Co znajdziesz w artykule?
Jedną z przyczyn obniżenia plonów rzepaku są szkodniki łuszczynowe, które- jak sama nazwa wskazuje- żerują na łuszczynach. Są to chowacz podobnik i pryszczarek kapustnik.
Szkodniki łuszczynowe też są groźne
Uzyskanie wysokich plonów rzepaku jest często ograniczone przez wiele czynników, chociażby duża liczba szkodników atakujących rzepak w różnych fazach rozwojowych. Okres wegetacji rzepaku trwa bardzo długo, około 320 dni z czego wynika bardzo duża szkodliwość tych szkodników. Żeby uniknąć znacznych strat, trzeba je skutecznie eliminować, gdyż tylko zdrowe rośliny są w stanie wydać dużą ilość zdrowych nasion.
Charakterystyka szkodników
Kiedy rzepak jest w czasie kwitnienia, czyli w okresie od maja do początku czerwca w uprawach rzepaku pojawia się chowacz podobnik, a następnie w fazie zawiązywania się łuszczyn pryszczarek kapustnik. Żerowania obydwóch szkodników mogą znacząco obniżać plony rzepaku.
Chowacz podobnik powoduje uszkodzenia łuszczyn. Jest sporym, czarnym chrząszczem, ale formą szkodliwą jest larwa, która ma około 4-5 mm długości i białożółtą barwę. Żeruje ona wewnątrz łuszczyn na nasionach. Larwa zjada zazwyczaj po kilka nasion (4-7), co powoduje przedwczesne żółkniecie i lekkie zdeformowanie łuszczyn. Dodatkowo szkodnik tworzy w łuszczynie jeden mały otwór, który jest wykorzystywany przez pryszczarka kapustnika do składania jaj wewnątrz łuszczyny, a zarazem tworzy miejsce przedostawania się sprawców chorób takich jak sucha zgnilizna, szara pleśń i czerń krzyżowych. Na ogół bezpośrednie szkody są niewielkie, ale pozostałe wynikające ze szkody pryszczarka bądź chorób mogą być znacznie większe. W ostateczności nasiona są gorszej jakości oraz słabo wykształcone.
Pryszczarek kapustnik to owad, którego dorosłym osobnikiem jest duża muchówka z charakterystycznym czerwonawym odwłokiem. Larwa pryszczarka jest mała bez głowy i odnóży koloru żółtawopomarańczowego. Łuszczyny, które zostają aatakowane przez larwy przedwcześnie żółkną, nabrzmiewają, często wykrzywiają się w części wierzchołkowej, kurczą się i do tego przedwcześnie pękają, a nasiona się osypują. Wewnątrz łuszczyn może znajdować się nawet do 100 sztuk larw, które skutecznie niszczą nasiona. Swoje żerowanie pryszczarek kapustnik zawdzięcza chowaczowi podobnikowi, który tworząc w łuszczynie otwór umożliwia mu złożenie tam jaj. Jednak szkody wyrządzone ograniczają się przeważnie do obrzeży pól, a największe szkody powstają przy udziale suchej i upalnej pogody.
Metody i sposoby ochrony
W przypadku chowacza podobnika to: agrotechnika, izolacja przestrzenna od innych krzyżowych i warzyw kapustnych, wysiew nasion odmian późno zakwitających, opryskiwanie roślin, a w przypadku pryszczarka ważny jest również dobór odmian, najlepiej późno zakwitających.
Zazwyczaj okresy żerowania obydwóch szkodników nakładają się na siebie, co pozwala na wykonanie jednego zabiegu chemicznego, który zwalczy żerujące szkodniki. Już od początku fazy pąkowania producenci powinni monitorować swoje plantacje, by móc jak najszybciej ograniczyć straty związane z ich żerowaniem i zupełnie wyeliminować szkodnika.
Do substancji aktywnych, które zwalczają szkodniki łuszczynowe należą: alfa-cypermetryna, beta-cyflutryna, zeta-cypermetryna, acetamipryd, esfenwalerat, etofenproks, lambda-cyhalotryna tiachlopryd czy deltametryna. JT
