Co znajdziesz w artykule?
Rosnące zapotrzebowanie napędza rozwój technologii ziemniaczanych
W ostatnich latach uprawa ziemniaków w Niemczech i całej Europie znacząco się rozwinęła.
Powodem jest rosnący popyt ze strony przemysłu przetwórczego oraz stabilne dochody producentów.
Producenci maszyn rolniczych błyskawicznie zareagowali na ten trend, zwiększając moce produkcyjne i wprowadzając na rynek nowoczesne technologie do sadzenia, pielęgnacji, zbioru i przechowywania ziemniaków.
Nowoczesne rolnictwo ziemniaczane to dziś połączenie precyzji, automatyzacji i inteligentnego zarządzania plonem – wszystko po to, by uzyskać najwyższą jakość i powtarzalność zbiorów.
Sadzenie ziemniaków – większa wydajność i elastyczność
Zmiana z maszyn zawieszanych na przyczepiane
Coraz więcej gospodarstw rezygnuje z maszyn zawieszanych na rzecz sadzarek zaczepianych, które oferują większą pojemność zbiorników na sadzeniaki oraz możliwość łączenia kilku procesów w jednym przejeździe:
- przygotowanie łoża siewnego,
- nawożenie startowe,
- formowanie redlin.
Najczęściej stosowana szerokość międzyrzędzi to 0,75 m, co pozwala na pracę czterorzędowych sadzarek przy zachowaniu dopuszczalnej szerokości transportowej.
Przejście na maszyny sześcio- lub ośmiorzędowe umożliwiają składane jednostki sadzące, zasilane centralnym podajnikiem taśmowym.
W przypadku sadzenia w osobnych zagonach, gdzie standardowa szerokość międzyrzędzia wynosi 0,90 m, nadal dominują maszyny dwurzędowe.
Kształt redliny ma znaczenie
Jednym z kluczowych obszarów rozwoju pozostaje kształt redliny ziemniaczanej.
Producenci oferują dziś szeroką gamę narzędzi formujących – od sztywnych po obrotowe – umożliwiających dopasowanie do różnych warunków glebowych.
Rolnicy mogą wybierać między redlinami:
- zwartymi i gładkimi,
- luźnymi i porowatymi,
- piramidalnymi,
- szerokimi i spłaszczonymi.
Elementy formujące można wymieniać lub regulować indywidualnie, co zapewnia elastyczność i precyzyjne dopasowanie do warunków lokalnych.
Pielęgnacja upraw ziemniaka – nowe wyzwania po wycofaniu metrybuzyny
Mechaniczne zwalczanie chwastów zamiast chemii
Po tym, jak Unia Europejska nie przedłużyła dopuszczenia substancji czynnej metrybuzyny, dotychczas szeroko stosowanej w uprawie ziemniaka, walka z chwastami stała się poważnym wyzwaniem.
Zastosowanie metod mechanicznych wiąże się z ryzykiem uszkodzenia korzeni i stolonów, co może negatywnie wpłynąć na wzrost roślin.
Dodatkowym utrudnieniem jest konieczność dopasowania narzędzi do różnorodnych kształtów redlin, co wymaga dużej precyzji.
Dlaczego rozwój technologii pielęgnacji jest wolniejszy?
W przeciwieństwie do upraw buraków czy warzyw, postęp technologiczny w mechanicznej pielęgnacji ziemniaka jest wolniejszy.
Powodem są m.in. różne odstępy między sadzeniakami, które utrudniają pracę narzędzi między roślinami.
Wspomaga to jednak wykorzystanie technologii RTK GPS podczas sadzenia, co pozwala dokładnie prowadzić pielniki czy obsypniki w kolejnych przejazdach.
Rolnicy coraz częściej łączą zabiegi agrotechniczne i fizyczne:
- dobór odmian o szybkim wzroście naci,
- optymalne zagęszczenie rzędów,
- pielęgnację mechaniczną przed wschodami.
W praktyce stosuje się zintegrowane metody ochrony, łączące różne techniki w zależności od fazy wzrostu i warunków polowych.
Zbiór ziemniaków – szybkość i jakość pod presją
Kombajny dwurzędowe wypierają jednorzędowe
Wzrost areałów uprawnych oznacza większe tempo zbioru i krótsze „okna pogodowe”.
Z tego powodu kombajny dwurzędowe stały się standardem w większości regionów.
Maszyny te oferują wyższą wydajność i mniejsze ryzyko strat jakościowych spowodowanych przetrzymaniem bulw w glebie.
Kolejnym krokiem rozwoju są czterorzędowe kombajny samobieżne, jednak ich wykorzystanie ograniczają:
- zróżnicowane warunki glebowe,
- obecność kamieni i brył,
- trudności z transportem (szerokość 0,90 m).
W praktyce część gospodarstw decyduje się na rozwiązanie pośrednie – dwurzędowy kombajn z pneumatycznym systemem separacji, który skutecznie usuwa zanieczyszczenia i minimalizuje uszkodzenia bulw.
Automatyzacja separacji i mniejsze zużycie
Nowoczesne maszyny coraz częściej wykorzystują taśmy palcowe z gumy i rolki pochyłe, które zapewniają delikatne oddzielanie gleby i kamieni.
W zależności od warunków polowych możliwa jest szybka wymiana modułów, co ułatwia dopasowanie sprzętu do plonu i gleby.
Wydajność i jakość zbioru wzrasta, a jednocześnie zmniejsza się ryzyko uszkodzeń mechanicznych.
Sortowanie i przechowywanie – automatyzacja i jakość przez cały rok
Automatyczne systemy separacji i sortowania
Coraz trudniej o pracowników do sortowania podczas zbioru, dlatego rośnie znaczenie automatycznych sorterów optoelektronicznych i pneumatycznych systemów separacji.
Nowoczesne rozwiązania potrafią wykrywać bulwy uszkodzone, zgniłe lub zanieczyszczone, a nawet sortować je według rozmiaru i jakości.
Problemem pozostają resztki naci w zbiorze, które utrudniają transport i pracę maszyn.
W tej dziedzinie prym wiodą pochyłe taśmy palcowe z gumy, choć wymagają precyzyjnej regulacji, by nie powodować mikrouszkodzeń ziemniaków.
Technologia przechowywania ziemniaków – efektywność i zrównoważony rozwój
Wydłużony okres dostaw surowca wymaga coraz dłuższego i bardziej kontrolowanego przechowywania.
Stąd dynamiczny rozwój systemów wentylacji wymuszonej i chłodzenia mechanicznego.
Nowoczesne systemy chłodzenia wykorzystują naturalne czynniki chłodnicze, takie jak propan, który jest przyjazny dla środowiska.
Bezpośredni przepływ powietrza przez masę ziemniaków pozwala na:
- szybsze schładzanie,
- bardziej równomierne warunki w przechowalni,
- mniejsze zużycie energii.
Zintegrowane sterowanie linią magazynową pozwala na precyzyjne utrzymanie temperatury i wilgotności, co przekłada się na stałą jakość bulw przez cały rok.
