Co znajdziesz w artykule?
Od 1 marca do sierpnia 2020 roku potrwa pilotażowa faza realizacji gospodarczego projektu pod nazwą: „Platforma Żywnościowa Giełdowego Rynku Towarów Rolno-Spożywczych”.
Głównymi realizatorami tego przedsięwzięcia są: Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi (patronat organizacyjny), Grupa Kapitałowa Giełda Papierów Wartościowych i Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa (koordynacja).
Klarowność rynku i cen
Zgodnie z założeniami realizatorów, platforma żywnościowa ma m.in. pełnić rolę punktu odniesienia w procesie kształtowania krajowych, rynkowych cen produktów rolnych.
– Obecnie sytuacja jest taka, że różnica cen produktów rolnych na rynku konsumenckim w stosunku do tego, co otrzymują rolnicy za swoje produkty, jest najwyższa w Europie. – mówił podczas środowej inauguracyjnej konferencji Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi Jan Krzysztof Ardanowski. – Konstruując platformę żywnościową pragniemy stworzyć mechanizm zdolny wpływać na kształtowanie cen także poza nią, w skali gmin, powiatów, regionów, czyli wszędzie tam gdzie działają rolnicy i mniejsze podmioty wytwarzające oraz sprzedające produkty rolne. Musimy przeciwdziałać sytuacjom, takim że klient płaci dużo, rolnik czy producent otrzyma skromną zapłatę, a największym beneficjentem transakcji jest pośrednik.
Platforma żywnościowa ma być otwarta dla zorganizowanych grup producenckich, podmiotów wysokotowarowych, ze szczególnym uwzględnieniem sprawnie funkcjonujących spółdzielni rolnych.
Testy i pilotaż
Od 1 marca do sierpnia 2020 roku potrwa faza pilotażowa projektu. Na tym etapie planuje się realizację transakcji spotowych (czyli z niemal natychmiastowym terminem rozliczenia – przyp. red.), a następnie terminowych (czyli z przyszłym terminem rozliczenia, zaplanowanym w dniu zawarcia umowy).
Platformę tworzą trzy segmenty: Giełda, Izba Rozliczeniowa i sieć autoryzowanych magazynów (docelowo mających obejmować obszar całego kraju). Przedmiotem giełdowego obrotu będą duże partie produktów o wysokiej standaryzacji. Uczestnikami procesu giełdowego mogą być zarówno jednostkowi producenci wysokotowarowi jak i zorganizowane grupy małych podmiotów rolniczych zdolnych wytworzyć dużą partię produktu rolnego. Pierwszym produktem rolnym, testującym działanie platformy, będzie pszenica z ubiegłorocznych zbiorów. Dopiero po nadchodzących żniwach na rynek zostanie wprowadzone tegoroczne ziarno.
W planach jest też rozszerzenie zakresu obrotu o: rzepak, kukurydzę, koncentrat jabłkowy, cukier i mleko w proszku.
– Platforma żywnościowa będzie dla nas ważnym doświadczeniem umożliwiającym w przyszłości poszerzenie tego rodzaju działań na inne branże – wyjaśniał Prezes Zarządu Giełdy Papierów Wartościowych Marek Dietl – Branża rolnicza jest pierwsza z tego względu, że platforma żywnościowa ma być ważnym regulatorem i stymulatorem dalszego rozwoju rynku krajowego i eksportowego. Już teraz polskie produkty rolne są wysoko notowane w Europie i w świecie, z uwagi na jakość i sposób produkcji. Jeśli dodatkowo zostanie to wzmocnione klarownym systemem kształtowania cen, to przewidujemy że polska pozycja eksportowa dodatkowo się wzmocni, a rolnicy zyskają większy dochód. Powstanie też mechanizm ograniczający nieuczciwe pośrednictwo w obrocie produktami rolnymi.
Stopień realizacji
Prezes Zarządu GK Giełdy Papierów Wartościowych zaznaczył, że na obecnym etapie wdrażanie mechanizmu platformy żywnościowej, przebiega zgodnie z harmonogramem zapisanym w strategicznym programie rozwoju pod nazwą: „Społeczny i gospodarczy rozwój Polski w warunkach globalizujących się rynków – Gospostrateg”. GPW, szansę rozwoju widzi też w dywersyfikacji źródeł jej przychodu. Specjaliści z tej instytucji dobrze oceniają także poziom zintegrowania autoryzowanych magazynów w ramach platformy i wdrażanie zaawansowanego systemu bezpieczeństwa oraz przejrzystości transakcji.
Udział w pilotażu bez opłat
Obecnie procedowanych jest 14 wniosków o autoryzację magazynów i 2 wnioski domów maklerskich o dopuszczenie do działania w ramach platformy. GPW liczy na kolejne akcesje, w trakcie i po dokonaniu podsumowania pilotażowej fazy projektu.
Ponadto, od marca do sierpnia 2020 r. nie będą pobierane opłaty za korzystanie z platformy. Strona rządowa liczy też na pozytywny efekt synergii z innymi działaniami, takimi jak: zwiększenie udziałów skarbu państwa w nadmorskich nabrzeżach towarowych.
Oceny i analizy
Rynkowi specjaliści z uwagą obserwują rozwój sytuacji. Przedmiotem szczegółowych analiz będą efekty uzyskane między marcem a sierpniem br. Dla wsparcia podmiotów zainteresowanych udziałem w platformie żywnościowej MRiRW stworzyło specjalną platformę e-learningową, gdzie znaleźć można podstawowe i szczegółowe informacje o uczestnictwie i mechanizmach projektu. Przedsięwzięcie finansowanej jest z funduszy Narodowego Centrum Badań i Rozwoju w ramach Programu „Geostrateg”.
W środowej inauguracyjnej konferencji, oprócz ministra rolnictwa i prezesa zarządu GPW, uczestniczyli też: sekretarz stanu, Pełnomocnik Rządu do Spraw Instrumentów Finansowania Rozwoju Gospodarczego Państwa Artur Soboń i zastępca dyrektora generalnego KOWR Wojciech Kędzia.
Tekst przygotował: Robert Gorczyński
Źródło/fot.: MRiRW
