Ministrowie rolnictwa z 70 krajów świata debatowali w Berlinie

W czasie berlińskich targów Międzynarodowy Zielony Tydzień odbywa się Berliński Szczyt Ministrów Rolnictwa (Global Forum for Food and Agriculture – GFFA), w tym roku pod hasłem „Rolnictwo a zrównoważona biogospodarka”.

W konferencji uczestniczyło ok. 70 ministrów rolnictwa z całego świata, a także przedstawiciele wielu organizacji międzynarodowych. Minister rolnictwa i rozwoju wsi Czesław Siekierski wziął udział w sesji tematycznej „Zrównoważone wykorzystanie biomasy – Zapewnienie globalnego bezpieczeństwa żywnościowego”.

Fundamenty polskiej prezydencji w Radzie UE

Minister Czesław Siekierski w swoim wystąpieniu zwrócił uwagę, że temat globalnego bezpieczeństwa żywnościowego jest ściśle związany z priorytetami polskiej prezydencji w Radzie UE, którą sprawujemy w tym półroczu, po raz drugi w 20-letnim okresie naszego członkostwa.

– Fundamentem naszej prezydencji jest bezpieczeństwo, a jednym z jego elementów jest bezpieczeństwo żywnościowe. Wszyscy mamy świadomość, że nadrzędnym celem rolnictwa jest zapewnienie bezpieczeństwa żywnościowego – powiedział szef polskiego resortu rolnictwa.

Zrównoważona biogospodarka

Minister Siekierski stwierdził, że potrzebne jest nam zrównoważone, a jednocześnie wysoce wydajne rolnictwo, które z jednej strony chroni zasoby naturalne, a z drugiej – wykorzystuje możliwości oferowane przez bioenergię i biogospodarkę.

– Istotnym elementem biogospodarki są innowacyjne rozwiązania w rolnictwie, także na poziomie gospodarstwa. Dlatego należy wspierać rolnictwo precyzyjne, agroekologię i inne zaawansowane praktyki rolnicze, które przyczyniają się do zrównoważonej i wydajnej produkcji – podkreślił szef polskiego resortu rolnictwa.

Problem marnowania żywności

– Jeśli chodzi o zapobieganie marnowaniu żywności, to w Polsce postrzegamy to jako problem globalny w wymiarze ekonomicznym i etycznym. To po pierwsze stracona szansa zmniejszenia liczby osób niedożywionych. Po drugie to ogromna strata takich zasobów, jak: gleba, woda i energia, potrzebnych do wyprodukowania żywności. Wreszcie – jest to strata środków finansowych, zarówno w skali makro, jak i w skali każdego gospodarstwa domowego – stwierdził minister Siekierski.

Wspólny komunikat ministrów ds. rolnictwa

Spotkanie zakończyło się wydaniem wspólnego komunikatu. Ministrowie ds. rolnictwa określili w nim swoją postawę wobec zrównoważonej biogospodarki i będącego jej ważną częścią zrównoważonego rolnictwa.

We wspólnym komunikacie ministrowie stwierdzili m.in., że:

• Podczas gdy rosnąca populacja świata wymaga zdrowej i odżywczej żywności oraz dobrobytu gospodarczego, malejące zasoby naturalne, degradacja gleby i susza, rosnąca utrata różnorodności biologicznej oraz skutki zmian klimatycznych i zanieczyszczenia stanowią poważne wyzwania, zwłaszcza dla krajów rozwijających się. Dlatego zrównoważone i odporne rolnictwo oraz systemy żywnościowe są kluczowe dla globalnego bezpieczeństwa żywnościowego i odżywiania. Należy zatem pilnie zintensyfikować wysiłki i wezwać społeczność globalną do połączenia sił.
• Poważny niepokój budzą wojny i konflikty na świecie oraz ich wpływ na bezpieczeństwo żywnościowe.
• Zrównoważona biogospodarka jest kluczowa w transformacji światowej gospodarki. Rolnictwo, odgrywa kluczową rolę w tej zmianie, ponieważ zrównoważona produkcja podstawowa zasobów biologicznych oraz wynikające z niej produkty i usługi stanowią podstawę zrównoważonej biogospodarki.
• Promowane będą zrównoważona produkcja biomasy oraz wykorzystanie i waloryzacja biomasy rolnej, leśnej i wodnej, a także produktów ubocznych. Wykorzystywanie biomasy jest ważne, aby zmaksymalizować efektywność wykorzystania zasobów, zminimalizować ilość odpadów i zmniejszyć nakłady na nowe materiały, co w efekcie zwiększa całkowitą dostępność biomasy w danym systemie. Korzyści klimatyczne wynikające z wykorzystania biomasy są wysokie.
• Biogospodarka może przyczynić się do rozwoju społecznego, gospodarczego i środowiskowego oraz do osiągnięcia Celów Zrównoważonego Rozwoju. Zrównoważona biogospodarka może wspierać zachowanie, odbudowę i odporność ekosystemów oraz wzmacniać usługi ekosystemowe i rozwiązania oparte na naturze.
• Większe zapotrzebowanie na biomasę do celów spożywczych i niespożywczych może prowadzić do konfliktów interesów, tworząc konkurencję między różnymi użytkownikami końcowymi w zakresie wykorzystania zasobów naturalnych, takich jak ziemia czy woda. Pogodzenie tych interesów jest jednak możliwe. W rozwiązywaniu tych problemów priorytetem jest stopniowa realizacja prawa do odpowiedniej żywności w kontekście krajowego bezpieczeństwa żywnościowego i zrównoważonego rozwoju.
• Zrównoważona biogospodarka zapewnia rozwiązania w zakresie łagodzenia zmian klimatu, zapewniając neutralną dla klimatu bazę zasobów i opcje pochłaniania dwutlenku węgla.
• Wzmocnione zostaną wysiłki na rzecz powstrzymania i odwrócenia degradacji gruntów.
• Będą prowadzone działania dla odbudowy, ochrony i zrównoważonego zarządzania zasobami naturalnymi przy jednoczesnym zapewnieniu ochrony i zrównoważonego wykorzystania różnorodności biologicznej.
• Będą promowane zrównoważone praktyki, takie jak zarządzanie suszą i wzmacnianie odporności na suszę, a także wykorzystanie niekonwencjonalnych zasobów wodnych w celu ochrony zasobów wodnych w rolnictwie.
• Będą promowane zrównoważone rolnictwo i systemy żywnościowe poprzez takie podejścia, jak agroekologia, agroleśnictwo, zintegrowane, regeneracyjne i rolnictwo ekologiczne, rolnictwo konserwujące, rolnictwo inteligentne klimatycznie, rolnictwo precyzyjne, zrównoważona intensyfikacja, miejskie systemy rolnicze i inne innowacyjne podejścia.
• Zrównoważona niebieska biogospodarka jest kluczowa dla wszystkich gałęzi przemysłu i sektorów związanych z oceanami, morzami, wybrzeżami i jeziorami. Zrównoważone rybołówstwo i akwakultura mają zasadnicze znaczenie dla bezpieczeństwa żywnościowego i żywienia oraz zdrowej planety.
• Będą prowadzone działania dla przeciwdziałania zanieczyszczeniu żywności i pasz, a także będzie promowane rozważne i odpowiedzialne stosowanie środków przeciwdrobnoustrojowych.
• Dywersyfikacja źródeł białka może przyczynić się do zwiększenia globalnego bezpieczeństwa żywnościowego i żywienia. Może również przyczynić się do zmniejszenia zapotrzebowania na zasoby, ograniczenia emisji gazów cieplarnianych i przywrócenia ekosystemów, przy jednoczesnym przejściu na zrównoważoną hodowlę zwierząt gospodarskich i rybołówstwo.
• Zrównoważona biogospodarka i gospodarka o obiegu zamkniętym mogą zmniejszyć straty i marnotrawstwo żywności.
• Padło zobowiązanie, aby do 2030 r. zmniejszyć o połowę globalne marnotrawstwo żywności na mieszkańca na poziomie detalicznym i konsumenckim oraz aby zmniejszyć straty żywności w łańcuchach produkcji i dostaw.
• Nauka, technologia i innowacje, szkolenia, komunikacja i współpraca międzysektorowa są kluczowymi elementami udanego przejścia w kierunku globalnej zrównoważonej biogospodarki, przy jednoczesnym uznaniu tradycyjnej wiedzy i dziedzictwa kulturowego. Podnoszenie świadomości konsumentów na temat korzyści i wartości produktów biogospodarczych ma kluczowe znaczenie dla wspierania zrównoważonych wzorców konsumpcji.
• Dla funkcjonowania biogospodarki ważny jest handel. Ministrowie zobowiązali się do wspierania opartego na zasadach, otwartego, przewidywalnego, przejrzystego, niedyskryminacyjnego, zrównoważonego, sprawiedliwego, uczciwego i sprzyjającego włączeniu społecznemu wielostronnego systemu handlowego, którego podstawą jest Światowa Organizacja Handlu (WTO).
• Ministrowie zobowiązali się do wspierania zrównoważonej biogospodarki i dążenia do osiągnięcia bezpieczeństwa żywnościowego w oparciu o cztery filary: dostępność, dostęp, wykorzystanie i stabilność.
• W czasach, gdy świat boryka się z bezprecedensową liczbą kryzysów, ministrowie zobowiązali się do wspólnego działania i ścisłej współpracy w duchu pokoju i współpracy na rzecz zrównoważonego i odpornego świata wolnego od głodu i niedożywienia z kwitnącą biogospodarką.

Źródło: MRiRW