Co znajdziesz w artykule?
Polski Związek Producentów Roślin Zbożowych (PZPRZ) wystąpił do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z apelem o wprowadzenie uproszczonego systemu rejestracji makrobiologicznych środków ochrony roślin. Związek argumentuje, że obecne przepisy nie nadążają za praktyką w wielu krajach UE i ograniczają możliwości stosowania nowoczesnych metod biologicznej ochrony upraw.
Mikrobiologiczne środki ochrony roślin: O co chodzi?
Obecnie w Polsce rejestrowane są jedynie mikrobiologiczne środki ochrony roślin – zawierające bakterie, grzyby, wirusy lub ich metabolity. Tymczasem w 21 państwach Unii Europejskiej dopuszczona jest również rejestracja makrobiologicznych preparatów, które wykorzystują drapieżne i pasożytnicze owady, roztocza czy nicienie.
Brak takiego systemu w Polsce sprawia, że:
- makrobiologiczne środki ochrony nie podlegają nadzorowi MRiRW,
- rolnicy nie mogą uzyskać dopłat w ramach ekoschematów Biologiczna uprawa czy Integrowana produkcja roślin,
- a stosowanie biologicznej ochrony, np. przy użyciu kruszynka (Trichogramma spp.) do zwalczania omacnicy prosowianki, nie jest premiowane finansowo.
Jak podkreśla prezes PZPRZ Justyna Jasińska, takie podejście prowadzi do nierównego traktowania producentów, którzy decydują się na makrobiologiczną ochronę upraw.
„W całej Europie te środki są normalnie rejestrowane i kontrolowane. W Polsce brak przepisów blokuje ich szersze zastosowanie i ogranicza możliwości korzystania z dopłat ekologicznych” – wskazuje Jasińska.
Propozycja: prostszy system rejestracji
PZPRZ proponuje, aby Minister Rolnictwa upoważnił jeden z instytutów badawczych (np. IOR–PIB) do prowadzenia uproszczonej procedury rejestracji makrobiologicznych środków ochrony roślin. Dzięki temu resort zostałby odciążony, a rolnicy zyskali dostęp do sprawdzonych, bezpiecznych preparatów.
Związek argumentuje, że podobny model z powodzeniem funkcjonuje w wielu krajach UE, gdzie lokalne instytuty odpowiadają za nadzór i ocenę biologicznych środków ochrony.
Co na to Ministerstwo Rolnictwa?
W odpowiedzi podpisanej przez Małgorzatę Flaszkę, zastępcę dyrektora Departamentu Hodowli i Ochrony Roślin MRiRW, resort potwierdził, że:
- obecnie makroorganizmy (np. kruszynek) nie są objęte rejestracją,
- wsparcie finansowe dotyczy głównie mikrobiologicznych produktów,
- jednak ministerstwo planuje rozpocząć konsultacje w sprawie rozszerzenia wsparcia i wprowadzenia krajowych regulacji dla makrobiologicznych preparatów.
Resort podkreślił również, że od 2025 roku zmieniły się stawki płatności w ekoschemacie Integrowana produkcja roślin, które teraz różnicują poziom wsparcia w zależności od rodzaju upraw:
- uprawy sadownicze – 342,70 EUR/ha,
- jagodowe – 309,21 EUR/ha,
- rolnicze – 146,07 EUR/ha,
- warzywne – 309,21 EUR/ha.
MRiRW zapowiada, że nowe przepisy będą konsultowane z ekspertami, aby z jednej strony umożliwić rozwój rynku biologicznych preparatów, a z drugiej – zapewnić bezpieczeństwo środowiska i konsumentów.
„To wyzwanie podjęte zostanie również przez resort rolnictwa. Wymaga ono jednak przeprowadzenia szerokich analiz i konsultacji” – czytamy w odpowiedzi ministerstwa.
Niestety na razie makrobiologiczne środki ochrony nie mogą być objęte dopłatami w ramach ekoschematów, mimo że są coraz powszechniej stosowane i bezpieczne dla środowiska.
źródło: PZPRZ
