Co znajdziesz w artykule?
We wtorek Rada Ministrów przyjęła uchwałę w sprawie przyjęcia projektu Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023–2027. Budżet Planu Strategicznego to ponad 25 mld euro z czego na płatności bezpośrednie przeznaczonych zostanie ponad 17 mld euro.
Jakie rozwiązania przewidziane są dla rolników?
Plan zakłada wspieranie zrównoważonego rozwoju polskich gospodarstw, sektora przetwórstwa oraz poprawę warunków życia i pracy w małych miejscowościach wiejskich. Wspierane mają być zrównoważone metody gospodarowania, przyjazne klimatowi i środowisku w rozumieniu ochrony wód, gleby i powietrza a także dbania o bioróżnorodność. Plan sprzyjać będzie produkcji i wykorzystaniu energii odnawialnej. Zgodnie z założeniami aktywność zawodowa i społeczna mieszkańców obszarów wiejskich, szczególnie osób z grup wykluczonych ma ulec zwiększeniu. Rolnictwo ma pójść o krok dalej. Program zakłada upowszechniane i wdrożenie nowych rozwiązań naukowych i innowacyjnych, w tym cyfrowych, których zadaniem jest usunięcie bariery rozwojowe wsi i rolnictwa.
Pomoc dla mniejszych gospodarstw
Rozwiązania w ramach systemu płatności bezpośrednich na lata 2023-2027 mają na zadaniu wspierać małe i średnie gospodarstwa rolne zaliczane do gospodarstw rodzinnych. Jak przekazał rząd od 2023 r., dzięki utrzymaniu uzupełniającej płatności podstawowej oraz zwiększeniu środków na płatność redystrybucyjną średni poziom wsparcia na hektar w gospodarstwach do 50 ha (97% gospodarstw) będzie wyższy od średniej dla UE.
– Zdecydowano o utrzymaniu wsparcia związanego z produkcją we wszystkich dotychczas wspieranych sektorach. Celem tego wsparcia jest zwiększenie konkurencyjności w tych sektorach, które napotykają trudności, a także są istotne ze względów społeczno-ekonomicznych lub środowiskowych. Płatności te mają duże znaczenie w systemie wsparcia gospodarstw rodzinnych, a także dla utrzymania różnorodności unijnej produkcji rolnej, czy utrzymania miejsc pracy w rolnictwie oraz zrównoważonych systemów produkcji. Poza płatnościami bezpośrednimi realizowane będzie wsparcie inwestycyjne oraz dotyczące zarządzania ryzykiem i zapobiegania ASF. – czytamy w komunikacie MRiRW.
Oprócz powyższego plan ma uwzględniać lepszą organizacja łańcuchów dostaw, rozwój małego przetwórstwa, dalszą poprawę struktury agrarnej oraz wsparcie na rzecz wymiany pokoleniowej, w szczególności dla młodych rolników.
W przypadku wsparcia powierzchniowego dla rolnictwa ekologicznego ma ono uwzględniać nowe rozwiązania i uproszczenia tak aby w jak największym stopniu przyczynić się do osiągnięcia celu Europejskiego Zielonego Ładu w zakresie wzrostu powierzchni użytków rolnych objętych ekologicznymi metodami produkcji. Wdrażane ma być także wsparcie dotyczące dobrostanu zwierząt ale w szerszym niż obecnie zakresie obejmie nowe grupy zwierząt tj. kury nioski, brojlery, indyki, opasy, kozy i konie. Poszerzenie i Kontynuacja wsparcia została uwzględniona z potrzeby zapewnienia zwierzętom gospodarskim lepszych warunków bytowych i stanowi odpowiedź na oczekiwania społeczne w zakresie.
Ochrona środowiska, w tym różnorodność biologiczna
WPR zakłada działania rekompensujące rolnikom stosowanie podwyższonych norm w produkcji rolniczej. Nowy plan dla rolnictwa ma wspierać przyjazne dla środowiska metody produkcji, które ograniczają emisje CO2, poprawią jakość gleb, wód oraz zwiększą retencję wody. Wspierane będą inwestycje związane z powtórnym obiegiem wody i ograniczaniem zużycia energii w produkcji.
Plan zakłada zwiększenie lesistości, poprawę stanu lasów w Polsce oraz wzmocnienie ich bioróżnorodności. Uzupełniająco, planowane są działania szkoleniowo-doradcze dla rolników, a także edukacyjno-informacyjne dla konsumentów żywności i dla społeczności lokalnych. W ramach innych programów krajowych i UE zaplanowano także wsparcie na rzecz ochrony środowiska i przeciwdziałania zmianom klimatu, w tym działania edukacyjne. Wsparcie będzie dotyczyć także produkcji bezpiecznej żywności, w tym ograniczenia użycia pestycydów.
Wzmacniana będzie struktura społeczno-ekonomiczna obszarów wiejskich.
W Planie realizowane będą interwencje zachęcające do podejmowania działalności gospodarczej poprzez tworzenie i rozwój działalności gospodarczej na obszarach wiejskich. Wdrożona ma być koncepcja smart villages (inteligentne wioski), mająca na celu wykorzystanie wiedzy lub innowacji w poszukiwaniu rozwiązań m.in. w obszarach: poprawy jakości życia, ograniczenia depopulacji, niekorzystnych trendów demograficznych, podniesienia jakości usług lokalnych lub bezpieczeństwa, poszanowania środowiska lokalnego, niewystraczającej liczby miejsc pracy czy wykluczenia cyfrowego Realizowane będą także inwestycje w infrastrukturę techniczną mniejszej skali.
Przejście na emeryturę bez konieczności zbywania gospodarstwa
Projekt zakłada możliwość przejścia na emeryturę bez zaprzestania prowadzenia działalności rolniczej. Projekt w tym roku będzie skierowany do uzgodnień międzyresortowych i konsultacji społecznych.
Wzrost zasiłku chorobowego i odszkodowania z tytułu uszczerbku na zdrowiu
Przygotowana została zmiana Rozporządzenia w sprawie określenia wysokości jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy rolniczej lub rolniczej choroby zawodowej oraz zasiłku chorobowego. Projekt zakłada podniesienie wysokości zasiłku chorobowego o 100% (z 10 zł na 20 zł), a także podniesienie odszkodowania z tytułu uszczerbku na zdrowiu z 700 zł na 1033zł.
Bezpłatna przestrzeń targowa dla rolnika w mieście
Prezydent 6 grudnia 2021r. podpisał ustawe o ułatwieniach w prowadzeniu handlu w piątki i soboty przez rolników i ich domowników. Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2022r. Celem wprowadzenia przepisów jest rozpowszechnienie sprzedaży bezpośredniej w miastach m.in. przez wprowadzanie przez władze gmin piątku i soboty, jako dnia sprzedaży bezpośredniej dla rolników sprzedających swoje produkty. Rolnicy i domownicy będą mogli w tych dniach sprzedawać produkty spożywcze wyprodukowane w swoich gospodarstwach oraz wyroby rękodzieła, nie wnosząc opłaty targowej. Takie rozwiązanie przyczyni się do zwiększenia dochodów w gospodarstwach rolnych, a także sprzyjać będzie upowszechnianiu produktów lokalnych, skracaniu i dywersyfikacji kanałów dystrybucji przez tworzenie miejsc bezpośredniej sprzedaży dla spożywczych produktów lokalnych.
Walka z ASF
Przygotowany został Program pomocy dla producentów trzody chlewnej. Pomoc wynosi 1000 zł do każdych urodzonych 10 prosiąt. Będzie ona wypłacana wyłącznie do 5000 prosiąt (czyli dla 500 loch). Program skierowany jest do producentów świń utrzymujących lochy i produkujących prosięta urodzone w gospodarstwie rolnym od dnia 15 listopada 2021 r. do dnia 31 marca 2022 oraz których oznakowanie zostało zgłoszone do ARiMR do dnia 15 kwietnia 2022 r.
Program zakłada, że od każdej lochy uzyskuje się średnio10 prosiąt w miocie. Zaproponowana stawka pomocy wynosi 1000 zł do każdych urodzonych 10 prosiąt, przy czym powyżej 5 000 prosiąt urodzonych w gospodarstwie pomoc będzie wypłacana wyłącznie do 5 000 prosiąt. Pomoc będzie udzielana na wniosek producenta rolnego składany do biura powiatowego ARiMR od 1 do 30 kwietnia 2022 r. Natomiast ARiMR będzie wypłacać pomoc do 30 czerwca 2022 r. Szacowane koszty pomocy to ok. 400 mln zł.
Źródło: MRIRW
Zdj:mrirw
