Co znajdziesz w artykule?
Eksperci firmy Bayer Crop Science przetestowali odmiany rzepaku Dekalb pod kątem efektywnej gospodarki azotem, a wyniki ich prac zaprezentował podczas konferencji prasowej Marcin Liszewski, reprezentujący Dział Rozwoju Produktu.
Rzepak to gatunek rośliny uprawnej szczególnie uzależniony od nawożenia azotem. Uchodzi też za roślinę o stosunkowo niskiej efektywności wykorzystania azotu. Szacuje się, że stosunek zawartości azotu w roślinie do dostarczonego azotu w postaci nawozów często nie przekracza 60%. Stąd też poprawa efektywności wykorzystania tego drogocennego składnika odżywczego od lat była jednym z głównych kierunków prac hodowlanych.
Azot ma decydujące znaczenie w kształtowaniu plonu rzepaku
Nawożenie azotowe jest jednym z najważniejszych czynników plonotwórczych i zarazem najbardziej kosztochłonnych elementów agrotechniki rzepaku – mówił Marcin Liszewski, dodając, że nawozy azotowe są również groźnym źródłem emisji gazów cieplarnianych do atmosfery. Podtlenek azotu posiada 300 razy większy wskaźnik globalnego ocieplenia niż CO2.
Efektywność wykorzystania azotu zależy od wielu czynników, a do mających kluczowe znaczenie możemy zaliczyć:
– ilości N w glebie i ilości przyswajalnych dla roślin form N,
– dostępność przyswajalnych form innych makro i mikroelementów,
– odczyn gleby,
– wilgotność gleby, ilość i rozkład opadów atmosferycznych,
– nieodpowiednie rozdrobnienie słomy z przedplonu,
– nasilenie występowania chorób: sucha zgnilizna kapustnych, werticilioza, wirus żółtaczki rzepy, zgnilizna twardzikowa,
– ogólna kondycja i zdrowotność roślin.
Bayer sprawdził jak odmiany rzepaku Dekalb wykorzystują azot
Odmiany rzepaku Dekalb, które zostały sprawdzone pod kątem efektywności pobierania i wykorzystania azotu można podzielić na dwie grupy. Pierwszą z nich są odmiany intensywne, które bardzo dobrze reagują na zwiększającą się dostępność azotu i pokazują to w wyraźnie rosnących poziomach plonowania. Druga grupa odmian dotyczy tych, które osiągają najwyższy plon wcale nie przy najwyższych dawkach nawożenia azotowego. Są to odmiany bardziej ekstensywne, które nie wymagają aż tak dużych dawek azotu.
Stąd też, informacja o tym jak odmiana się zachowuje i jakie rekomendacje agrotechniczne będą dla niej odpowiednie jest bardzo istotne, na czym skupili się eksperci z firmy Bayer.
– Większość hodowców mówiąc o odmianach, które charakteryzują się lepszym wykorzystaniem azotu, ma na myśli rekomendacje obniżania dawek stosowanych nawozów mineralnych. My uważamy, że sprawa nie jest taka jednoznaczna – podkreślał Liszewski.
Dekalb mówiąc o efektywnym wykorzystaniem azotu, ma na myśli lepsze gospodarowanie tym pierwiastkiem, ale w warunkach naturalnego stresu, który powoduje utrudnione pobieranie azotu przez rośliny.
I to właśnie w tych warunkach odmiany charakteryzujące się tą cechą plonują na wysokim poziomie, porównywalnym do poziomu plonowania, który uzyskuje się w warunkach optymalnych. Można zatem mówić, że wybierając odmiany z cechą lepszego wykorzystania azotu plantator zabezpiecza swój plon przed wystąpieniem niekorzystnych warunków, takich jak susza i brak uwilgotnienia, czy sytuacje odwrotne, w których nadmierne uwilgotnienie wypycha powietrze z gleby, powodując brak siły ssącej korzenia lub w sytuacji spóźnionej aplikacji wiosennej azotu.
„Polisa ubezpieczeniowa” zapisana w odmianach rzepaku
Odmiany rzepaku ozimego posiadające cechę efektywnego wykorzystania azotu są bardziej stabilne w plonowaniu niż odmiany nieposiadające tej cechy. Uprawa odmian efektywnie wykorzystujących azot jest swoistą „polisą ubezpieczeniową” na wypadek wystąpienia stresowych warunków uprawowych, co w istotnym stopniu zwiększa bezpieczeństwo uprawy.
Odmiany rzepaku ozimego marki Dekalb o potwierdzonym efektywnym wykorzystaniu azotu
– od sezonu 2013/2014 DK Exception
– od sezonu 2020/2021 DK Exlevel i DK Expectation
– od sezonu 2021/2022 DK Excited
Jak zaprezentował na wykresach Marcin Liszewski, odmiany o potwierdzonym efektywnym wykorzystaniu azotu, takie jak DK Exlevel i DK Expectation, uzyskują wysokie plony już przy dawce azotu na poziomie 140 kg/ha, a przeliczając to na dochodowość uprawy, pozwalają na zysk z uprawy rzepaku nawet do 9,2 tys. zł z hektara.
