środa, 9 października, 2024
spot_img

Skrzypionki w pszenicy i innych uprawach – rozpoznanie i zwalczanie

spot_img

W ostatnich latach skrzypionki stanowią coraz bardziej poważny problem. Mają na to wpływ zarówno zmiany klimatyczne, jak również przeważająca w strukturze zasiewów monokultura zbożowa. Skrzypionki występują na wszystkich gatunkach zbóż, w tym najliczniej na pszenicy ozimej i jęczmieniu jarem. Można je tez spotkać w uprawie kukurydzy, a także ostrożeniu. Najczęściej spotykanymi gatunkami skrzypionek są skrzypionka zbożowa  (Oulema melanopa) i skrzypionka błękitek (O. cyjanella).

Jak wyglądają skrzypionki?

Dorosłe chrząszcze skrzypionki zbożowej mają długość 4-6 mm. Pokrywy ich są zielononiebieskie z metalicznym połyskiem nogi i przedplecze rdzawoczerwone, natomiast głowa i stopy czarne. Ich jaja mają długość ok. 1 mm i są barwy miodowożółtej.  Larwy skrzypionki mają kształt wrzecionowaty. W trakcie całego swojego rozwoju ciało larwy pokryte jest jasnobrunatną lepką cieczą, która z wyglądu przypomina gnijącą tkankę roślinną. Larwy skrzypionki błękitek są bardzo podobne do skrzypionki zbożowej. Natomiast chrząszcze skrzypionki zbożowej mają długość 3,5 – 5 mm. Ich barwa jest niebieska z metalicznym połyskiem.

Straty spowodowane żerowaniem skrzypionki

Największe szkody wyrządzają larwy skrzypionek, które pojawiają się od początku do końca strzelania w źdźbło. Larwy wygryzają miękisz tkanek roślin, zostawiając jedynie dolną warstwę liścia. Objawem żerowania skrzypionki w pszenicy i innych zbożach są białe podłużne plamy. Żerują zwykle do końca dojrzałości mlecznej. Najczęściej można je spotkać na liściach flagowych i podflagowych. Rośliny, na których żerują skrzypionki, mają zredukowaną powierzchnię asymilacyjną liści plonotwórczych, co ogranicza proces fotosyntezy i prowadzi do strat w plonie. Jest to niebezpieczne również w warunkach suszy, ponieważ ogranicza transport składników pokarmowych do formującego się w kłosie ziarna. Straty w plonie spowodowane żerowaniem skrzypionek mogą sięgnąć nawet 30-40%.

Ograniczanie i zwalczanie skrzypionki w pszenicy i innych zbożach

Ważne w ograniczaniu populacji skrzypionek jest właściwy płodozmian, w którym ogranicza się udział roślin zbożowych. Wśród niechemcznych metod ograniczania znajdują się również wykonanie podorywki po zbiorze lub kultywowanie, orka zimowa, zrównoważone nawożenie izolacja przestrzenna od innych roślin zbożowych. Natomiast do ochrony chemicznej polecane są takie substancje czynne, jak alfa-cypermetryna, beta-cyflutryna, deltametryna, esfenwalerat, gamma-cyhalotryna, lambda-cyhalotryna oraz zeta-cypermetryna.

Próg ekonomicznej szkodliwości  – 1,5 larwy skrzypionki na źdźble w fazie wyrzucania liścia flagowego

Autor: Dr inż. Aleksandra Wieremczuk

Artykuł ukazał się w 04/2021 numerze Agro Profil.

Więcej informacji z pola

spot_imgspot_img

Napisz komentarz

1 1 vote
Article Rating
Subscribe
Powiadom o
guest
0 komentarzy
Oldest
Newest Most Voted
Inline Feedbacks
View all comments

Podobne artykuły

Bieżący Agro Profil

spot_img

Śledź nas

Ostatnie artykuły

Strefa wiedzy

Pogoda dla rolników

0
Would love your thoughts, please comment.x