Co znajdziesz w artykule?
Grudzień to idealny moment na podsumowania. Rok 2022 zapiszę się w rolniczych kartach historii jako czas burzliwy, ale i zarazem przełomowy. Dla wielu gatunków okazał się on momentem podboju pól, a dla innych dużego krachu.
Jakie czynniki wpłynęły na strukturę zasiewów w 2022 roku?
Na strukturę zasiewów w 2022 roku wpłynęło wiele czynników; w tym sytuacja geopolityczna, inflacja, drożyzna, a także obecnie panujący klimat. Kryzys zapukał także do drzwi rolników, którzy w obliczu wysokich cen środków do produkcji szukali alternatyw w własnych gospodarstwach. Niewątpliwie miniony sezon jest jednym z trudniejszych na tle ostatnich lat i wpłynął w dużej mierze na podjęte decyzje w produkcji roślinnej.
Zboża ozime z największym udziałem
Zboża ozime od lat stanowią największy udział w strukturze zasiewów w Polsce. Prowadzi pszenica ozima z powierzchnią 2 294 610,28 hektarów (wzrost 140 594,77 ha). Drugie miejsce zajmuje stabilnie rodzime pszenżyto ozime z 1 161 305,08 hektarami (wzrost o 3 055,36 ha). Podium zamyka jęczmień ozimy z wynikiem 306 625,16 hektarów (wzrost 9 042,61 ha). Słabnie jednak udział żyta ozimego, który mimo iż jest nadal popularniejszy od jęczmienia ozimego to zanotował największy spadek w wielkości 33 311,52 hektarów (w 2022 roku 628 106,77 hektarów).
Kukurydza na topie
Niesłabnąca popularnością cieszy się kukurydza, której areał uprawy rokrocznie rośnie. W 2022 roku znalazła się na 1 865 544,66 hektarach (wzrost o 146 732,53 ha). Miniony sezon dał się jednak mocno w znaki temu gatunkowi. Niesprzyjający rozkład opadów oraz wysokie temperatury w trakcie kwitnienia spowodowały znaczną obniżkę plonów. Oprócz małych zbiorów nie zadowala również cena, która szoruje po dnie za przyczyną niekontrolowanego napływu ziarna z Ukrainy. Taka sytuacja może mocno odbić się na planowanych przyszłorocznych zasiewach.
Milion hektarów rzepaku
W 2022 roku na polach znajdowało się 1 057 513,46 hektarów rzepaku ozimego (wzrost o 84 924 ha ). Rekordowa powierzchnia rzepaku jest podyktowana łagodną zimą, która pozwoliła na prawie 100% przezimowanie roślin, a także dobrą koniunkturą w branży olejarskiej. Plony rzepaku w większości regionów były satysfakcjonujące i przekroczyły średnią z poprzednich lat. Lwia część zebranych płodów została w magazynach rolników liczących na wzrost cen, które jak dotąd lecą mocno w dół.
Słonecznik rośnie w siłę
Powierzchnia uprawy słonecznika w Polsce nabiera rozpędu (64 806,05 hektarów w 2022 roku, o 45 287,12 więcej niż w 2021 roku). Czynników wpływających na wzrost popularności wśród polskich rolników jest kilka. Jednym z podstawowych jest wzrost cen niezbędnych nawozów azotowych i wieloskładnikowych. Popularność spotęgował dodatkowo kryzys za naszą wschodnią granicą. Przypomnijmy, że Ukraina jest czołowym producentem słonecznika na świecie. Duży wpływ na wzrost powierzchni ma także klimat, który kilkanaście lat wstecz wykluczał poniekąd uprawę słonecznika w Polsce. Obecne zmiany sprawiły jednak, że gatunek ten ma prawo pozostać na stałe na polskich polach.
Mniej buraków cukrowych i ziemniaków
Okopowe mimo ugruntowanej od lat pozycji zanotowały dwudziestotysięczne spadki. Plantacje buraka cukrowego zajęły 222 176,99 hektarów (spadek 24 944,82 ha). Zjawisko podyktowane jest przede wszystkim niepewną sytuacją na rynku cukrowniczym i niską opłacalnością. Cukrownie nie były skore do podniesienia cen za surowiec, jednak tak znaczny spadek wymusił na zakładach “dorzucenie” kilku euro do tony. Prognozuję się, że w przyszłym sezonie areał może jednak wzrosnąć. Wszystko będzie jednak pewne po oficjalnym podpisaniu kontraktów przez rolników. Sytuacja jest zatrważająco podobna w przypadku ziemniaka, którego areał wyniósł 181 968,78 hektarów (spadek 21 864,80 hektarów). Niska opłacalność produkcji i brak zainteresowania surowcem może doprowadzić do jeszcze niższego areału w kolejnym roku.
Zboża jare tracą
Niesprzyjający rozkład opadów i związane z tym niepewne plony prowadzą od lat do spadku zasiewów zbóż jarych. Najpopularniejszy jęczmień jary zanotował ogromny spadek (90 043,63 ha ; w 2022 roku 324 813,90 ha). Pszenicy jarej wysiano 202 177,51 hektarów (spadek 9 701,99 ha). Nie lepiej jest również w przypadku owsa (455 316,90 ha; spadek o 64 761,21 ha) i pszenżyta jarego (60 893,22 ha; spadek o 10 619,99 ha).
Bobowate grubonasienne – zyskują i tracą
W 2022 roku przoduje soja z areałem 48 059,61 hektarów (wzrost o bagatela 22 511,83 ha !) i łubin wąskolistny wysiany na 161 022,89 hektarach (wzrost o 7 235,21 ha), a podium zamyka groch siewny z powierzchnią 97 080,16 hektarów (wzrost 1 508,34 ha). Wzrosło także znacznie łubinu białego, którego wysiano 16 279,30 hektarów (wzrost o 1 148,57 ha). Kolejne rośliny notują jednak spadki – bobik (34 794,56 ha w 2022 roku; spadek 2 579,06 ha), łubin żółty (17 619,09 ha w 2022; spadek 2 085,01 ha).
Duży udział gryki
Uwagę przykuwa także rosnące zainteresowanie gryką, której areał stanowi 115 331,84 hektarów (wzrost 19 878,08 ha). Przypomnijmy, że dużym producentem gryki jest Ukraina. W momencie siewów tej rośliny import z Wschodu był mocno ograniczony co wpłynęło na cenę surowca w Polsce. Mogło to w dużej mierze zachęcić rolników do powiększenia areału w naszym kraju.
