Co znajdziesz w artykule?
Na giełdzie Euronext-Paryż (dawniej Matif) najbliższa seria pszenicy zyskała na wartości pół euro (+0,25%) w tygodniu 9-17.04.2020. Kontrakt ten zamknął piątkowe notowania ceną 198,5 eur/t przebijając minimalnie styczniowy szczyt. Unijna pszenica podąża w kierunku 200 eur/t, wspierana silnym popytem eksportowym i obawami o poziom nowych zbiorów. Notowania pszenicy wspierane są silnym popytem eksportowym (także dzięki korzystnym relacjom walutowym) i obawami o poziom nowych zbiorów. Już teraz francuskie dane pokazują 7,5% spadek areału pszenicy miękkiej pod tegoroczne zbiory (najmniej od 17 lat). Jeszcze większym problemem może być dla Europy suchy i ciepły kwiecień, a taki scenariusz pogodowy się realizuje. Wcześniej zapowiadały to amerykańskie i europejskie modele prognostyczne. Już teraz deficyt wody w glebie widoczny jest w środkowych i wschodnich Niemczech oraz w Polsce. Dopiero maj powinien przynieść ponadnormalne opady, ale dla wielu upraw będzie to zbyt późno.
Dzięki wysokim notowaniom w Paryżu i wyjątkowo słabej złotówce ceny pszenicy w polskich portach przekroczyły 900 zł/t. W magazynach krajowych pszenicę można sprzedać za 780-850 złotych za tonę.
Notowania kukurydzy pozostawały w minionym tygodniu na niskim poziomie. W Paryżu seria najbliższa zamknęła tydzień spadkiem o 1 euro (w skali tygodnia) do 163,75 eur/t, zaliczając przy tym 4-tygodniowe minima.
Unijny kontrakt naśladuje zachowanie giełdy w Chicago, gdzie kukurydza jest najtańsza od 3,5 roku. Zboże to cierpi z powodu załamania się popytu ze strony przemysłu biopaliwowego w USA. Warto przypomnieć, że Amerykanie nawet 40% kukurydzy przetwarzali na bioetanol.
Amerykańskiej kukurydzy, ale też soi, szkodzi zapowiedź 8-10% wzrostu areału zasiewów pod nowe zbiory.
Notowania rzepaku zamknęły tydzień ceną 372 eur/t, po symbolicznym wzroście o 0,25 euro w skali tygodnia. W Paryżu kontrakt na rzepak drożał systematycznie w drugiej połowie marca, ale w kwietniu notowania nasion oscylują wokół poziomu 370 eur/t (seria najbliższa). Oznacza to, że kontrakt odrobił ok. 1/3 przeceny, jaką zaliczył od szczytu notowań (blisko 420 eur/t) z 10 stycznia, do 2-letniego dołka z połowy marca (ok. 330 eur/t. Perspektywy nowych zbiorów rzepaku w UE nie są optymistyczne i przemawiają za wzrostami cen. Z drugiej jednak strony mocno spadł popyt na nasiona ze strony producentów biopaliw (mieszane z ON), a wynika to z ograniczeń w przemieszczaniu się. Także ceny olejów roślinnych nie wspierają teraz wzrostów notowań rzepaku. Olej palmowy (stanowi 30% konsumpcji olejów w UE) tanieje w kwietniu na giełdzie w Kuala-Lumpur śladem ropy. Warto przypomnieć, że to galopujące ceny olejów roślinnych z przełomu roku wywindowały w styczniu notowania rzepaku na 3-letnie maksima.
Unijny eksport/import zbóż według Komisji Europejskiej
Utrzymuje się wysokie tempo eksportu unijnych zbóż
Od początku lipca (początek sezonu 2019/20) do 12 – kwietnia wywieziono poza UE 26,05 mln ton pszenicy miękkiej. Jest to rezultat aż o 68% lepszy niż w analogicznym okresie sezonu 2018/19.
Eksport wszystkich gatunków pszenicy oraz mąki pszennej (w ekwiwalencie ziarna) sięgnął już 28,2 mln ton i jest o 66% wyższy niż rok temu (w analogicznym okresie). USDA zapowiada, że UE wyeksportuje w tym sezonie 35 mln ton pszenicy i dogoni w rankingu Rosję (największy eksporter pszenicy na świecie).
W unijnym eksporcie pszenicy (miękkiej) dominują dwa kraje, są to Francja (34% udział) i Rumunia (17%). W rankingu eksporterów wyprzedzają nas także Niemcy (13%). Udział polskiej pszenicy w unijnym eksporcie pszenicy miękkiej stanowi teraz 9,5%.
Polski eksport pszenicy poza UE przekroczył w tym sezonie już 2,5 mln ton
Od początku tego sezonu wywieźliśmy poza UE 2,54 mln ton pszenicy (97% wszystkich wyeksportowanych zbóż). Pszenica pochodząca z Polski stanowi 9,5% unijnego eksportu pszenicy miękkiej, co daje nam 4 miejsce w rankingu eksporterów tego zboża.
Tempo eksportu polskiej pszenicy miękkiej (poza UE) jest o ponad dwa razy szybsze (+130%) niż sezon wcześniej (w całej UE wzrost sięga 68%).
W 2018/19 (po 41 tygodniach sezonu) polski eksport tego zboża sięgnął 1,1 mln ton.
Eksport wszystkich polskich zbóż (poza UE) to 2,62 mln ton i stanowi tylko 6,4% całego eksportu z UE.
Import zbóż do Polski (spoza UE) spadł ponad pięciokrotnie (-81%)
Od początku obecnego sezonu sprowadziliśmy spoza UE tylko 54,00 tys. ton ziarna, w tym 35,37 tys. ton kukurydzy.
W sezonie 2018/19 (po 41 tygodniach) nasz import zbóż sięgał 284,08 tys. ton, w tym 214,12 tys. ton kukurydzy.
RYNEK ROPY I PALIW
W tygodniu kończącym się 15-go kwietnia 2020 spadły na stacjach ceny wszystkich paliw
Cena średnia ON zmniejszyła się o 5 groszy, a Pb95 o 7 groszy na litrze. W podobnym zakresie potaniał autogaz. W konsekwencji w połowie 16 tygodnia 2020 roku za benzynę 95-oktanów trzeba było zapłacić średnio 4,02 zł/l, a za ON 4,17 zł/l. Dla popularnej benzyny jest to najniższy poziom cen od 4 lat. Warto zauważyć, że najtańsze stacje sprzedają paliwa o kilkadziesiąt groszy taniej.
Ceny średnie paliw w detalu: 15-04-2020 / zmiana tygodniowa (według portalu e-petrol.pl):
- Pb98: 4,41 zł/l (-7 gr/l);
• Pb95: 4,02 zł/l (-7 gr/l) – najmniej od marca 2016 roku;
• ON: 4,17 zł/l (-5 gr/l) – najmniej od lipca 2017 roku;
• LPG: 1,83 zł/l (-4 gr/l).
Stacje paliw przy centrach handlowych już wcześniej obniżyły ceny bardziej niż pozostałe. W ostatnim tygodniu ceny na tych stacjach były o ok. 50 groszy poniżej średniej krajowej.
Rynek ropy
Bezprecedensowe cięcie wydobycia ropy przez głównych producentów na poziomie 9,7 mln baryłek dziennie tylko na krótko zatrzymało przeceny na rynku. Wprawdzie światową produkcję ograniczono o 10%, to jednak jest ciągle nie wiele w porównaniu do 30% spadku zużycia ropy będącego konsekwencją obecnej pandemii.
Ropa WTI potaniała we wtorek o ponad 10%, a jej ceny wróciły w okolice 18-letnich minimów. W środę surowiec taniał nadal i kosztował już poniżej 20 usd za baryłkę (WTI).
Z notowaniami ropy skorelowane są ceny olejów roślinnych (też nasion oleistych), zbóż (zwłaszcza kukurydzy), ale też cukru. Drastyczny spadek konsumpcji paliw oznacza mniejszy popyt na biopaliwa, czyli bioetanol i bioestry.
Notowania ropy Brent / WTI (usd/b):
Ceny paliw w hurcie
Powrót spadków na rynku ropy przełożył się na niższe ceny paliw w hurcie
W PKN Orlen w ciągu tygodnia (8-15.04.2020) olej napędowy potaniał o 7, a Pb95 o 2 grosze na litrze.
W połowie 16 tygodnia tego roku marża modelowa ze sprzedaży Pb95 wynosiła 56 groszy (-6 gr/l w tygodniu), a w przypadku ON 29 groszy na litrze (-1 gr/l). Do tego należy doliczyć 20-30 groszowe upusty od oficjalnych cen hurtowych dla poszczególnych odbiorców detalicznych.
Średnia modelowa marża stacji paliw w ujęciu tygodniowym (na podstawie PKN Orlen):
Średnia modelowa marża stacji paliw na 1 litrze Pb95 wyniosła:
- 2017 r: 17 groszy,
- 2018 r: 20 groszy,
- 2019 r: 18 groszy,
- 2020 r: 42 grosze, a w tygodniu 15 marża spadła do 62 groszy (-13 groszy w tygodniu).
Średnia modelowa marża na 1 litrze ON wyniosła:
- 2017 r: 13 groszy,
- 2018 r: 9 groszy,
- 2019 r: 10 groszy,
- 2020 r: 37 groszy, a w tygodniu 15 marża spadła do 30 groszy (-19 groszy w tygodniu).
Obliczono na podstawie cen publikowanych przez PKN Orlen (ceny hurtowe+VAT) i e-Petrol (ceny średnie na stacjach paliw)
Marża stacji paliw obliczana jest na podstawie cen hurtowych publikowanej przez PKN Orlen. W praktyce handlowej funkcjonują jednak upusty dla poszczególnych klientów, stąd od ceny hurtowej (referencyjnej) należy odliczyć ok. 15-20 groszy w przypadku benzyny oraz dwadzieścia kilka do 30 groszy w przypadku oleju napędowego.
Zmiany cen w skali roku:
Warto zauważyć, że hurtowa cena diesla jest w połowie 16-tygodnia 2020 o 1,22 zł/l niższa niż rok temu, ale w detalu ON kosztował średnio o 97 groszy mniej niż przed rokiem. Zawdzięczamy to większym teraz marżom ze sprzedaży paliw.
Oficjalne hurtowe ceny Pb95 są w połowie 16-tygodnia 2020 o 1,64 zł/l niższe niż rok temu, ale dzięki wyższym marżom na stacjach płaciliśmy za to paliwo średnio o tylko 1,12 zł/l mniej niż przed rokiem.
ZMIANY CEN ŚREDNICH PALIW W HURCIE (PKN-Orlen) i DETALU:
Ceny hurtowe diesla przewyższają ceny Pb95 o ponad 40 groszy na litrze (polityka cenowa koncernów państwowych):
Andrzej Bąk – eWGT
Źródło: Euronext-Paryż, CBoT, KE, USDA, PKN Orlen, e-petrol.pl, barchart.com
