Co znajdziesz w artykule?
Polskie mleczarstwo, będące jednym z kluczowych sektorów rolnictwa w kraju, zmaga się obecnie z wyzwaniami, które wpływają na jego konkurencyjność cenową na rynku międzynarodowym. Pomimo stabilności cen niektórych produktów mlecznych, takich jak sery i mleko w proszku, dynamiczny wzrost cen masła stawia mleczarnie w trudnej sytuacji. Przyczyn tej nierównowagi jest wiele, a główne z nich dotyczą zjawisk globalnych.
Rekordowe ceny masła na światowych rynkach
Ostatnie miesiące przyniosły gwałtowny wzrost cen masła, które zbliżyły się do rekordowych poziomów z końca 2022 roku. Głównym powodem tego wzrostu jest obniżona podaż masła na rynkach eksportowych, szczególnie z Nowej Zelandii, największego globalnego eksportera tego produktu, odpowiadającego za około 48% światowego eksportu.
Również w Unii Europejskiej, w tym w Polsce, zmniejszyła się produkcja masła, co wynika z większej opłacalności produkcji serów, na które popyt utrzymuje się na stabilnym poziomie.
Wzrost cen masła wywołuje nierównowagę na rynku mlecznym, co można zaobserwować w rosnącej różnicy między cenami masła a odtłuszczonego mleka w proszku. Ten trend pokazuje, że konkurencyjność cenowa polskiego mleczarstwa jest obecnie osłabiona przez ograniczoną podaż tłuszczu mlecznego w porównaniu z białkiem.
Globalna produkcja mleka w stagnacji
Ograniczenia produkcji mleka są zjawiskiem globalnym. W II kwartale 2024 roku dynamika dostaw mleka u głównych eksporterów (UE, Nowa Zelandia, USA, Australia i Argentyna) zmniejszyła się o 0,3% w stosunku rocznym.
Szczególnie dotkliwy był spadek produkcji w Stanach Zjednoczonych i Nowej Zelandii. W tych krajach spadek liczby bydła mlecznego wpływa na zmniejszoną podaż mleka, co wywiera presję na ceny produktów mlecznych na całym świecie.
Słabnący popyt globalny na produkty mleczne
Jednym z głównych problemów stojących przed globalnym sektorem mleczarskim jest osłabienie popytu na produkty mleczne. W okresie od stycznia do kwietnia 2024 roku import produktów mlecznych ze strony największych importerów zmniejszył się o 1,5% w skali roku.
Najbardziej znaczący spadek odnotowano w Chinach, gdzie import zmniejszył się aż o 11,2%. Wzrost stopnia samowystarczalności Chin w produkcji mleka jest jednym z powodów tego spadku.
Przyszłość rynku mleczarskiego w Polsce
Prognozy dotyczące rynku mleczarskiego w Polsce sugerują, że cena skupu mleka osiągnęła swoje minimum lokalne, a w najbliższych kwartałach będzie stopniowo rosnąć. Oczekuje się, że na koniec 2024 roku cena skupu mleka wyniesie około 220 zł/hl, a na koniec 2025 roku wzrośnie do około 230 zł/hl.
Mimo tych prognoz, sektor mleczarski w Polsce będzie musiał zmierzyć się z wieloma wyzwaniami, zarówno na rynku krajowym, jak i globalnym. Jednym z głównych czynników ryzyka pozostają warunki agrometeorologiczne, które mogą wpłynąć na podaż mleka w kluczowych regionach produkcyjnych na świecie.
źródło: AGROMAPA Credit Agricole
