W dniu 19 kwietnia br. odbyło się spotkanie informacyjne w Instytucie Ogrodnictwa w Skierniewicach poświęcone projektowi „Ochrona bioróżnorodności gleby warunkiem zdrowia obecnych i przyszłych pokoleń”. Projekt współfinansowany jest przez Unię Europejską. Oficjalnie otworzył spotkanie i wprowadził również wszystkich uczestników w temat, któremu poświęcony jest projekt zastępca Dyrektora ds. Naukowych prof. dr hab. Stanisław Kaniszewski. Podkreślał jak ważna jest substancja organiczna, ponieważ wpływa na aktywność mikrobiologiczną, co z kolei ma wpływ m.in. na dostęp substancji pokarmowych dla roślin.
prof. dr hab. Stanisław Kaniszewski
Pierwszym tematem wystąpienia było zaprezentowanie całego projektu, który przedstawiła pani kierownik dr Beata Kowalska. Projekt rozpoczął się na początku bieżącego roku i realizowany będzie do końca 2019 roku. Sfinansowany został w 85% z Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko, 10% z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz 5% stanowi wkład własny Instytutu Ogrodnictwa. Realizacja projektu odbywa się przez pracowników Zakładu Mikrobiologii, jak również pracowników Zakładu Upowszechniania i Promocji. Dr Kowalska przedstawiła zakresy projektu oraz największe problemy związane z glebą, które przyczyniły się do powstania danego projektu.
Do podstawowych celów projektu należą:
- edukacja w zakresie ochrony gleb użytkowanych rolniczo ze szczególnym uwzględnieniem znaczenia bioróżnorodności mikroorganizmów glebowych oraz ich udział w poprawie jakości i żyzności gleb;
- podniesienie świadomości społeczeństwa w zakresie istotnej roli mikroorganizmów glebowych w procesach glebotwórczych i tworzeniu próchnicy;
- ukazanie roli mikroorganizmów glebowych w ochronie roślin przed patogenami;
- edukacja w zakresie utylizacji odpadów organicznych poprzez ich kompostowanie oraz wskazanie pozytywnej roli kompostów w zachowaniu odpowiedniej jakości gleb;
- ukazanie możliwości wystąpienia skażeń mikrobiologicznych produktów roślinnych w przypadku stosowania niewłaściwych metod uprawy, zwłaszcza nawożenia oraz przedstawienie prawidłowych zasad w celu ich ograniczenia;
- zaprezentowanie metod umożliwiających poprawę jakości gleby poprzez utrzymanie lub zwiększenie bioróżnorodności mikroorganizmów glebowych.
dr Beata Kowalska
Dr hab. Urszula Smolińska przedstawiła uczestnikom spotkania temat związany z bioróżnorodnością mikroorganizmów, która stanowi warunek żyzności gleby. Jest to temat, który nasunął się pracownikom projektu podczas odwiedzin w różnych gospodarstwach rolnych, ze względu na to, że wielu rolnikom rola mikroorganizmów była nieznana, bądź wiedza na ich temat była niedostateczna. Gleba zawiera około 15 ton bakterii, a w przypadku grzybów ta wartość jest niemal dwukrotna i uważa się, że może to stanowić nawet do 0,2% warstwy ornej gleby – podkreślała dr Smolińska. Poza grzybami i bakteriami w glebie występują również glony oraz sinice. W dalszej prezentacji do Smolińska przedstawiła i po krótce omówiła glebotwórczą rolę mikroorganizmów oraz jakie jest ich znaczenie w uprawie roślin. Na koniec scharakteryzowane zostały grupy organizmów najczęściej pojawiających się w literaturze, a także na ich powstały różne preparaty, są to bakterie z rodzaju Pseudomonas oraz grzyby mikoryzowe z rzędu Glomales.
dr hab. Urszula Smolińska
Jednym z tematów powiązany był z glebami użytkowanymi rolniczo mający na celu pokazanie działań w kierunku ochrony żyzności tych gleb. Temat przedstawiła dr Magdalena Szczech, zaczynając od omówienia gleby jako bogactwa naturalnego i podkreślając jak wiele gleb na świecie uległo już degradacji. Wśród ludzi jest duża świadomość w tym temacie, jednak w przypadku praktyki wspomagającej tę żyzność odeszła ona na drugi plan, co wpływa bardzo nie korzystnie na glebę. -W ramach projektu poruszane będą nie tylko problemy związane z glebą i środowiskiem glebowym, ale także co robić, jakie zabiegi stosować i jakie są możliwości aby poprawić ten zły stan- podkreślała na koniec dr Szczech.
dr Magdalena Szczech
Na samym końcu dr Iwona Sowik przedstawiła wszelkie informacje odnośnie zaplanowanych działań edukacyjnych związanych z projektem. W roku 2018 i 2019 zostanie przeprowadzonych 12 szkoleń (po 6 na każdy rok) w Ośrodkach Doradztwa Rolniczego. W programie szkoleń przewidziane są prezentacje, wystawy tematyczne oraz konsultacje indywidualne, a odbiorcami mają być m.in. rolnicy, producenci warzyw i owoców, a także urzędnicy związani z rolnictwem i ogrodnictwem, pracownicy ODR-ów, dziennikarze. Szkolenia w ramach projektu będą odbywać się we współpracy z specjalistami z Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego we Warszawie, Instytutu Uprawy, Nawożenia i Gleboznawstwa PIB w Puławach oraz Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
dr Iwona Sowik
