Dieta wegańska, ponieważ oparta jest głównie na roślinach, powinna być zdrowa, różnorodna i właściwie skomponowana. Będąc ‘wege’, trzeba zadbać o odpowiednie proporcje białka, węglowodanów i tłuszczów. A czym zastąpić mięso? Ważnym elementem w jadłospisie weganina są warzywa. Wśród nich nieocenioną rolę, pod względem wartości odżywczych i zdrowotnych, odgrywają ziemniaki. Warto włączyć je do diety roślinnej, gdyż to one są źródłem węglowodanów, potasu, witaminy C i białka, oraz stanowią doskonałą alternatywę dla roślin strączkowych – przekonuje dietetyczka Agnieszka Piskała-Topczewska w ramach kampanii „Ziemniaki czy kartofle? Wybierz, smakuj i jedz”.
Weganizm zakłada wykluczenie z codziennego menu mięsa i produktów pochodzenia zwierzęcego – mleka i produktów nabiałowych, a także jajek i miodu.
– Dieta wegańska pomaga zapobiegać wielu chorobom, zwłaszcza tzw. cywilizacyjnym, i może przyczyniać się do utrzymania prawidłowej masy ciała. Niestety wiele osób na takiej diecie popełnia różnego rodzaju błędy żywieniowe, które mogą prowadzić do poważnych niedoborów pokarmowych. Wyeliminowanie produktów odzwierzęcych wymaga szukania ważnych składników odżywczych w produktach pochodzenia roślinnego – mówi Agnieszka Piskała-Topczewska, specjalistka ds. żywienia. – Najczęstszym błędem osób przechodzących na weganizm jest brak wiedzy dotyczącej tego, jak zastąpić produkty pochodzenia zwierzęcego, oraz skupianie się na drugorzędnych sprawach, jak suplementacja, zamiast na bilansowaniu diety roślinnej – dodaje.
Co zamiast mięsa?
Podstawą diety wegańskiej są warzywa i owoce, rośliny strączkowe, produkty zbożowe, orzechy i pestki. Włączając do codziennej diety składniki ze wszystkich wymienionych powyżej grup, możemy zapewnić organizmowi wszelkie niezbędne składniki odżywcze.
Główne produkty, które zasilają dietę wegańską i są traktowane jako główne źródło białka, to warzywa strączkowe. Choć są zdrowe i zawierają ważne składniki odżywcze, mogą powodować dyskomfort ze strony przewodu pokarmowego. Ważnym, a często niedocenianym produktem w diecie wegańskiej są ziemniaki. Z jednej strony są kwalifikowane jako warzywo, które zgodnie z Piramidą Zdrowego Odżywiania stanowi podstawę diety (również wegańskiej). Zaopatruje organizm też w łatwo przyswajalne węglowodany, które powinny stanowić około 40% dostarczanej w codziennym jadłospisie energii.
Zalety ziemniaka
Ziemniaki mają sporo witaminy C, dostarczają również znaczne ilości witamin z grupy B, które stają się niezbędne przy eliminacji produktów odzwierzęcych. Ważnym składnikiem odżywczym bulw ziemniaka jest białko — mimo że występuje w niewielkiej ilości (ok. 2%), odznacza się wysoką wartością biologiczną. Jest ono źródłem aminokwasów egzogennych, takich jak leucyna, lizyna, fenyloalanina, treonina, których organizm człowieka nie potrafi syntetyzować. Natomiast są one niezbędne do produkcji hormonów, prawidłowego działania układu nerwowego i przemiany materii.
Ziemniaki są bogate także w potas, który reguluje pracę serca i obniża ciśnienie tętnicze, stąd w niektórych chorobach serca stosuje się dietę ziemniaczaną. Obfitują też w magnez, który jest m.in. budulcem zębów i kości, poprawia przemianę materii, łagodzi stany zmęczenia i stres. Ponadto zawierają wapń, żelazo, fosfor, jod, miedź i cynk, które są dobrze przyswajalne i niwelują deficyty związane z eliminacją produktów odzwierzęcych.
– Zmiana dotychczasowych nawyków żywieniowych i przejście na weganizm wymaga wdrożenia zdrowej i przemyślanej strategii odżywiania. Ważne, aby odpowiednią dietą zapewnić organizmowi wszystkie potrzebne składniki. Zachęcam do eksperymentowania w kuchni z ziemniakami, które mają sporo wartości odżywczych i zdrowotnych. To bardzo wdzięczne, wszechstronne i smaczne warzywo, które przy odrobinie kreatywności pomoże urozmaicić dietę wegańską – dodaje Agnieszka Piskała-Topczewska.
Ogólnopolska kampania informacyjno-edukacyjna „Ziemniaki czy kartofle? Wybierz, smakuj i jedz”, której organizatorem jest Federacja Branżowych Związków Producentów Rolnych, sfinansowana jest ze środków Funduszu Promocji Owoców i Warzyw.
