Co znajdziesz w artykule?
Rzepak ozimy po wznowieniu wegetacji wiosennej wymaga szczególnej obserwacji pod kątem pojawiających się szkodników. Regułą jest, że pomimo braku odpowiednich warunków pogodowych do przeprowadzenia zabiegu insektycydowego, w łanie zauważyć można chowacza brukwiaczka, a w dalszej kolejności chowacza czterozębnego.
Kluczowa rola działań profilaktycznych (zapobiegawczych)
W uprawie rzepaku bardzo ważne jest, aby zadbać o aspekty, na które mamy wpływ, na przykład o agrotechnikę czy zmianowanie. Integrowana Produkcja mówi, że rzepak na tym samym stanowisku można uprawiać po upływie 4 lat. Nadmierny udział rzepaku ozimego w zmianowaniu zwiększa liczebność szkodników (są to np. chowacz brukwiaczek, słodyszek rzepakowy, pryszczarek kapustnik czy ślimaki). Duży udział rzepaku w uprawie to również nasilenie występowania chorób (zgnilizna twardzikowa, sucha zgnilizna kapustnych, werticilioza czy kiła kapusty) i chwastów (np. rumianowatych, przytulii czepnej). Ponadto, na nasilenie występowania szkodników mają również wpływ zmiany klimatyczne – brak mroźnych zim czy wzrost temperatury powietrza.
Ochrona chemiczna jest wciąż podstawową metodą ochrony insektycydowej rzepaku
Brak ochrony to ryzyko powstania strat w plonie sięgające aż kilkunastu procent. Niemniej strata, często jako kumulacja z niedostateczną ochroną fungicydową i/lub herbicydową, sięgać może nawet 50% potencjalnego plonu.
Monitorowanie obecności szkodników na plantacji jest podstawą skutecznej ochrony insektycydowej. Ustawa o środkach ochrony roślin nakłada obowiązek stosowania środka zgodnie etykietą. Zabiegi należy wykonywać tylko po przekroczeniu ekonomicznego progu szkodliwości, stąd tak ważny jest monitoring i obserwacja plantacji (patrz tabela 1.)
Szkodniki rzepakowe występujące w marcu/kwietniu
- CHOWACZ BRUKWIACZEK
pierwsze objawy można zaobserwować na łodydze – są to miejsca nakłuć o wielkości około 1 mm. Malutkie otwory są początkowo śluzowate, potem z białawym brzegiem. Samica wybiera miejsca najczęściej w dolnej części łodygi. W trakcie wzrostu pędu głównego, nakłute miejsca wydłużają się, tworząc cienkie „rynienki”. Sama łodyga przybiera charakterystycznie wygięty kształt na wzór litery „S”. Powstałe „rynienki” z czasem pękają, powodując łamanie się łodyg i stanowiąc wrota do wnikania chorób grzybowych. Wewnątrz łodygi obserwuje się żerujące larwy (beznogie, często mylone z larwami pchełki rzepakowej, która posiada 3 pary odnóży)
- CHOWACZ CZTEROZĘBNY
Pierwsze objawy obecności szkodnika to nakłucia na głównych nerwach i ogonkach liściowych. W tych miejscach samica składa jaja. Larwy są białawego koloru, żerują we wnętrzu łodygi. W przeciwieństwie do efektów żerowania chowacza brukwiaczka – łodyga rzepaku nadal rośnie prosto (podczas wzrostu nie dochodzi do jej deformacji). Gdy dojdzie do silnych uszkodzeń pęd główny może mieć zahamowany wzrost. Larwy żerując miesiąc w łodydze, następnie przez wygryziony w łodydze otwór przemieszczają się do gleby w celu przepoczwarzenia.
Insektycydy – czym chronić plantacje rzepaku w marcu i kwietniu?
Wybór w konwencjonalnej ochronie insektycydowej rzepaku jest niewielki, mamy zasadniczo dostępnych 9 substancji, tylko z 3 grup chemicznych wg IRAC (3A, 4A, 4D), z czego większość dostępnych środków stanowią pyretroidy (3A). W ochronie biologicznej rejestrację posiadają 2 mikroorganizmy – Bacillus thuringiensis var. aizawai oraz Beauveria bassiana, ale nie są one zarejestrowane do ochrony rzepaku przed omawianymi szkodnikami.
Do ochrony insektycydowej rzepaku po wznowieniu wegetacji wiosennej, odpowiednie będzie wykorzystanie preparatu LEPTOSAR® 200 SL , w dawce 0,2 – 0,3 L na hektar. Produkt zawiera substancję czynną acetamipryd. Szerokie okno aplikacji stwarza możliwość stosowania w różnych fazach rozwojowych plantacji, czyli również możliwe jest zastosowanie LEPTOSAR® 200 SL w późniejszej ochronie przed szkodnikami jak: słodyszek rzepakowy, chowacz podobnik i pryszczarek kapustnik. LEPTOSAR® 200 SL zachowuje wysoką efektywność działania – działa na stadia larwalne, jak i owady dorosłe. Szybko przenika przez warstwę komórek roślinnych, docierając do wszystkich części roślin. Wysoka jakość formulacji w formie koncentratu SL zapewnia odpowiednią jakość oprysku i skuteczność działania na szkodniki.
Praktyka rolnicza stosuje często w tym okresie dodatek partnera w postaci pyretroidu (np. deltametryna, cypermetryna, lambda cyhalotryna). Więcej informacji o produkcie na stronie internetowej producenta.
