Kilkuprocentowe odbicie w górę cen zbóż i kompleksu sojowego

Drugi tydzień września (7-14.09.2019) przyniósł kilkuprocentowe odbicie w górę cen zbóż i kompleksu sojowego po tym jak Amerykanie we wrześniowej prognozie (z 12 września) zmniejszyli swoje oczekiwania krajowych zbiorów kukurydzy i soi. Konsekwencją tego było lekkie pogorszenie bilansów globalnych obu upraw i wzrost notowań giełdowych. Korekta w dół dotyczyła też zbiorów pszenicy u kilku głównych producentów i eksporterów (wynikająca z suszy w Australii, Kazachstanie, Rosji), co wsparło wzrost notowań giełdowych pszenicy. Jednak w odróżnieniu od kukurydzy i soi, światowe zbiory i zapasy pszenicy powinny być w tym sezonie rekordowe. Nadal szansę na rekord ma tegoroczna produkcja pszenicy i kukurydzy u naszego wschodniego sąsiada, czyli na Ukrainie.

Zapowiada się, że podaż zbóż i soi na globalnym rynku pozostanie do końca sezonu duża, a konkurencja na rynku eksportowym bardzo silna. Ostatnie zwyżki notowań zbóż powinny mieć zatem ograniczony zasięg. Przypominam, że unijne zbiory pszenicy były w tym roku dobre, a francuska produkcja zbliżyła się do rekordu. Ciągle dobrze, w skali całej UE, zapowiadają się również tegoroczne zbiory kukurydzy.

Zgoła inaczej wygląda sytuacja na rynku rzepaku. Notowania kontraktu w Paryżu rosną systematycznie od marca tego roku. Już wtedy było wiadomo, że unijne zbiory będą przynajmniej słabe ze względu na mniejszy areał zasiewów odmian ozimych. W kolejnych miesiącach szacunki zbiorów rzepaku w UE już tylko malały i wspierały wyższe notowania. Ze względu na deficyt opadów w czasie siewów słabe prognozy dotyczą także kolejnego sezonu w UE, na Ukrainie, ale też w Australii. Powinno to podtrzymywać wzrost notowań rzepaku w przyszłości.

W poniedziałek 16.09.19 rzepak wspiął się na 13-miesięczne maksima korzystając z 10% odbicia na rynku ropy.

Zmiany okresowe notowań kontraktów na zboża i oleiste:

Skrót wrześniowych prognoz USDA:

W czwartek (12-09-2019) Amerykański Departament Rolnictwa (USDA) opublikował swoje comiesięczne szacunki podaży i popytu. Najnowsze dane pokazały mniejsze niż w sierpniu prognozy plonowania kukurydzy i soi. Korekta w dół szacowanej wydajności kukurydzy w USA została obniżona do 168,2 buszli na akr, w porównaniu z 169,5 szacowanej w zeszłym miesiącu. Korekta w dół plonowania soi spadła do 47,9 buszli na akr, w porównaniu z 48,5 szacowanymi w sierpniu. W obu przypadkach wydajność pozostaje powyżej oczekiwań analityków. Mniejsze wydajności przełożyły się na cięcie oczekiwanych zbiorów obu upraw w USA.

Kukurydza – USA

Oczekiwana produkcja kukurydzy w USA w tym roku została zmniejszona o 2,5 mln ton (m/m) do 350,5 mln ton (za sprawą mniejszego plonowania). Mniejsza produkcja została z nawiązką zrekompensowana w bilansie krajowym przez 2,2 milionowy wzrost zapasów początkowych i mniejsze zużycie na etanol. W konsekwencji najnowszych zmian podniesiono minimalnie (+0,22 mln ton – m/m) zapasy końcowe kukurydzy w USA, do 55,6 mln ton.  W skali roku oznaczać to będzie jednak redukcję amerykańskich zapasów kukurydzy o 10,5%.

Kukurydza – Świat

Korekta w dół (od sierpnia) zbiorów w USA (-2,6 mln ton) i na Ukrainie (-0,5 mln ton, do ciągle rekordowych 36 mln ton) skutkowała obniżeniem światowej produkcji kukurydzy do 1.104,9 mln ton (-3,4 mln ton od sierpnia). Spadek produkcji został w dużej części zrekompensowany przez blisko 1 milionowy wzrost zapasów początkowych i podobne zmniejszenie konsumpcji. Stąd globalne zapasy końcowe kukurydzy w tym sezonie przycięto o tylko 1,5 mln ton (w stosunku do sierpnia), do 306,3 mln ton.

Kolejny sezon z konsumpcją znacznie przewyższającą zbiory powinien sprawić, że światowe zapasy kukurydzy na koniec sezonu 2019/20 spadną w skali roku o 23,3 mln ton (-7,1%). 

Soja – USA

Zbiory soi w USA prognozowane są w połowie września na skromne 98,9 mln ton (-1,3 mln ton od sierpnia), co oznacza spadek o 1/5 w skali roku. Obok cięcia produkcji USDA skorygował też w dół zapasy początkowe soi (-1,8 mln ton), a to przy pozostawieniu na niezmienionym poziomie pozostałych pozycji bilansu przełożyło się na obniżenie (m/m) zapasów końcowych o 3,1 mln ton, do 17,4 mln ton. Jeśli prognoza się sprawdzi, to zapasy soi w USA obniżą się na koniec tego sezonu aż o 36,3% – licząc rok do roku.

Soja – Świat

Negatywne zmiany prognoz w USA wpłynęły na pogorszenie globalnego bilansu soi. Światowa produkcja nasion została obniżona o tylko 0,4 mln ton, do 341,4 mln ton (dzięki korekcie w górę zbiorów w Chinach i u kilku małych producentów). Dodatkowo o 2,1 mln ton obniżono zapasy początkowe, tylko w części zrekompensowane 0,9 milionowym cięciem globalne zużycia. Globalne zużycie soi przewyższy produkcję, ponieważ szacowane jest na rekordowe 353,4 mln ton (-0,9 mln ton m/m). Stąd zapasy końcowe w sezonie 2019/20 obniżono (od sierpnia) o 2,6 mln ton, do 99,2 mln ton. Oznacza to spadek o 11,8% – licząc rok do roku.

Pszenica – USA

Najważniejsze dane liczbowe – wrześniowej prognozy USDA na sezon 2019/20 (w mln ton):

1. Globalna produkcja przewyższy konsumpcję – oznacza to wzrost zapasów:

– Pszenica: produkcja = rekordowe 765,5 / zużycie =756,3 / zapasy = rekordowe 286,5 (+3,3% – rok do roku).

2. Światowa konsumpcja przewyższa produkcję – oznacza to spadek zapasów:

– Kukurydza: produkcja = 1.004,9 / zużycie = 1.128,2 / zapasy = 306,3 (-7,1% – rok do roku);

– Soja: produkcja = 341,4 / zużycie = 353,4 / zapasy = 99,2 (-11,8% – rok do roku).

Amerykanie nie dokonali zmian w krajowym bilansie pszenicy. Podobnie jak w sierpniu zbiory w USA szacowane są na bardzo dobrym poziomie 53,9 mln ton (+5,1% r/r). Krajowe zużycie to tylko 32,6 mln ton, a eksport powinien wynieść 26,5 mln ton. Zapasy końcowe pszenicy spadną minimalnie rok do roku, do olbrzymiego poziomu 27,6 mln ton (77,5% krajowej konsumpcji).

Pszenica – Świat

Globalna produkcja pszenicy w tym sezonie szacowana jest na rekordowe 765,5 mln ton (+4,8% r/r). W stosunku do sierpnia obniżono oczekiwane zbiory o 2,5 mln ton, ale podniesiono o 1,8 mln ton zapasy początkowe pszenicy i obniżono oprawie 2 mln ton konsumpcję. Stąd oczekiwane na koniec tego sezonu zapasy zostały podniesione (+1,1 mln ton od sierpnia) do rekordowych 286,5 mln ton. Oznacza to wzrost zapasów pszenicy (rok do roku) o kolejne 9,3 mln on (+3,3%).

Amerykanie skorygowali w dół szacunki produkcji pszenicy u kilku dużych producentów. Największe cięcie (z 13 do 11,5 mln ton) dotyczy Kazachstanu. O 2 mln ton (do 19 mln ton) obniżono prognozę zbiorów w Australii. Półmilionowa korekta w dół dotyczy Rosji (do 72,5 mln ton) i Ukrainy (do nadal rekordowych 28,7 mln ton).

Korekta w górę zbiorów pszenicy dotyczyła Unii Europejskiej (ze 150, do 151 mln ton). Jednocześnie podniesiono też unijny eksport tego zboża z 26,5 do 27,5 mln ton. W podobnym zakresie (+1 mln ton) zwiększono szacunki zbiorów w Indiach (do 102,2 mln ton).

Najważniejsze dane liczbowe – wrześniowej prognozy USDA na sezon 2019/20 (w mln ton):

1. Globalna produkcja przewyższy konsumpcję – oznacza to wzrost zapasów:

– Pszenica: produkcja = rekordowe 765,5 / zużycie =756,3 / zapasy = rekordowe 286,5 (+3,3% – rok do roku).

2. Światowa konsumpcja przewyższa produkcję – oznacza to spadek zapasów:

– Kukurydza: produkcja = 1.004,9 / zużycie = 1.128,2 / zapasy = 306,3 (-7,1% – rok do roku);

– Soja: produkcja = 341,4 / zużycie = 353,4 / zapasy = 99,2 (-11,8% – rok do roku).

RYNEK PALIW

W połowie września za ON i benzynę 95-oktanową płacimy średnio poniżej 5 zł/l

W drugiej dekadzie września ceny detaliczne paliw ustabilizowały się na najniższych od wielu miesięcy poziomach.  Średnia cena PB-95 spadła do 4,99 zł/l, a za litr 98-oktanowej benzyny trzeba zapłacić średnio 5,34 zł. Olej napędowy symbolicznie podrożał, ale i tak jego cen średnia utrzymuje się nieco poniżej 5 zł/litr. W tym czasie ceny hurtowe benzyny 95 nadal spadały, pozwalając na wzrost marży osiąganej przez stacje paliw. Złą wiadomością dla użytkowników diesli jest systematyczny wzrost cen tego paliwa w cennikach hurtowych. W chwili pisania komentarza przekraczały one o kilkanaście groszy na litrze cenę najpopularniejszej z benzyn i co ciekawe były wyższe od średniej ceny na stacjach paliw.

W poniedziałek 16 września doszło do skokowych wzrostów notowań ropy po sobotnich zamachach terrorystycznych na pola naftowe i rafinerie w Arabii Saudyjskiej. Przełoży się to zapewne na wyższe ceny na krajowym rynku paliw.

Ceny średnie paliw w detalu: 11-09-2019 / zmiana tygodniowa (według portalu e-petrol.pl):

• Pb98: 5,34 zł/l (0 gr/l);
  • Pb95: 4,99 zł/l (0 gr/l);
  • ON: 4,99 zł/l (+2 gr/l);
  • LPG: 1,98 zł/l (+2 gr/l).

Średnia marża stacji paliw na 1 litrze Pb95 wyniosła:

• 2017 r: 17 groszy,
• 2018 r: 20 groszy,
• 2019 r: 20 groszy, w tym tygodniu (37) marża sięga także 20 groszy.

Średnia marża na 1 litrze ON wyniosła:

• 2017 r: 13 groszy,
• 2018 r: 9 groszy,
• 2019 r: 14 groszy, ale w tym tygodniu (37) marża jest ujemna na poziomie -7 groszy.

Obliczono na podstawie cen publikowanych przez PKN Orlen (ceny hurtowe) i e-Petrol (ceny średnie na stacjach paliw)

Zmiany cen paliw w skali roku:

ZMIANY CEN ŚREDNICH PALIW W HURCIE (PKN-Orlen) i DETALU:

Średnia marża stacji paliw w ujęciu tygodniowym (PKN Orlen, w cenie jest VAT):