Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi opracowuje Krajowy Plan Strategiczny na lata 2021-2027, szczególnie w zakresie nowej płatności bezpośredniej dla rolników tzw. Ekoschematów. Ekoschematy będą płatnością roczną za realizację zobowiązań lub praktyk korzystnych dla środowiska i klimatu, które wykraczają ponad wymogi podstawowe i są różne od innych zobowiązań określonych w Planie Strategicznym tj. m.in. zobowiązań rolno-środowiskowo-klimatycznych. Rolnicy będą mogli przystępować do nich na zasadzie dobrowolności. Obecnie Ministerstwo prowadzi wśród rolników sondaż ankietowy zainteresowania płatnościami i zaprasza do wypełniania anonimowych ankiet.
Na co będą pieniądze?
Jeśli rolnicy za pośrednictwem ankiet wyrażą zainteresowanie, to można będzie pozyskać pieniądze na poniższe kategorie działań:
Obszary z roślinami miododajnymi
- Wysiew mieszanki składającej się z co najmniej dwóch gatunków roślin miododajnych z określonej listy, przy czym gatunki typowo uprawne mogą być wysiewane wyłącznie w mieszance
z pozostałymi (nieuprawnymi) gatunkami roślin i nie mogą dominować w mieszance[1]. - Zakaz prowadzenia produkcji rolnej (w tym zakaz wypasu i koszenia) w terminie do 30 września; zakaz stosowania środków ochrony roślin.
Zimowe pożytki dla ptaków
- Wysiew we wsiewce, wraz ze zbożem jarym, przynajmniej dwóch gatunków roślin stanowiących źródło pokarmu i miejsce schronienia dla ptaków w okresie jesienno-zimowym, w tym m.in. takich gatunków jak len, komosa ryżowej, rzepak, jarmuż w określonej ilości.
- Pozostawienie zboża wraz ze wsiewkami na polu na okres jesienno-zimowy do luty/marzec następnego roku.
- Zakaz stosowana środków ochrony roślin po wysiewie roślin.
Mikrosiedliska ptaków w uprawach zbożowych – Luki skowronkowe
- utworzenie i utrzymanie luk w uprawie zboża ozimego, o powierzchni co najmniej 20 – 25 m2, poprzez wyłączenie i podniesienie siewnika,
- utworzenie co najmniej jednej luki, na każde rozpoczęte 0,5 ha uprawy.
Ekstensywny wypas na TUZ z obsadą zwierząt
- Obsada zwierząt trawożernych (bydło, kozy, owce, konie) wynosi co najmniej 0,3 DJP/ha TUZ
i maksymalnie 2 DJP/ha TUZ.
Międzyplony ozime
- Utrzymanie międzyplonu ozimego w terminie co najmniej od dnia 1 października do 15 lutego; dopuszcza się mulczowanie w okresie utrzymania;
- Zakaz stosowania środków ochrony roślin przez okres utrzymania międzyplonu ozimego;
- Po okresie utrzymania międzyplonu ozimego, obowiązek jego przykrycia/wymieszania (przyoranie, podorywka, talerzowanie, inne).
Wsiewki śródplonowe
- Wysiew traw lub roślin bobowatych drobnonasiennych (w tym mieszanek traw z bobowatymi drobnonasiennymi oraz mieszanek bobowatych drobnonasiennych) w uprawę główną.
- Termin wysiewu: w terminie wysiewu uprawy jarej lub wiosną w rosnącą roślinę ozimą.
- Okres pozostawienia na polu: do czasu wysiewu następnej uprawy głównej. Dopuszcza się pozostawienie wsiewki jako uprawa główna w roku następnym.
Strefy buforowe na gruntach ornych wzdłuż wód powierzchniowych
- Wysiew traw i roślin bobowatych (zwłaszcza koniczyn i lucern), obowiązek zachowania istniejących drzew i krzewów.
- Szerokość strefy: 10 lub 20 m, w zależności od typu wód powierzchniowych.
- Koszenie min. raz w roku (15 VII – 30 IX), zbiór biomasy w ciągu dwóch tygodni.
- Zakaz: nawożenia, stosowania ścieków, osadów ściekowych, środków ochrony roślin oraz wypasu zwierząt.
- Utrzymanie: co najmniej do ostatniego dnia lutego.
Opracowanie i przestrzeganie planu nawożenia
- Opracowanie i przestrzeganie planu nawozowego do powierzchni wszystkich gruntów ornych
w gospodarstwie, opartego na bilansie azotu oraz chemicznej analizie gleby określającej dawki składników pokarmowych (N, P, K) oraz potrzeb wapnowania.
Wapnowanie
- Stosowanie na glebach zakwaszonych nawozów wapniowych (wapna nawozowego lub środka wapnującego), nie częściej niż raz na 4 lata.
- Potrzeba wapnowania danej działki rolnej będzie wynikała z opinii wydanej przez Okręgową Stację Chemiczno–Rolniczą o zalecanej dawce CaO lub CaO+MgO.
Korzystna struktura upraw
- W strukturze zasiewów udział zbóż nie przekracza 50%, a udział roślin okopowych nie przekracza 25% oraz
- Prowadzi się zrównoważoną gospodarkę nawozowo-paszową określoną obsadą zwierząt w granicach X DJP/ha UR (np. 1,5 DJP/ha UR).
Zmianowanie
- Na gruntach ornych uprawa roślin jest prowadzona w taki sposób, aby zachować dodatni bilans substancji organicznej. Bilans substancji organicznej oblicza się na podstawie określonych współczynników reprodukcji i degradacji glebowej, przypisanych do danych gatunków roślin uprawnych.
Produkcja integrowana
- Prowadzenie w danym roku produkcji roślinnej w systemie Produkcji Integrowanej (IP), zgodnie
z metodyką opracowaną dla danego rodzaju uprawy, potwierdzone certyfikatem IP.
Przyorywanie obornika w ciągu 12 godzin od aplikacji na glebę– Przyorywanie obornika na gruntach ornych w ciągu 12 godzin od aplikacji.Rozlewanie gnojowicy innymi metodami niż rozbryzgowo, aplikacja doglebowa nawozów na bazie mocznika
- Minimalizowanie strat amoniaku poprzez rozlewanie gnojowicy na gruntach ornych metodami innymi niż rozbryzgowo:
- iniekcja płytka z wykorzystaniem aplikatorów wyposażonych w redlice tarczowe, ALBO
- aplikacja do gleby z zastosowaniem wozów asenizacyjnych z płozami.
Uproszczone systemy uprawy
- Na gruntach ornych prowadzona jest uprawa uproszczona w formie następujących praktyk:
(i) uprawa konserwująca bezorkowa z mulczowaniem lub
(ii) uprawa uproszczona lub
(iii) uprawa pasowa lub
(iv) uprawa zerowa.
Ankieta w sprawie dopłat
Ministerstwo zachęca rolników do wypełnienia ankiety online co pomoże w kształtowaniu obecnie opracowywanego Krajowego Planu Strategicznego na lata 2021-2027.
Link do anonimowej ankiety dostępny jest min na stronach: Sieci na Rzecz Innowacji w Rolnictwie i na Obszarach Wiejskich i Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich.
W celu zebrania jak najszerszych informacji na temat potencjalnego zainteresowania rolników realizacją zaproponowanych praktyk w ramach ekoschematów, resort rolnictwa przygotował ankietę. Jest ona w pełni anonimowa i składa się z dwóch zasadniczych części: pytań pozwalających scharakteryzować zainteresowanych rolników (województwo, wielkość gospodarstwa, rodzaj posiadanych użytków rolnych i prowadzonej produkcji) oraz pytań pozwalających rolnikowi odnieść się do proponowanych w ramach ekoschematów praktyk. Uzyskane odpowiedzi będą prezentowane tylko w formie danych zbiorczych, np. procentowych.
Informacji w sprawie ankiety udzielają też osoby nadzorujące sondaż: Aleksandra Barańska – tel. (22)623 20 53 lub Pani Kamila Błachowicz-Białek – tel. (22) 623 20 81.
Tekst przygotował: Robert Gorczyński
Źródła: SnRIwRinOW, KSOW
[1] dopuszcza się udział traw lub innych zielnych roślin pastewnych w mieszance pod warunkiem, że nie są one
w mieszance dominujące
