Co znajdziesz w artykule?
Kukurydza jest rośliną o wysokich wymaganiach pokarmowych na makro i mikroelementy. Podstawową metodą uzupełniania mikroelementów w odżywianiu kukurydzy są zabiegi dokarmiania dolistnego.
Nawożenia mikroelementowego w kukurydzy nie można lekceważyć. Ma ono wpływ na większą wydajność procesów fizjologicznych (m.in. fotosyntezy), lepszą zdrowotność i poprawia efektywność działania składników podstawowych (NPK).
Nawet wysoka zawartość mikroskładników w glebie nie gwarantuje ich dobrej dostępności. W glebach o odczynie zbliżonym do obojętnego zmniejsza się przyswajalność żelaza, manganu, miedzi i cynku. Ponadto pobieranie mikroelementów przez rośliny jest utrudnione w warunkach suszy.
Nawożenie mikroelementowe kukurydzy – jakie są funkcje poszczególnych mikroelementów?
Zn – cynk
Cynk odgrywa istotną rolę w kukurydzy już od pierwszych etapów rozwoju roślin, m.in. odpowiada za rozwój systemu korzeniowego, bierze udział w syntezie białek nazywanych hormonami wzrostu (auksyn, cytokinin).
Cynk poprawia ogólny stan fizjologiczny roślin, zwiększa odporność na patogeny grzybowe oraz korzystnie wpływa na gospodarkę azotem w kukurydzy. W okresie kwitnienia cynk zwiększa żywotność pyłku, co w konsekwencji przekłada się na liczbę ziarniaków w kolbie. W fazie nalewania cynk pośrednio ma wpływ na zwiększenie masy ziarniaków.
Ważne jest właściwe zaopatrzenie kukurydzy w cynk już we wczesnych fazach rozwojowych. Na wytworzenie 1 t plonu kukurydza pobiera około 70-95 gram cynku.
Objawy niedoboru cynku w kukurydzy pojawiają sie w pierwszej kolejności na młodych liściach w postaci zmniejszonej powierzchni liści oraz chlorozy – przebarwień: jasnozielonych a nawet biało-żółtych pasów idących pomiędzy nerwami od nasady liścia i kończących się przed jego wierzchołkiem.
Niedobory cynku u kukurydzy oddziałują między innymi na opóźnianie wyrzucania wiech i kwitnienia roślin, co skutkuje obniżeniem plonu ziarna.
B – Bor
Bor jest drugim najważniejszym mikroelementem w kukurydzy, odpowiada za wzrost łagiewki pyłkowej, co przekłada się na dobre zapylenie i zaziarnienie kolb. Bor zwiększa odporność kukurydzy na wyleganie (bierze udział w tworzeniu ligniny – która odpowiada za sztywność roślin) oraz ma wpływ na transport asymilatów w roślinie oraz gospodarkę wodną.
Objawem niedoboru jest nieregularne zaziarnienie kolb (wolne miejsca na kolbie bez wytworzonych ziarniaków), zwane szczerbowatością kolb.
Dokarmianie dolistne borem kukurydzy jest szczególnie ważne, bowiem około 80% gleb Polski jest ubogich w ten pierwiastek. Na wytworzenie 1 t plonu kukurydza pobiera około 20-30 gram boru.
Żelazo (Fe), miedź (Cu), mangan (Mn) i molibden (Mo)
Innymi składnikami, o których warto pamiętać przy dokarmianiu kukurydzy mikroelementami są żelazo, miedź, mangan i molibden.
Żelazo odpowiada za syntezę chlorofilu a jego niedobór objawia się na młodych liściach w postaci chlorozy. Zmniejszona zawartość chlorofilu ma wpływ na wydajność fotosyntezy i ograniczenie rozwoju roślin.
Mangan odpowiada za prawidłowy przebieg fotosyntezy, wpływa na rozwój systemu korzeniowego, stymuluje wzrost roślin i zwiększa ich odporność na choroby. Kukurydza pobiera 100-120 g manganu na 1 tonę plonu. Objawami niedoboru manganu jest hamowanie wzrostu korzeni bocznych i zwiększona wrażliwość na niskie temperatury.
Niedobór miedzi ogranicza efektywną gospodarkę azotem i podobnie jak bor wpływa na słabsze zaziarnienie kolb. Molibden z kolei bierze udział w metabolizmie azotowym, wpływając między innymi na zawartość białka w ziarnie kukurydzy oraz uczestniczy w przemianach fosforu.
Kiedy aplikować nawozy mikroelementowe w kukurydzy?
Dobrą i powszechną praktyką w nawożeniu mikroelementowym kukurydzy są dwa zabiegi dokarmiania dolistnego plantacji. Można takich zabiegów wykonać więcej do czego zachęcają często producenci nawozów w swoich programach nawożenia.
Kukurydza buduję pierwotną strukturę kolby w fazie 5-6 liścia i to jest krytyczny moment zapotrzebowania na mikroelementy. Ze względu na kwestię związane z przyswajalnością składników pokarmowych z nawozu dolistnego oraz ich przemieszczenie w roślinie zabieg dokarmiania należy wykonać 10-14 dni szybciej czyli w fazie już 3-4 liści. Przeciwnicy tak wczesnego terminu wskazują na fakt, że większość nawozu trafia w glebę zamiast na liście.
Drugimi krytycznym momentem zapotrzebowania ma mikroelementy jest okres intensywnego przyrostu biomasy, który przypada na fazę 7-8 liści a sam zabieg ponownie trzeba przeprowadzić odpowiednio wcześniej w fazie 5-6 liści.
W niektórych zaleceniach znajdziemy rekomendacje zakładającą 3 a nawet 4 zabiegi począwszy od fazy 3-4 liści powtarzane co 10-14 dni. Pierwsza kwestia to zasadność ekonomiczna a druga to brak sprzętu o odpowiednim prześwicie.
Wybór nawozów mikroelementowych w kukurydzy jest szeroki
Wybór nawozów mikroelementowych do dokarmiania kukurydzy jest bardzo szeroki. Przygotowane przez nas zestawienie zawiera 26 produktów od 14 firm. Nie jest to cała oferta nawozów dolistnych mikro dostępna na rynku polski. Przykładowo firma Adob ma w swojej ofercie aż 9 produktów, które można zastosować w kukurydzy.
Podstawą nawożenia mikroelementowego kukurydzy jest uzupełnienie cynku i szczególnie na ten składnik należy zwracać uwagę. Znajdziemy produkty kompleksowe, zawierające sam cynk, jak i cynk z kilkoma dodatkowymi składnikami.
Do dyspozycji mamy nawozy zawierające składniki w formie siarczanów, tlenków (sole techniczne) oraz najszybciej i najlepiej przyswajalne chelaty. Część produktów w swoim składzie ma makroelementy (m.in. NPK).
Jeśli postawimy w nawożeniu na sole techniczne należy zdecydować sie na wyższe dawki. W przypadku nawozów w postaci chelatów możemy stosować niższe dawki, jednak same nawozy najlepiej działają w temperaturze 15-25 °C.
Praktycznie wszyscy producenci nawozów dolistnych zalecają zastosowanie 200-300 litrów cieczy użytkowej na hektar do swoich produktów.
Przy okazji mocznik i siarczan magnezu
Przy okazji nawożenia mikroelementami warto wspomóc rośliny azotem w postaci mocznika oraz siedmiowodnym siarczanem magnezu. W przypadku mocznika stężenie nie powinno przekraczać 6% (6 kg mocznika na 100 litrów wody) a w przypadku siarczanu magnezu 5%.
Osobiście sugerowałbym bym stężenie mocznika na poziomie do 5%. Oprysk zawierający mocznik wykonany przy zbyt wysokiej temperaturze i dużym nasłonecznieniu może powodować poparzenia liści.
