w latach suchych.
Prowadząc nasze prace hodowlane w Stacjach zlokalizowanych w Wielkopolsce, gdzie rok rocznie rolnicy borykają się z okresowo występującymi suszami, testujemy różne odmiany i selekcjonujemy te, które poradzą sobie również w niekorzystnych warunkach, z którymi przychodzi zmierzyć się polskim rolnikom. – mówi Jakub Piszczek z Poznańskiej Hodowli Roślin
Jeśli nie jęczmień jary to może owies
Poznańska Hodowla Roślin poleca także dwie odmiany owsa tj. REFLEKS i ARAB. Pierwsza z nich to jedna z najwyżej plonujących odmian owsa na rynku, bardzo odporna na choroby grzybowe. Refleks, dzięki najwyższej zawartości tłuszczu wśród wszystkich zarejestrowanych odmian, gwarantuje doskonałą wartość energetyczną paszy i jest także rekomendowany przez młyny. Arab z kolei jest średnio późną odmianą o niskich wymaganiach glebowych, szczególnie polecaną w uprawie ekologicznej.
Jęczmień jary – zdaniem eksperta
Jęczmień jary jest cenioną rośliną paszową. W zmianowaniu najczęściej uprawiany jest po późno zbieranych burakach cukrowych i kukurydzy. Po przedplonie z kukurydzy należy zwrócić uwagę na możliwość wystąpienia chorób z rodziny Fusarium. Z tego powodu należy również unikać przedplonów zbożowych z wyjątkiem owsa.
Jęczmień jary nie toleruje niskiego pH gleby, dlatego przed jego przedplonem warto rozważyć zabieg wapnowania w celu uregulowania odczynu gleby. Nie powinno uprawiać się go na glebach o pH poniżej 5,5 na glebach lekkich i 6,5 na glebach ciężkich. Nawożenie fosforem i potasem można wykonać przed uprawą przedsiewną pod warunkiem, że gleba jest w dobrej kulturze o co najmniej średnie zasobności w te pierwiastki.
Planując wybór odpowiedniej odmiany, należy pamiętać, że stosowanie zaprawionego kwalifikowanego materiału siewnego chroni rośliny przed podstawowymi chorobami, jak głownia pyląca jęczmienia czy pasiastość liści jęczmienia. Występowanie mączniaka prawdziwego na plantacjach jest powszechne, dlatego warto w tym przypadku skorzystać z postępu hodowlanego i wybrać odmianę z genem Mlo, odpowiadającym za wysoką odporność na ten patogen. Najlepszymi i chętnie wybieranymi przez rolników odmianami z takim genem są odmiany Eldorado czy Avatar. Warto dodać, że Avatar to jęczmień wyjątkowo wysoko i stabilnie plonujący, znacznie powyżej odmian wzorcowych.
Optymalny termin siewu jęczmienia jarego przypada między 20 marca a 15 kwietnia. Przy opóźnionych siewach należy pamiętać o zwiększeniu normy wysiewu, a także o wyborze odmiany z tolerancją na okresowe niedobory wody, z racji krótszego czasu na możliwość rozwoju systemu korzeniowego. Tutaj świetnie sprawdza się odmiana Wirtuoz, co zostało potwierdzone w badaniach rejestrowych odmiany. Często rolnicy zastanawiają się i pytają, jaki konkretnie jęczmień sprawdzi się na słabszych stanowiskach. W takich przypadkach warto postawić na odmianę Pasjonat, która dobrze radzi sobie w rejonach dotkniętych długotrwałą suszą i mimo gorszych warunków zaplonuje wysoko.
Michał Mnichowski
Z-ca Dyrektora ds. Agronomii i Nasiennictwa
Poznańska Hodowla Roślin
Jęczmień jary na słabe stanowiska
Często rolnicy zastanawiają się i pytają, jaki konkretnie jęczmień sprawdzi się na słabszych stanowiskach. W takiej sytuacji warto postawić na odmianę PASJONAT, która bardzo dobrze radzi sobie w gorszych warunkach oraz w rejonach dotkniętych długotrwałą suszą. Plonuje wysoko i co równie ważne bardzo stabilnie. Na słabsze stanowiska rekomendowana jest także odmiana ELDORADO, którą warto wybrać również ze względu na wyjątkowo wysoki profil zdrowotności. Jest to jęczmień bardzo odporny na choroby, przede wszystkim mączniaka prawdziwego, rdzę jęczmienia i czarną plamistość. Należy podkreślić, że podobnie jak Avatar, Eldorado to odmiana z genem Mlo gwarantującym genetyczną odporność na mączniaka prawdziwego.
Jęczmień jary – topowe odmiany
Jedną z pierwszych odmian, po którą powinni sięgnąć rolnicy jest AVATAR, doskonale sprawdzający się na terenie całego kraju, niezależnie od warunków pogodowych. Jęczmień ten bardzo dobrze radzi sobie zarówno na glebach średniej jakości, jak i słabych. Drugą odmianą, która wyróżnia się podwyższoną tolerancją na okresowe niedobory wody oraz zakwaszenie gleby jest WIRTUOZ.
Jęczmień jary Avatar
Avatar to wysoko i stabilnie plonująca odmiana jęczmienia jarego. Wyróżnia się przede wszystkim dobrą zdrowotnością, co gwarantuje bardzo wysoką odporność na najważniejsze choroby jęczmienia. Posiada gen Mlo, odpowiadający za odporność na mączniaka prawdziwego. Rośliny są średniej wysokości, odporne na wyleganie, a słoma jest sztywna. Avatar to dorodne ziarno o wysokiej MTZ oraz bardzo dużej zawartości białka. Odmiana doskonale sprawdza się na glebach średniej jakości i słabych. Wczesny termin kłoszenia zapewnia odporność na zmieniające się warunki glebowo-klimatyczne (okresowe susze). Jest to najczęściej zalecana do uprawy odmiana w kraju.
Cechy użytkowe i rolnicze:
termin kłoszenia- od 01.1 – 158 dni, średni
wysokość roślin – 78 cm
odporność na wyleganie – 6,0 (wysoka)
zawartość białka– 6 (bardzo wysoka)
MTZ – 45,2 g
Odporność na choroby według COBORU:
mączniak prawdziwy – 7,2 (wysoka)
choroba punktowa– 7,3 (wysoka)
rdza liści jęczmienia– 7,6 (wysoka)
rynchosporioza– 8,1 (bardzo wysoka)
ciemnobrunatna plamistość – 7,4 (bardzo wysoka)
Jęczmień jary Wirtuoz
Odmiana Wirtuoz to jęczmień jary, który wyróżnia się podwyższoną tolerancją na okresowe niedobory wody oraz zakwaszenie gleby, co potwierdziły badania rejestrowe oraz badania własne, które objęły lata bardzo suche. Charakteryzuje go wysoka plenność, zawsze powyżej wzorca, sięgająca nawet do 104% wg badań COBORU. Jest bardzo odporny na choroby, takie jak: mączniak prawdziwy, rdza jęczmienia, ciemnobrunatna plamistość oraz plamistość siatkową i rynchosporiozę. Rośliny mają średnią wysokość, są odporne na wyleganie, a słoma jest sztywna. Ziarno jest dorodne o wysokiej MTZ oraz wysokiej zawartości białka. Termin dojrzewania średni. Jęczmień Wirtuoz jest polecany do uprawy na terenie całego kraju.
Cechy użytkowo- rolnicze:
termin kłoszenia od 1.01- 158 dni, średni
wysokość roślin– 72 cm
odporność na wyleganie– 5,7 (wysoka)
zawartość białka– 5 (wysoka)
MTZ 45,3 g
Odporność na choroby wg COBORU:
mączniak prawdziwy– 8,1 (bardzo wysoka)
plamistość siatkowa– 7,2 (wysoka)
rdza jęczmienia– 7,4 (wysoka)
rynchosporioza– 8,1 (bardzo wysoka)
ciemnobrunatna plamistość– 7,6 (bardzo wysoka)
Jęczmień jary Pasjonat
Pasjonat jest odmianą, która doskonale sprawdzi się na słabszych stanowiskach. Bardzo dobrze radzi sobie w rejonach dotkniętych długotrwałą suszą. Rośliny średniej wysokość, o bardzo wysokiej odporności na wyleganie, ze średnim terminem dojrzewania. Słoma jest sztywna, a ziarna są grube, wyrównane, o wysokiej MTZ oraz bogatej zawartości białka. Jest to jęczmień jary bardzo odporny na choroby charakterystyczne dla tego gatunku tj. mączniaka prawdziwego, rynchosporiozę, ciemnobrunatną plamistość, czy rdzę jęczmienia. Odmiana jest polecana do uprawy na terenie całego kraju.
Cechy użytkowo- rolnicze:
termin kłoszenia od 1.01- 158 dni, średni
wysokość roślin- 78 cm
odporność na wyleganie– 6,1 (wysoka)
zawartość białka- 5 (wysoka)
MTZ– 45,1 g
Odporność na choroby wg COBORU:
mączniak prawdziwy– 7,7 (bardzo wysoka)
plamistość siatkowa– 7,4 (wysoka)
rdza jęczmienia– 7,4 (wysoka)
rynchosporioza– 8,3 (bardzo wysoka)
ciemnobrunatna plamistość– 7,5 (bardzo wysoka)
Jęczmień jary Eldorado
Eldorado jest odmianą chętnie wybieraną na słabsze stanowiska, ponieważ charakteryzuje się podwyższoną tolerancją na zakwaszenie gleby. Jęczmień ten wyróżnia się wysokim profilem zdrowotności, co zapewnia bardzo wysoką odporność na choroby jęczmienia, przede wszystkim: mączniaka prawdziwego, rdzę jęczmienia i czarną plamistość. Eldorado posiada gen Mlo, gwarantujący genetyczną odporność na mączniaka prawdziwego. Rośliny średniej wysokości, o sztywnej słomie i wysokiej odporności na wyleganie. Ziarno jest dorodne, a MTZ oraz zawartość białka są na wysokim poziomie. Termin dojrzewania średni. Eldorado plonuje stabilnie na terenie całego kraju, na każdym poziomie intensywności uprawy.
Cechy użytkowo- rolnicze:
termin kłoszenia od 1.01 – 159 dni, średni
wysokość roślin – 77 cm
odporność na wyleganie – 6,1 (wysoka)
zawartość białka – 5 (wysoka)
MTZ – 44,8 g
Odporność na choroby wg COBORU:
mączniak prawdziwy – 8,3 (bardzo wysoka)
plamistość siatkowa – 7,3 (wysoka)
rdza jęczmienia – 7,2 (wysoka)
rynchosporioza – 8 (bardzo wysoka)
ciemnobrunatna plamistość – 7,7 (bardzo wysoka)
Jęczmień jary Bizon
Bizon to najnowsza odmiana jęczmienia jarego z Poznańskiej Hodowli Roślin. Wyróżnia się przede wszystkim bardzo wysoką wartością żywieniową dzięki wyjątkowo dużej zawartości białka w ziarnie, najwyższej spośród wszystkich odmian dostępnych na rynku (7). Rośliny niskie (73 cm) o wysokiej odporności na wyleganie. Bizon to odmiana o dużym potencjale plonowania – plony do 7 t/ha (wg COBORU z 2021 r.). Jest bardzo odporna na choroby, szczególnie mączniaka prawdziwego i rdzę jęczmienia. Ma bardzo dorodne, grube ziarno, o wysokiej MTZ. Bizon to jęczmień tolerancyjny na stres suszowy i polecany do uprawy na terenie całego kraju.
Cechy użytkowo- rolnicze:
termin kłoszenia od 1.01 – 158 dni, średni
wysokość roślin – 73 cm
odporność na wyleganie 6,1 (wysoka)
zawartość białka 7 (b. wysoka)
MTZ 45,7 g
Odporność na choroby wg COBORU:
mączniak prawdziwy – 8,2 (bardzo wysoka)
plamistość siatkowa – 7,0 (wysoka)
rdza jęczmienia – 7,4 (wysoka)
rynchosporioza – 7,9 (bardzo wysoka)
ciemnobrunatna plamistość – 7,5 (bardzo wysoka)
