Co znajdziesz w artykule?
Rok 2025 przynosi rolnikom kolejne zmiany w ramach Wspólnej Polityki Rolnej, a jedną z najbardziej kontrowersyjnych jest wprowadzenie normy GAEC 2. Od 15 marca zacznie ona obowiązywać tych, którzy ubiegają się o dopłaty bezpośrednie. Nowe regulacje mają na celu ochronę torfowisk i terenów podmokłych, ale dla wielu rolników oznaczają kolejne ograniczenia i niewiadome.
Co oznacza norma GAEC 2 dla rolników? Ochrona torfowisk i terenów podmokłych
Od 15 marca 2025 roku na wyznaczonych obszarach nie będzie można wydobywać torfu ani budować rowów i systemów drenarskich odwadniających glebę. Zakazane będą również orki na gruntach ornych, a trwałe użytki zielone nie będą mogły być przekształcane ani zaorywane. Wyjątkiem jest renowacja metodą płytkiej uprawy i podsiewu, dozwolona nie częściej niż raz na cztery lata.
Początkowo planowano objąć normą GAEC 2 około 146 tys. ha. Najnowszy projekt rozporządzenia Ministerstwa Rolnictwa wskazuje jednak, że obszar ten wzrósł do niemal 400 tys. ha, obejmując także tereny użytkowane rolniczo. Dla wielu gospodarzy to poważna zmiana, która może wpłynąć na opłacalność ich działalności.
GAEC 2 – gdzie sprawdzić?
Rolnicy będą mogli sprawdzić, czy ich ziemia podlega normie GAEC 2, w aplikacji eWniosek Plus, zintegrowanej z systemem ARiMR. Informacja ta pojawi się dopiero podczas składania wniosku o dopłaty, co budzi obawy, ponieważ brak wcześniejszego dostępu do tych danych utrudnia planowanie prac rolniczych.
Obawy i niepewność wśród rolników
Rolnicy wyrażają niezadowolenie zarówno z zakresu nowych regulacji, jak i sposobu ich wdrażania. Początkowo zapewniano, że normą GAEC 2 objęte zostaną tereny nieużytkowane rolniczo. Obecnie jednak wiadomo, że restrykcje obejmą także grunty, które były aktywnie wykorzystywane w produkcji rolnej.
Kolejną kwestią jest brak transparentności – wyznaczenie nowych obszarów ogłoszono w ostatniej chwili, tuż przed rozpoczęciem kampanii składania wniosków o dopłaty. Wprowadza to niepewność wśród rolników, którzy muszą dostosować się do nowych regulacji bez odpowiedniego czasu na przygotowanie.
Co dalej z normą GAEC 2?
Wprowadzenie normy GAEC 2 może stać się kolejnym punktem spornym między rolnikami a administracją. Przedstawiciele sektora rolnego zwracają uwagę na brak wystarczających konsultacji i bagatelizowanie realnych konsekwencji wprowadzenia nowych przepisów.
W najbliższych tygodniach okaże się, czy Ministerstwo Rolnictwa zdecyduje się na dalsze wyjaśnienia i udostępnienie szczegółowych informacji. Na razie rolnicy pozostają w niepewności, a nadchodzący sezon może być dla nich wyjątkowo trudny.