Co znajdziesz w artykule?
Zdrowie, odporność, wpływ na wygląd, ale też smak i… radość spożywania (!) – to podstawowe motywy, którymi według badań przeprowadzonych na zlecenie Krajowego Związku Grup Producentów Owoców i Warzyw, motywowali się Polacy włączając warzywa i owoce do swej codziennej diety w 2021 roku.
Zdrowie to podstawa?
Badania przeprowadzone na zlecenie KZGPOiW, dowodzą że w ubiegłym roku znacząco w polskim społeczeństwie wzrosła świadomość prozdrowotnej roli warzyw i owoców. Coraz większa grupa polskich konsumentów widzi w nich podstawę zdrowego sposobu odżywania. Ważny jest przy tym ich wpływ na odporność organizmu, samopoczucie i wygląd konsumentów.
Zmiany w podejściu Polaków do konsumpcji wywołała też pandemia COVID-19. Obostrzenia z nią związane i np. przejście na pracę w trybie on-line w domach, sprawia że Polacy zyskali więcej czasu, który z chęcią poświęcają na gotowanie i jedzenie.
Polak radosnym kucharzem?!
W efekcie też smak zaczął być postrzegany jako kluczowa korzyść z jedzenia warzyw i owoców. Autorzy badań zauważają też, że Polacy zaczynają jeść warzywa i owoce dla samej radości ich spożywania, a nie jedynie dla zdrowia. Do najczęściej zjadanych z tą intencją warzyw i owoców należą: pomidory, ogórki, cebula, jabłka i truskawki.
Pomidor, ziemniak i…
Najczęściej jedzonymi przez Polaków warzywami są pomidory i ziemniaki. W 2021 roku, co najmniej raz w tygodniu spożywało je odpowiednio 90 i 91% badanych, a tylko co setny (1%) nie jadł ich wcale. Wśród najpopularniejszych warzyw są ogórki, cebula, marchew i sałata. W sezonie, co najmniej raz w miesiącu jadło je 97% Polaków, co najmniej raz w tygodniu odpowiednio: 83, 80 i 77%, 71% badanych.
Niemal wszyscy Polacy regularnie jedzą również kapustę i kalafiora. W sezonie, co najmniej raz w miesiącu jadło je 93% badanych, a co najmniej raz w tygodniu odpowiednio 50% i 43%. Natomiast 87% Polaków regularnie (czyli co najmniej raz w miesiącu), je paprykę i pieczarki.
W czołówce spożycia znalazły się również brokuły (72%), cukinia (67%) oraz dynia. Konsumpcję tej ostatniej deklaruje już blisko połowa Polaków (48%).
Natomiast ogólna częstotliwość spożywania warzyw w sezonie utrzymuje się na stałym poziomie. W 2021 r. w porównaniu do 2019 nie zaobserwowano większych zmian w spożyciu poszczególnych gatunków. Zarówno w deklaracjach spożycia, jak i jego częstotliwości.
Na szczycie jabłka i truskawki!
Jak wykazują cytowane badania, najpopularniejszymi owocami w Polsce są jabłka (98%) i truskawki (97%). Co najmniej 90% mieszkańców naszego kraju w sezonie próbowało także czereśni, gruszek i malin. Wśród najpopularniejszych owoców są również wiśnie, borówki, czerwone i czarne porzeczki, aronia. 49% Polaków w sezonie, co najmniej raz w tygodniu, je śliwki, 34% borówkę, 30% wiśnie. A 25% badanych spożywało w sezonie, co najmniej raz w tygodniu, czerwoną porzeczkę. Największy natomiast spadek spożycia zanotowały śliwki (6 punktów procentowych).
Analizując zmiany deklaracji konsumpcji najpopularniejszych gatunków owoców, specjaliści zauważają też, że najbardziej stabilną pozycję mają: jabłka, truskawki, borówka oraz aronia i jej przetwory. Natomiast statystycznie, zmiany dla większości gatunków, oscylują wokół ok. 3%.
Jednak wciąż zbyt mało!
I mimo, że w 2021 roku ponad połowa Polaków zadeklarowała, że sięgnęła po niektóre gatunki warzyw i owoców częściej niż w latach poprzednich, to jednak zdaniem specjalistów jemy ich ciągle zbyt mało! Badania wykazują, że dużo się w tym obszarze zmienia na lepsze, jest jednak jeszcze wiele do zrobienia. Wspomnieliśmy już, że smak stał się podczas pandemii COVID-19 kluczową korzyścią konsumencką z jedzenia owoców i warzyw. Warto też mocno podkreślić, że nie odbywa się to kosztem walorów zdrowotnych, a wręcz przeciwnie! Ich wpływ na wybory Polaków cały czas rośnie!
– Polacy są coraz bardziej świadomi znaczenia konsumpcji owoców i warzyw w budowaniu odporności i zdrowym odżywianiu – mówi Urszula Krassowska, Managing Director Public Division w Kantar. – Wyniki badania z 2021 roku, jeśli zestawimy je z wynikami sprzed dwóch lat, pokazują, jak pandemia zmieniła zwyczaje Polaków związane z odżywianiem się. Wyraźnie wzrosła świadomość znaczenia jedzenia warzyw i owoców we wzmacnianiu odporności organizmu, choć wciąż nie do końca wiemy, ile powinniśmy ich jeść. I to wskazuje na kluczową rolę edukacji.
Norma to połowa posiłku!
– Za każdym razem, gdy jesteśmy proszeni o poradę w tej sprawie, przypomnijmy Polakom, że warzywa i owoce powinny stanowić połowę każdego posiłku – wyjaśnia Agata Zadrożna, ekspert Kantar.
Niestety, większość, czyli 62% Polaków przyznaje, że nie wie, ile warzyw i owoców powinno się spożywać dziennie. I jedynie co piąty (19%), z nas wie, ile warzyw i owoców należy spożywać, aby dieta była zgodna z obecnym stanem wiedzy i rekomendacjami dietetyków. Ta niewiedza jest też głównym powodem tego, że konsumpcja warzyw i owoców nie rośnie tak jak należało tego oczekiwać.
Wiedza to zdrowie
Jak wykazują badania, wiedza na temat zasad prawidłowego odżywiania wzrasta wraz z wykształceniem. Co czwarta (26%) osoba z wyższym wykształceniem wie, ile powinno się jeść warzyw i owoców, w porównaniu do 19% osób z wykształceniem podstawowym lub gimnazjalnym. Połowa Polaków uważa też, że spożywa warzywa i owoce w wystarczającej ilości, podświadomie ignorując argumenty za jej zwiększeniem.
Co trzeba zrobić?
Do pocieszających trendów zaliczyć trzeba także to, że Polacy chcą spożywać to, co sezonowe i lokalne. Preferujemy zakupy w sezonach zbioru poszczególnych gatunków. Ponad połowa Polaków sięgnęła także po niektóre gatunki częściej niż w latach poprzednich. Natomiast spowodowane sytuacją pandemiczną rzadsze zakupy wspierają rozwój rynku przetworów, mrożonek i soków NFC (ang.: not from concentrate – „nie z koncentratu owocowego”, czyli soki świeżo tłoczone, mętne, proste i bezpośrednie). Do pozytywów zaliczyć też trzeba w/w wzrost prozdrowotnej świadomości. Problemem jest natomiast utrzymujący się brak wiedzy na temat tego ile powinniśmy spożywać warzyw i owoców. Innym powodem tego, że Polacy nie spożywają większej ilości warzyw i owoców jest to, że sądzą, że nie muszą gdyż ilość, którą spożywają jest już wystarczająca. I nad tym trzeba jeszcze mocno popracować, a kluczem do tego ma być promocja i edukacja.
A co wy o tym sądzicie?
Tyle specjaliści, my natomiast chcielibyśmy wiedzieć, jaka jest wasza opinia na temat poziomu spożycia warzyw i owoców w polskim społeczeństwie? Z czego wynika stan obecny? Co można zrobić, by zachęcić ludzi do większego spożycia warzyw i owoców? Czy macie jakieś pomysły lub przemyślenia? Napiszcie. Z chęcią się im przyjrzymy.
Dodajmy, że wyżej cytowane badania spożycia warzyw i owoców w Polsce realizowane są przez Firmę Kantar dla Krajowego Związku Grup Producentów Owoców i Warzyw w ramach projektu „CORE TEAM – promocja konsumpcji owoców i warzyw i forum współpracy sektora”. Projekt realizowany jest we współpracy z agencją INSPIRE smarter branding i pod honorowym patronatem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Zadanie sfinansowano ze środków Funduszu Promocji Owoców i Warzyw.
Źródła: Kantar, INSPIRE smarter branding, KZGPOiW, Core Team
Foto: Pixabay
