Obecnie zakończył się optymalny termin zwalczania omacnicy prosowianki, a rozpoczął dobry czas na zwalczanie stonki kukurydzianej.
Co to za szkodnika? Jak z nim walczyć? Jak żeruje stonka kukurydziana?
Stonka kukurydziana to chrząszcz, którego ciało jest wydłużone, długości do 6,8 mm, o zmiennym ubarwieniu począwszy od różnych odcieni żółci, poprzez jasną zieleń aż do koloru lekko pomarańczowego. Przez pokrywy skrzydeł samic przebiegają ciemne pasy, natomiast u samców większa część ich powierzchni jest jednolicie ciemna, bez charakterystycznego paskowania.
Osobniki żeńskie są z reguły większe, a ich czułki są krótsze aniżeli u form męskich. Przechodzą przez trzy stadia rozwojowe, z których pierwsze osiąga do 1,2 mm długości, drugie do 8 mm, natomiast trzecie do 18 mm. Poczwarka jest typu otwartego, biała lub kremowa, długości do 5 mm.
Co sprzyja rozwojowi?
Rozwojowi stonki kukurydzianej sprzyjają plantacje kukurydzy prowadzone w monokulturze, które umożliwiają przejście owadowi przez cały cykl rozwojowy. W strefie klimatu umiarkowanego gatunek rozwija jedno pokolenie w ciągu roku. Stadium zimującym są jaja składane przez samice od lata do późnej jesieni do gleby w pobliżu roślin kukurydzy. Na wiosnę (od kwietnia do maja) rozpoczyna się wylęg larw. Jest on rozłożony w czasie i stymulowany przez dwutlenek węgla oraz specyficzne substancje chemiczne wydzielane przez system korzeniowy młodych roślin kukurydzy.
Najintensywniejsze wylęgi szkodnika przypadają w okresie maja i czerwca.
Szkodliwość: larwy spotykane wyłącznie na monokulturach przechodzą przez trzy stadia rozwojowe, z których dwa pierwsze żerują na najmłodszych, najcieńszych korzonkach począwszy od ich wierzchołków aż do podstawy roślin, natomiast trzecie stadium (najbardziej szkodliwe) wgryza się do wnętrza większych korzeni niszcząc ich rdzeń. Słabsze uszkodzenie korzeni powoduje zakłócenia w transporcie wody i substancji odżywczych, wskutek czego rośliny wolniej rosną. Niekiedy obserwowane jest okresowe ich więdnięcie, gdy wystąpią wiosenne niedobory opadów deszczu. Silniejsza redukcja masy korzeniowej powoduje powstawanie zniekształceń łodyg – przewracanie się ich na glebę i wyginanie w kierunku słońca na kształt gęsiej szyi (objaw zwany „goose neck”).
Profilaktyka i zwalczanie stonki kukurydzianej
Stosowanie płodozmianu (przerywa cykl rozwojowy gatunku), stosowanie zasady higieny pól w postaci oczyszczania maszyn z gleby (ogranicza ryzyko przenoszenia jaj na nowe tereny), izolacja przestrzenna od ubiegłorocznych pól pokukurydzianych i wieloletnich monokultur tej rośliny, dobieranie do uprawy odmian o szybkim wzroście początkowym oraz o dobrze rozbudowanym systemie korzeniowym, wczesny siew, ale w glebę dostatecznie nagrzaną,
zbilansowane nawożenie (zwłaszcza azotem).
Więcej na temat szkodliwości i profilaktyki związanej ze zwalczaniem stonki kukurydzianej przeczytacie w naszej książce:
Atlas Kukurydza. Identyfikacja agrofagów, niedoborów pokarmowych oraz innych czynników
